Ας ξανα-σκεφτούμε μια πιο «πράσινη» Αθήνα

18:21 21/2/2014 - Πηγή: Attiki Press

του Στράτου Ιωακείμ

Ένα έργο που αναμένεται να αποδειχθεί καταλύτης της συνολικής ανασυγκρότησης του κέντρου της πρωτεύουσας και της ανάδειξης του μητροπολιτικού της χαρακτήρα, σχεδιάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Ο υπουργός ΠΕΚΑ, Γιάννης Μανιάτης, υπέγραψε στις 12 Φεβρουαρίου την απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ) για την ανάπλαση της οδού Πανεπιστημίου, την επέκταση του Τραμ και τις σχετικές κυκλοφοριακές ρυθμίσεις στο πλαίσιο της ανασυγκρότησης του κέντρου της Αθήνας,

έργο συνολικού προϋπολογισμού ύψους 78.500.000 ευρώ.

Το έργο προβλέπει μεταξύ άλλων τον ανασχεδιασμό της πλατείας Ομόνοιας, την επέκταση του τραμ από το Σύνταγμα μέχρι την πλατεία Αιγύπτου, τη δημιουργία ποδηλατοδρόμων από τη Διονυσίου Αρεοπαγίτου μέχρι την πλατεία Ομονοίας και την κατασκευή υπόγειων ταμιευτήρων βρόχινου νερού. Στόχος του έργου είναι η αρχιτεκτονική και λειτουργική αναβάθμιση του δημόσιου χώρου, η διατήρηση και ανάδειξη της Ελληνικής πολιτισμικής κληρονομιάς, η ανάπτυξη του κέντρου της πόλης με την τόνωση ποικίλων χρήσεων γης, όπως κατοικία, εμπόριο, διοίκηση, υπηρεσίες, πολιτισμός και αναψυχή με την δημιουργία πολιτισμικών, κοινωνικών και εμπορικών εστιών ενδιαφέροντος, η αναβάθμιση των περιβαλλοντικών συνθηκών για τους πολίτες που ζουν και κινούνται στο κέντρο της πόλης, η αποτελεσματική διαχείριση των πόρων με την προσθήκη μέσων συλλογικής μεταφοράς και νέων κυκλοφορικών ρυθμίσεων για περιορισμό των ρύπων, καθώς και η βελτίωση του μικροκλίματος με φυτεύσεις και άλλες τεχνικές παρεμβάσεις στον δημόσιο χώρο.
Το προς υλοποίηση Έργο αποτελείται από ένα σύνολο έργων τα οποία χωρίζονται, σύμφωνα με το θεματικό τους αντικείμενο, σε δυο διακριτές ενότητες, οι οποίες θα χρηματοδοτηθούν αντίστοιχα, από το ΥΠΕΚΑ με 37.974.000 ευρώ (μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη - ΕΠΠΕΡΑΑ) και την Περιφέρεια Αττικής με 40.526.00 ευρώ. (μέσω του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος - ΠΕΠ Αττικής).

Αναλυτικά, οι κυριότερες παρεμβάσεις του έργου συνοψίζονται ως εξής:

• Επέκταση της γραμμής του τραμ από το Σύνταγμα έως την πλατεία Αιγύπτου, διά μέσου των οδών Αμαλίας, Πανεπιστημίου και Πατησίων.
• Ανασχεδιασμός του δημόσιου χώρου μεταξύ των οδών Ακαδημίας και Σταδίου, καθώς και ανασχεδιασμός της λεωφόρου Αμαλίας και της οδού Πατησίων μέχρι την πλατεία Αιγύπτου, με κριτήριο την προτεραιότητα στον πεζό.
• Κυκλοφοριακές ρυθμίσεις που απαιτούνται για την εύρυθμη λειτουργία της επηρεαζόμενης περιοχής και την επίτευξη των στόχων του έργου.
• Ανασχεδιασμός της δημόσιας συγκοινωνίας, με στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση της πρόσβασης στο κέντρο με δημόσια μέσα μεταφοράς.
• Ανασχεδιασμός της πλατείας Ομονοίας από την οδό Πατησίων έως την οδό 3ης Σεπτεμβρίου, ώστε το Σύνταγμα και η Ομόνοια να αποτελούν δύο πράσινες αστικές πλατείες, ενώ η πλατεία Δικαιοσύνης να φιλοξενεί δραστηριότητες σε ένα σκιασμένο προαύλιο με δυνατότητες στάσης και παραμονής.
• Ανάπλαση οδού Πατησίων (φωτορεαλιστική απόδοση γενικής διάταξης)
• Ανασχεδιασμός της οδού Κοραή ως ελεύθερου δημόσιου χώρου, με τη γραμμικότητά της να τονίζει την οπτική σύνδεση με την Τριλογία.
• Εισαγωγή υδάτινων στοιχείων στις πλατείες Ομονοίας και Δικαιοσύνης, στην Κοραή και στον χώρο εμπρός από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.
• Διαμόρφωση ενός συνεκτικού δικτύου πρασίνου που θα ενώνει τον δημόσιο χώρο προς κάθε κατεύθυνση, με επίκεντρο την Πανεπιστημίου, στην οποία το πράσινο θα προσδίδει τον χαρακτήρα γραμμικού αστικού πάρκου με επιμέρους πράσινα «αστικά δωμάτια».
• Ανάπλαση οδού Πανεπιστημίου (φωτορεαλιστική απόδοση γενικής διάταξης)
• Αειφόρος διαχείριση νερών μέσω της αξιοποίησης ομβρίων για την άρδευση του πρασίνου.
• Σημειώνεται ότι το έργο, συνολικού προϋπολογισμού 78,5 εκατ. ευρώ, μετά και την έγκριση των περιβαλλοντικών όρων, βρίσκεται πλέον σε φάση ωρίμασης.

Χωρικός σχεδιασμός και χρήσεις γης

Σύμφωνα με το Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας η οδός Πανεπιστημίου προβλέπεται ως «κύριο δίκτυο ροής πεζών» με «κεντρικές λειτουργίες», ενώ οι παράλληλες οδοί Σταδίου και Ακαδημίας ανήκουν στο «κύριο οδικό δίκτυο».

Η κύρια χρήση γης στην άμεση περιοχή του έργου καθορίζεται από το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Δήμου Αθηναίων ως «υπερτοπικό κέντρο Δήμου».

Στην περιοχή ισχύει το ρυμοτομικό σχέδιο Αθηνών, ενώ το Ιστορικό Κέντρο της πόλης των Αθηνών έχει χαρακτηρισθεί ως παραδοσιακό, με το προεδρικό διάταγμα του φ.ε.κ. Δ΄ 567/13.10.1979, όπως ισχύει.

Οι εμπλεκόμενοι φορείς του έργου

Φορέας υλοποίησης του έργου είναι η Αττικό Μετρό Α.Ε., στην οποία σύμφωνα με τη ΜΠΕ, έχει ανατεθεί η ευθύνη σχεδιασμού και υλοποίησης ως υπεύθυνος διαχείρισης έργου (project manager), ο συντονισμός των εμπλεκόμενων φορέων, η ευθύνη της επίβλεψης και του συντονισμού των μελετών, της δημοπράτησης και της κατασκευής του έργου. Η λειτουργία του σκέλους του έργου που αφορά στον τροχιόδρομο αποτελεί ευθύνη του φορέα λειτουργίας των μέσων σταθερής τροχιάς της Αθήνας (σήμερα ΣΤΑΣΥ Α.Ε.), ο οποίος θα πρέπει να αναλάβει και τη συνολική περιβαλλοντική παρακολούθηση.

Ο δήμος Αθηναίων αποτελεί τον φορέα λειτουργίας που ασκεί αρμοδιότητες διαχείρισης και συντήρησης των δημόσιων χώρων και του πρασίνου, περιλαμβανομένης της άρδευσης. Η Περιφέρεια Αττικής αποτελεί τον φορέα λειτουργίας για τη διασφάλιση της ομαλής κυκλοφοριακής λειτουργίας στην περιοχή του έργου.

Στα πρότυπα μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών

Οι ευρωπαϊκές πόλεις αναζητούν επίμονα τρόπους ώστε να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των πολιτών τους και την επισκεψιμότητά τους. Έχουν ήδη γίνει αντίστοιχες παρεμβάσεις με πολύ μεγάλη επιτυχία στο Μπορντώ, τη Βαρκελώνη, το Λονδίνο, τη Νέα Υόρκη, τη Φρανκφούρτη, το Ελσίνκι, το Άμστερνταμ, τη Ζυρίχη, την Κωνσταντινούπολη, το Παρίσι και αλλού. Επίσης, σε όλες τις μεγάλες πόλεις επιδιώκονται παρεμβάσεις μετασχηματισμού των εμβληματικών περιοχών τους, όπως στη Μαδρίτη και την Κοπεγχάγη. Γενικά η ανάκτηση δημόσιων χώρων για απόδοσή τους στους πεζούς και την ήπια κινητικότητα, η ενίσχυση των ΜΜΜ και ο περιορισμόςτης χρήσης του ιδιωτικού αυτοκινήτου αποτελούν από χρόνια κριτήριο για το βιώσιμο σχεδιασμό στα κέντρα των πόλεων.

Διαβάστε περισσότερα στο greenweek.gr