«Ήρωες», αλλά τίνος;

13:39 9/9/2015 - Πηγή: Attiki Press

Ο τίτλος της μουσικοθεατρικής παράστασης «Ήρωες» της Ελένης Γκασούκα είναι πλήρως επιτυχημένος. Μόνο που οι ήρωες της παράστασης είναι όσοι θεατές άντεξαν να τη δουν ως το τέλος, παρότι τους πρόσβαλλε διαρκώς αισθητικά και ιδεολογικά. Αυτοί οι θεατές μάλιστα ήταν διπλά ηρωικοί, αφού η πλειονότητα του κοινού, που ήταν μάλλον τηλεοπτική παρά θεατρική, γελούσε και χειροκροτούσε κάθε τόσο, κάνοντας το μαρτύριό τους ακόμη μεγαλύτερο.

Πρώτη φορά έφυγα από το θέατρο τόσο εκνευρισμένος με κάτι

που είχα δει επί σκηνής.

Του Αντώνη Γαζάκη

Η τρίωρη (!!!) παράσταση, η οποία φιλοδοξεί να αποτελεί μια «positive energy» διασταύρωση βαριετέ και μοντέρνας επιθεώρησης, είναι τόσο απαράδεκτη από πλευράς περιεχομένου και κειμένων, που δεν αξίζει λεπτομερούς κριτικής με θεατρικούς όρους. Για του λόγου το αληθές θα γράψω μόνο ότι σ’ αυτή την παράσταση χώρεσαν, με έντονη διάθεση χλευασμού και κοροϊδίας, οι καρικατούρες μιας γυναίκας που έτρωγε ξύλο από κάποιον άντρα και κάθε φορά έλεγε «για τελευταία φορά», μιας Σερβίδας μετανάστριας που δούλευε ως συνοδός γκέι κυρίων και ξεφτιλιζόταν για να πάρει έναν ρόλο, ενός ατόμου με νοητική στέρηση, ενός γκέι από κάποιο ορεινό χωριό της Ηπείρου που ως μόνη διέξοδο βρίσκει την αυτοκτονία, ενός εξαρτημένου που κατέληγε την παρλάτα του λέγοντας ότι για τα ναρκωτικά φταίνε τα ναρκωτικά, ενός μαζοχιστή βασανιστή της χούντας που έβαζε έναν «καημένο» φυλακισμένο να τον μαστιγώνει (πολύ γέλιο -ούτε το κοινό που γελούσε με το παραμικρό δεν γέλασε με αυτό) και διάφορα άλλα τέτοια. Φαινομενικά ήθελε να σταθεί δίπλα σε κοινωνικές ομάδες που υποφέρουν, αλλά, σε κάθε περίπτωση από αυτές, το γέλιο επιδιωκόταν μέσα από τη διακωμώδηση της διαφορετικότητας που οδηγεί στον κοινωνικό αποκλεισμό (ξενική προφορά, στερεότυπη φρασεολογία/κινησιολογία ομοφυλοφίλων/εξαρτημένων, χαμηλό IQ, και πάει λέγοντας), ενώ απουσίαζε αυτό που είναι ο ουσιαστικός ρόλος της σάτιρας, δηλαδή η αδυσώπητη κριτική της κάθε μορφής εξουσίας που παίζει το βασικό ρόλο σε αυτούς τους αποκλεισμούς. Μέχρι και τη φράση «Για να μην έχουν ενωθεί ως τώρα οι προλετάριοι όλων των χωρών, αυτό σημαίνει ότι δεν θέλουν να ενωθούν ποτέ» ακούσαμε…

Αντικείμενο της «σάτιρας» της παράστασης έμοιαζε να είναι καθετί το διαφορετικό, χωρίς καμιά συμπάθεια, συστράτευση ή κατανόηση προς αυτό. Μονάχα στερεότυπα, στερεότυπα, στερεότυπα, σερβιρισμένα, επιπλέον, με διόλου πρωτότυπο τρόπο. Η σύμπραξη στα κείμενα μάλιστα του Θοδωρή Αθερίδη εξηγεί σε μεγάλο βαθμό το γεγονός ότι κάποια από αυτά θύμιζαν ξεδιάντροπα αντίστοιχα κείμενα των Άγαμων Θυτών προ 25ετίας.

Είναι πολύ κρίμα που το όποιο ταλέντο ηθοποιών και μουσικών χαραμίστηκε σε μια τόσο, όχι απλά ανούσια, αλλά βαθιά συντηρητική και αντιδραστική παράσταση. Και φυσικά δεν μπορεί να αποτελεί ποτέ δικαιολογία το «αυτά θέλει ο κόσμος». Σε μια σπάνια στιγμή ειλικρίνειας κατά τη διάρκεια της παρλάτας του «γκέι Ηπειρώτη» ακούγεται -στο περίπου- η φράση «Στο χωριό αν πέσεις κάτω, γελάνε όλοι. Αν σπάσεις και το χέρι σου, ξεκαρδίζονται.» Απ’ ό,τι φαίνεται αυτή τη συνταγή ακολούθησε και η συγκεκριμένη παράσταση.

Η πολυδιαφημισμένη, ως κάτι το εξαιρετικό και συγχρόνως εμπορικά εναλλακτικό, παράσταση ξεκίνησε το 2006 και αλλάζοντας μορφή ξαναπαίχτηκε την χρονιά που μας πέρασε στο «Μικρό Παλλάς» στην Αθήνα και περιόδευσε στην Ελλάδα.