Η ελάφρυνση του χρέους έχει κόστος…

12:14 22/1/2016 - Πηγή: Attiki Press

Γράφει ο Σταύρος Μονεμβασιώτης Στήριξη υπό προϋποθέσεις δίνει η Κριστίν Λαγκάρντ στον Αλέξη Τσίπρα, μετρώντας τα λόγια της και σφίγγοντας τα «λουριά» σε Αθήνα και Βρυξέλλες. Η διεκδίκηση -για δεύτερη φορά- της ηγεσίας του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, την αναγκάζει να βάζει σκληρούς όρους στη διαπραγμάτευση για το ελληνικό πρόβλημα, ζητώντας μεταρρυθμίσεις από την

κυβέρνηση και ελάφρυνση χρέους από τους Ευρωπαίους εταίρους. Πρέπει να πείσει αυτούς που θα κληθούν να την επιλέξουν σε δύο μήνες ότι είναι σε θέση να διαφυλάξει τα συμφέροντα τους…

Το χιονισμένο Νταβός δεν ήταν το κατάλληλο περιβάλλον για να σπάσει ο «πάγος» ανάμεσα στον Έλληνα πρωθυπουργό και την επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Ούτε και τα ευφυολογήματα του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε για τα «σκοτεινά δωμάτια με τον δυναμίτη» και τα «αναμμένα σπίρτα» βοήθησαν να έρθουν πιο κοντά Αθήνα και Βερολίνο. Παίρνοντας το αεροσκάφος της επιστροφής, η κυβερνητική αντιπροσωπεία κατάλαβε ότι η ελάφρυνση του χρέους είναι εξίσου εφικτή και… ανέφικτη. Για να την εξασφαλίσει θα πρέπει να καλύψει το κόστος ή για την ακρίβεια να ζητήσει από τους πολίτες να το πληρώσουν με νέα σκληρά μέτρα!
«Είμαστε έτοιμοι να στηρίξουμε την Ελλάδα στην εφαρμογή του προγράμματος, τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού, αλλά και στη σημαντική ανακούφιση του χρέους», είναι το μήνυμα που στέλνει η Κριστίν Λαγκάρντ, εξηγώντας όμως ότι «ένα τέτοιο πρόγραμμα απαιτεί ισχυρές οικονομικές πολιτικές, ειδικά την ασφαλιστική μεταρρύθμιση, καθώς επίσης και σημαντική αναδιάρθρωση του χρέους από τους Ευρωπαίους πιστωτές της Ελλάδας για να διασφαλιστεί ότι το χρέος θα βρεθεί σε μία βιώσιμη πορεία».

Η Αθήνα έκανε σαφές ότι δεν θέλει καθυστερήσεις και ότι βιάζεται να ανοίξει την κουβέντα για την ελάφρυνση του δημόσιου χρέους, ρίχνοντας το «μπαλάκι» στους δανειστές και τις μεταξύ τους διαφωνίες για το μείγμα πολιτικής και την επιλογή των μέτρων για την Ελλάδα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, τα μηνύματα που θέλησε να μεταφέρει η Κριστίν Λαγκάρντ, στην ελληνική πλευρά ήταν τρία:

Να υιοθετήσει η Αθήνα τις απαιτήσεις των τεχνοκρατών για τη μεταρρύθμιση στο ασφαλιστικό, χωρίς «κόκκινες γραμμές» και αστερίσκους.
Να αποδείξει η ελληνική κυβέρνηση ότι μπορεί να συνεργαστεί εποικοδομητικά με το Ταμείο και τους πιστωτές, ώστε να δοθεί μια απάντηση σε όσα είχαν ακουστεί το προηγούμενο διάστημα για τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα.
Να μείνει η Ελλάδα προσηλωμένη στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και το ΔΝΤ θα ασκήσει κάθε δυνατή επιρροή στην Ευρώπη για να προχωρήσει σε ελάφρυνση του χρέους.
Η αριθμητική του ΔΝΤ οδηγεί σε νέες μειώσεις κύριων και επικουρικών συντάξεων και μείωση, αν όχι κατάργηση των εφάπαξ. Η Κομισιόν από την άλλη δεν θέλει τις αυξημένες ασφαλιστικές εισφορές για να μην χτυπηθεί κι άλλο η ανταγωνιστικότητα, ενώ η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ψάχνει (και δεν βρίσκει…) στους πίνακες του τελικού δημοσιονομικού αποτελέσματος να δει πώς το «σχέδιο Κατρούγκαλου» μπορεί να πιάσει τους στόχους που θέτει.

Τέλος οι εξαιρέσεις…

Λίγες ώρες πριν τη συνάντηση Τσίπρα-Λαγκάρντ, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ανακοίνωνε την κατάργηση της «συστημικής εξαίρεσης» από τους κανόνες βάσει των οποίων δανείζει. Πρόκειται για ένα κανόνα, που επέτρεπε μέχρι τώρα τη χορήγηση μεγαλύτερων δανείων σε χώρες που θεωρούνται σημαντικές για τη σταθερότητα του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Με άλλα λόγια, αποφάσισε να βάλει ένα οριστικό τέλος σε εξαιρέσεις για χώρες όπως η Ελλάδα, που το Ταμείο τις χρηματοδοτούσε από τον φόβο ότι, αν… «σκάσουν», θα προκαλέσουν ντόμινο αρνητικών επιπτώσεων στην παγκόσμια οικονομία, με κόστος δυσανάλογα μεγαλύτερο σε σχέση με το κόστος που απαιτεί η διάσωση τους…
Ο διευθυντής επικοινωνίας του ΔΝΤ, Τζέρι Ράις, έδωσε το πλαίσιο της απόφασης: «Το Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΔΝΤ ενέκρινε μία σημαντική μεταρρύθμιση αναφορικά με το πλαίσιο κατ’ εξαίρεση πρόσβασης σε δανεισμό από το Ταμείο, που περιλαμβάνει την άρση της «συστημικής εξαίρεσης», η οποία καθιερώθηκε το 2010. Ο στόχος αυτής της μεταρρύθμισης είναι να προσαρμόζονται καλύτερα οι αποφάσεις για τη χορήγηση δανείων από το ΔΝΤ στις ιδιαιτερότητες του χρέους των μελών του, αποφεύγοντας τα μη αναγκαία κόστη για τα μέλη, τους πιστωτές τους και το σύστημα συνολικά».
Πολλοί ερμήνευσαν την απόφαση αυτή, ως μια έμμεση απάντηση σε όσους θέτουν το θέμα της παραμονής του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα. Αφήνοντας την Ελλάδα να κάνει τις δικές της προσπάθειες, το Ταμείο στρέφει το βλέμμα στους Ευρωπαίους εταίρους, διαμηνύοντας ότι «από εδώ και στο εξής, αν θέλετε να παραμείνουμε στο πρόγραμμα της Ελλάδας, κάντε το χρέος της βιώσιμο».

Η «καρέκλα» του ΔΝΤ…
Η πενταετής θητεία της Κ. Λαγκάρντ ως επικεφαλής του Ταμείου λήγει στις 5 Ιουλίου και το διοικητικό συμβούλιο αναμένεται να πάρει την τελική του απόφαση -για τον ή την διάδοχό της- έως τις αρχές Μαρτίου. Η κυρία Λαγκάρντ δεν έχει κρύψει το ενδιαφέρον της να διεκδικήσει εκ νέου τη θέση αυτή, πρέπει να πείσει όμως ότι είναι σε θέση να διαχειριστεί τα συμφέροντα των μετόχων.
Στην πορεία αυτή δεν είναι μόνη της. Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία και Γερμανία στηρίζουν την υποψηφιότητά της. Θεωρούν ότι η πρώην δικηγόρος έχει σταθεί αποτελεσματικά στο θέμα της κρίσης στην ευρωζώνη και των αμφιλεγόμενων -για πολλούς από αυτούς- διαπραγματεύσεων με τις ελληνικές και ευρωπαϊκές αρχές. Η ψιλή, λιγνή και αυστηρή Γαλλίδα θεωρείται ότι έχει τα φόντα να αντιμετωπίσει δύσκολες καταστάσεις. «Σε μια εποχή που ο κόσμος αντιμετωπίζει αυτό που ονομάζεται επικίνδυνο κοκτέιλ κινδύνων, πιστεύω ότι η Κριστίν έχει το όραμα, την ενέργεια και την οξυδέρκεια να συμβάλλει στην καθοδήγηση της παγκόσμιας οικονομίας μέσα από τα επόμενα έτη», δηλώνει ο Βρετανός υπουργός Οικονομικών Τζ. Όσμπορν.
Η επικεφαλής του ΔΝΤ δεν θέλει να πάει στις «εσωτερικές» εκλογές του Ταμείου με το πρόβλημα της Ελλάδας ανοικτό. Δεν θέλει όμως να πάει ούτε έχοντας υποκύψει σε σενάρια χαλαρής πολιτικής. Αυτό είναι που κάνει το Μαξίμου να ελπίζει σε μια συμβιβαστική λύση, σε μια νέα πίστωση χρόνου. Άλλωστε πίσω από την καρέκλα του ΔΝΤ υπάρχει και η σκιά της καρέκλας για τη γαλλική προεδρία, αν και η οικονομική κρίση που άρχισε να βγαίνει στον «αφρό» της ευρωπαϊκής οικονομίας με επίσημες δηλώσεις (το παραδέχθηκε ο ίδιος ο Ολάντ) κάνει την Λαγκάρντ να αφήνει αυτόν τον «προορισμό» για αργότερα…