Κάπαρη: Το αντιοξειδωτικό φυτό που βοηθά την υγεία σου

16:01 11/9/2019 - Πηγή: Attiki Press

Κάπαρη: Η κάππαρη είναι ένα μικρό, ανυπότακτο φυτό που σε πείσμα των συνθηκών φυτρώνει κυρίως δίπλα στη θάλασσα. Κατάγεται από τις χώρες της λεκάνης της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Ευδοκιμεί σε χέρσα λιβάδια, ακόμη και σε βραχώδη εδάφη. Πλούσια σε ωφέλιμα συστατικά και ιδιότητες, η κάππαρη ήταν ακόμα και στην Αρχαία Αθήνα μία εξαιρετική επιλογή τόσο για τη νοστιμιά της όσο και για τα οφέλη της στην υγεία. Σύμφωνα με τον Ιπποκράτη και τον Διοσκουρίδη αποτελεί φαρμακευτικό φυτό για πολλές παθήσεις. Ο Αθηναίος την αναφέρει

σε έξι σημεία του βιβλίου του και παρουσιάζει τον φιλόσοφο Ζήνωνα να ορκίζεται στην κάππαρη. Ο ποιητής Αντιφάνης αναφέρει την κάππαρη στον κατάλογο των μπαχαρικών, μαζί με το αλάτι, το θυμάρι, το σουσάμι, τη ματζουράνα το ξίδι και τις ελιές.

Η Ελλάδα, με την καλοκαιρινή της ηλιοφάνεια, με την ποιότητα του χώματος και του εδάφους της, αποτελεί ένα ιδανικό τόπο για την καλλιέργεια αλλά και για την αυτοφυή ανάπτυξη αυτού θάμνου. Κατά την καλοκαιρινή περίοδο, μπορεί κανείς να την δει να φυτρώνει σε βράχους και τοίχους, όπως επίσης και κατά μήκος του δρόμου, μιας και για την ανάπτυξή της ιδανικά είναι τα πετρώδη, παραθαλάσσια και ακαλλιέργητα μέρη που συγκρατούν υγρασία και έντονη ηλιοφάνεια, όπως για παράδειγμα τα νησιά των Κυκλάδων.

Κάπαρη: Συστατικά και θερμίδες

Η κάππαρη έχει πολύ λίγες θερμίδες, για αυτό είναι μια εκπληκτική τροφή για όσους θέλουν να χάσουν βάρος ή να διατηρήσουν τη γραμμή τους. Μία κουταλιά της σούπας έχει μόλις 2 θερμίδες. Αν και είναι ολιγοθερμιδική ωστόσο, διαθέτει ένα πλήθος βιταμινών και αντιοξειδωτικών στοιχείων, ιδιαίτερα ωφέλιμων για την υγεία μας. Η κάππαρη περιέχει αρκετή ποσότητα πρωτεΐνης, (2 γρ. ανά κουταλιά σούπας).

Περιέχει επίσης, βιταμίνες Α, Ε, C, K, Nιασίνη, Ριβοφλαβίνη & Φολικό οξύ, Aσβέστιο, μαγγάνιο, σίδηρο, μαγνήσιο & χαλκό και σελήνιο, λιπαρά οξέα, κατά κύριο λόγο λινολεϊκό οξύ και φλαβονοειδή.Το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό που καθιστά την κάππαρη σπουδαία τροφή είναι ακριβώς αυτή η υψηλή περιεκτικότητά της σε φλαβονοειδή (ουσίες με έντονη αντιοξειδωτική -και όχι μόνο- δράση), όπως η κερκετίνη, η ρουτίνη και η καμφερόλη. Περιέχει επίσης καπρικό οξύ, αιθέριο έλαιο και ένζυμα.

Κάπαρη: Ιστορία και παράδοση

Κατά την αρχαιότητα πίστευαν ότι η κάππαρη, εκτός από θεραπευτικές είχε και μαγικές ιδιότητες. Ο Γαληνός, ο διασημότερος ίσως ιατρός της αρχαιότητας μετά τον Ιπποκράτη και πατέρας της Πειραματικής Φυσιολογίας, στο έργο του «Περί τροφών δυνάμεως» κάνει εκτεταμένη αναφορά στην κάππαρη, τη θρεπτική αξία της αλλά και στον τρόπο επεξεργασίας της ώστε να γίνει βρώσιμη.

Ιατρικές χρήσεις της κάππαρης ή του εκχυλίσματος διαφόρων τμημάτων του φυτού αναφέρονται και από τον Διοσκουρίδη, ο οποίος τη συστήνει σαν φάρμακο για διάφορες παθήσεις. Συνιστούσε επίσης τα φύλλα και τη ρίζα του για την καταπολέμιση των οιδημάτων. Οι αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι τη χρησιμοποιούσαν σαν φάρμακο για το μετεωρισμό αλλά και κατά των ρευματικών παθήσεων.

Κάπαρη: Θεραπευτικές δράσεις και χρήσεις

Μελέτες δείχνουν ότι η κερκετίνη που περιέχει η κάππαρη δρα σαν αντιισταμινικό (υποβοηθώντας έτσι σε καταστάσεις αλλεργίας) ενώ παράλληλα παρουσιάζει αντιβακτηριδιακές, αντί-υπερτασικές, αναλγητικές, αντικαρκινικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.

Η κάπαρη βοηθά στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα.

Στη φαρμακευτική χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις αδυναμίας, ως διεγερτικό της κυκλοφορίας και των αναπνευστικών λειτουργιών.

Δίνεται στις έγκυες πριν από τη γέννα για να προκαλέσει συσπάσεις στη μήτρα.

Ο φλοιός έχει διουρητικές ιδιότητες και εκτιμάται σαν απολυμαντικό των νεφρών.

Σταματά τη διάρροια και τους σπασμούς στο στομάχι και το έντερο, ενώ χρησιμοποιείται και κατά της ανικανότητας.

Χρησιμοποιείται στα τσιμπήματα από σφήκες και στα δαγκώματα φιδιών.

Ανακουφίζει από πόνους στο στομάχι και φουσκώματα.

Ο φλοιός της ρίζας έχει αιμοστατικές ιδιότητες σε περιπτώσεις εσωτερικής αιμορραγίας.

Βελτιώνει την όρεξη

Ο φλοιός τής ρίζας χρησιμοποιείται στη θεραπεία διαφόρων παθήσεων όπως αρθρίτιδες, ρευματισμοί και πονόδοντοι.

Η κάπαρη είναι ισχυρή πηγή φυτικών ινών. Οι φυτικές ίνες βοηθούν στην δυσκοιλιότητα λόγω των ιδιοτήτων τους. Μια κουταλιά της σούπας κάπαρη περιέχει 0,3 γραμμάρια φυτικών ινών, περίπου 3% της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης φυτικών ινών.

Κάπαρη: Άλλες χρήσεις

Η κάπαρη είναι καλή για το ξηρό δέρμα. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί άμεσα στο δέρμα για να το κρατήσει ενυδατωμένο.

Χρησιμοποιείται στη θεραπεία διαταραχών του δέρματος όπως ο ερεθισμός και τα σπυράκια.

Βοηθά στην επιβράδυνση της διαδικασίας γήρανσης, χάρη στις αντιοξειδωτικές της ιδιότητες.

Χρησιμοποιείται επίσης, ευρέως, σε προϊόντα περιποίησης μαλλιών, δεδομένου ότι είναι πλούσια σε βιταμίνη Β και σίδηρο.