Μια μίνιμαλ, εξαιρετική Φλαντρώ

10:43 28/1/2014 - Πηγή: Attiki Press

από την Ηρώ Μητρούτσικου

Ο Παντελής Χορν (1881-1941) είναι από τους σημαντικότερους θεατρικούς συγγραφείς της γενιάς του και πατέρας του Δημήτρη Χορν. Τα πιο γνωστά του έργα είναι, ίσως, το «Φιντανάκι» και η «Ψωροκώσταινα».

Φλαντρώ

Σε ένα αρχοντικό σπίτι απωθημένα και μυστικά σκιάζουν την Φλαντρώ, χήρα με δύο κόρες από διαφορετικούς γάμους. Το όνομά της σημαίνει

«εκείνη που φιλάει τον άντρα». Για να τα ξορκίσει, η Φλαντρώ αποφασίζει να παντρέψει τον ζεν-πρεμιέ του νησιού με την μεγάλη της κόρη, για να τον κρατήσει κοντά της και, συγχρόνως, να τον απομακρύνει από τη δεύτερη κόρη της, την οποία ζηλεύει και με την οποία έχει εκείνος δεσμό! Νατουραλιστικό, κι όχι ηθογραφικό, έργο που μιλά για θέματα που απασχολούσαν την ψυχανάλυση: η σχέση αντιπαλότητας μάνας-κόρης και η ερωτική ταυτότητα της γυναίκας σε κρίση ηλικίας!

Η Λυδία Κονιόρδου σκηνοθετεί φανερά επηρεασμένη από την περσινή της μαθητεία στην «Οδύσσεια» του Γουίσον. Χρησιμοποίησε πολλά στοιχεία (κουδουνάκια, στυλιζαρισμένη κίνηση, σκηνικά-φωτισμοί, τελετουργία, είσοδοι-έξοδοι), αλλά δεν έχασε το δικό της στίγμα στην διδασκαλία της υποκριτικής. Ωστόσο, διακρίνω μια ασάφεια στην σκηνοθετική γραμμή, παρότι το αποτέλεσμα ήταν πάρα πολύ καλό, καθώς και διαφορετικό.

Πέραν της υποκριτικής της ίδιας της Κονιόρδου, ως Φλαντρώ, ειδική μνεία αξίζει στην Μαρία Διακοπαναγιώτου, την οποία, ναι μεν έμαθε το ευρύ κοινό από μια διαφήμιση, αλλά ο ρόλος της, εδώ, ως ψυχοκόρης-υπηρέτριας (ο μόνος κωμικός στο έργο) της έδωσε την δυνατότητα να μας δείξει εξαιρετικές κωμικές, αλλά κυρίως κινησιολογικές δυνατότητες, που παρέπεμπαν και σε comedia del arte. Κίνηση (Μ. Καβαλλιεράτου, Απ. Παπαδαμάκη) άναρχη, η οποία ερχόταν σε αντίθεση με την, έστω αρχική, ακινησία των τριών αρχοντισσών.

Πολλά σημειολογικά στοιχεία στην κίνηση. Η μητέρα στιβαρή, δεσπόζει, η υπηρέτρια με πόδια, συνεχώς, ανοιχτά, είναι και η μόνη που κάθεται κάτω, η αφελής, μεγάλη κόρη στην πρώτη της εμφάνιση χρησιμοποιεί έναν χαριτωμένο κώδικα, ενώ η μικρή είναι κινησιολογικά απόλυτα μετρημένη, ως πιο έξυπνη. Όλα αυτά, βέβαια, μέχρι να εισβάλει το κακό στο σπίτι.

Η κίνηση με την κυριολεκτική έννοια της λέξης, ξεκινά με την εισβολή του νεαρού, ο οποίος πηδά από το πλάι (κι όχι από τα παρασκήνια) στην υπερυψωμένη σκηνή σαν αίλουρος. Πολύ καλός ο Μιχάλης Σαράντης, αλλά όχι σε όλες του τις στιγμές. Εδώ θα ήθελα να δηλώσω ότι έχω μια απορία σχετικά με το cast της παράστασης. Ο ζεν πρεμιέ Νότης δεν θα μπορούσε να είναι τόσο νεαρός, ώστε και να έχει ξελογιάσει όλες τις γυναίκες του νησιού, να έχει σπαταλήσει όλη του την περιουσία, να έχει αυτοεξοριστεί και, κυρίως, να έχει συνάψει σχέσεις με την Φλαντρώ. Σίγουρα θα είναι άνω των 30 ετών. Ο Μ. Σαράντης, αν και διαθέτει περίεργο πρόσωπο, δεν μπορούσε να πείσει ηλικιακά. Η διαφορά ηλικίας με την Φλαντρώ είναι μεγάλη…

Το ίδιο θέμα είχα και με την επιλογή της, επίσης, πολύ καλής ηθοποιού Ελεάνας Στραβοδήμου στον ρόλο της μικρής κόρης της Φλαντρώς, καρπό του δεύτερού της γάμου με τον κακό και μεθύστακα σύζυγό. Η Μυρτώ είναι πολύ νέα, αλλά σπουδαγμένη, έχει πάρει τα «καλά» από τον πατέρα της, κάνει αυτό που θέλει, δεν διστάζει να πει την γνώμη της και γι’ αυτό είναι η πρώτη φορά που ερωτεύεται και δεσμεύεται ο όμορφος Νότης! Και για ποιο λόγο, ξαφνικά, ο πλάνος εραστής αποφασίζει να φτάσει μέχρι και στον θάνατο για χάρη μιας γυναίκας; Η κατάξανθη εύθραυστη, με γαλακτερή επιδερμίδα, Στραβοδήμου, ερχόταν σε αντίθεση με την μελαχρινή και πιο γεροδεμένη Σεβίλλη Παντελίδου και δεν έπειθε ότι η ξανθιά ήταν κόρη τέτοιου πατέρα και είχε τέτοιο χαρακτήρα. Όταν, μάλιστα, λύνει τα μαλλιά της (για να φανεί πόσο ίδια, αλλά και πόσο διαφορετική είναι από την μάνα της) και κυρίως όταν φορά το ρόδινο φόρεμα του αρραβώνα, πιο πολύ σε Ιουλιέτα παραπέμπει, παρά σε οτιδήποτε άλλο, σίγουρα όχι στην Μυρτώ που είναι το μαύρο πρόβατο της οικογένειας!

Επίσης, η σκηνοθεσία δεν επέτρεψε στον πολύ καλό ηθοποιό Φαίδωνα Καστρή, κάτι παραπάνω υποκριτικά! Υπέροχη ζωντανή μουσική του Τάκη Φαραζή (με όργανα παραδοσιακά: σάζι, κρητική λύρα, ιδιόφωνα κ.τ.λ.) που θύμιζε πιο πολύ γιαπωνέζικη μουσική, η οποία και συνομιλούσε με την στυλιζαρισμένη κινησιολογία. Υπέροχα μίνιμαλ κουστούμια (Άγγελος Μέντης), που παρέπεμπαν στην εποχή του έργου, σε μια όμορφη μονοχρωμία. Σαν παιχνίδι-μπαλαρίνα η μεγάλη κόρη, θα αλλάξει όταν έρθει αντιμέτωπη με την αλήθεια. Μόνη εξαίρεση στην ζαχαρί μονοχρωμία το ονειρεμένο ροδακινί φόρεμα των αρραβώνων, που ίσως προμήνυε το αίμα που θα ακολουθήσει… Χοντρά υφάσματα (κι άλλη παραπομπή στις ελληνικές παραδοσιακές φορεσιές), σε αντίθεση με το τελικό διάφανο φόρεμα της Φλαντρώς, όταν πια δεν έχει κανένα άλλο μέσο για να πείσει τον νεαρό να το σκάσει με εκείνη!

Σημείωση: το γινωμένο τριαντάφυλλο των πρώτων σκηνών που δείχνει τον έρωτα της Μυρτώς, μετατρέπεται σε κρασί και έπειτα σε αίμα… Ωραίοι, κατά το πλείστον, φωτισμοί (Αλέκος Αναστασίου), αλλά δεν πέτυχαν όλα απόλυτα. Το κυκλόραμα θέλει μεγάλη απόσταση από τον θεατή για να λειτουργήσει θεαματικά και θέλει μαεστρία. Η μεγαλύτερή μου ένσταση, όμως, ήταν στις προβολές που, εκτός από πολύ μοντέρνες, ήταν, τουλάχιστον, κακόγουστες. Δεν ταίριαζαν ούτε με το μίνιμαλ ύφος της παράστασης, ούτε με την μουσική, ούτε με τα κουστούμια και προπάντων ήταν φλύαρες και αχρείαστες. Η μουσική ήταν υπεραρκετή συνοδεία! Τα αίματα στο τέλος κατέστρεψαν όλη την αισθητική της τελευταίας παγωμένης σκηνής, καθώς και τα πρόσωπα των πρωταγωνιστριών! Ελπίζω, υπεύθυνος για αυτό το μοντέρνο χάλι να μην είναι η Έλλη Παπαγεωργακοπούλου.

Μια αξιόλογη παράσταση στο Εθνικό, για όσους προλάβουν μέχρι αύριο:

Σάββατο 6.00, 9.00, Κυριακή 7.30.

Προτεινόμενες παραστάσεις που έχουμε δει:

Μήδεια 14η μέρα

Γιοί και Κόρες, Αστερισμοί Θέατρο Ν.Κόσμου

Ήταν κάποτε, Αλεπούδες, Μελίνα Επί Κολωνώ

Βόυτσεκ Άττις

Interview, Ανάδυσις

ElizaDeth, Chat, Γέρμα Vault

Ευρυδίκη, Πορεία

Ελάτε σ΄εμάς για καφέ, Φούρνος

Μπαρ σε καλό μας, Σαίξπηρ bar