Οι πολιτικές αλλαγές προσφέρουν θέαμα

11:46 21/1/2015 - Πηγή: Attiki Press

Λίγο πριν τις σημαντικότερες εκλογές της μεταπολίτευσης, το ελληνικό σινεμά σωπαίνει από πολιτικής άποψης, σε αντίθεση με τον τρόπο που το χειριζόταν οι παλιότεροι κινηματογραφιστές. Εκτός απ’ τις δυο ταινίες αυτής της εβδομάδας, θα βρείτε και ένα μίνι ιστορικό αφιέρωμα σε μια απ’ τις σημαντικότερες δεκαετίες για τον ελληνικό κινηματογράφο.

από την Αγγελική Γκαλμπένη

Ένα σπίτι στο Παρίσι

Σπάνια μια ταινία, που η ιστορία της λαμβάνει χώρα στο Παρίσι, δεν παρουσιάζει ενδιαφέρον. Η πόλη του

φωτός αποτελεί εδώ και αιώνες πηγή έμπνευσης και ερωτισμού. Στην περίπτωση του Χόροβιτς (ο συγγραφέας και σεναριογράφος της ταινίας), το Παρίσι είναι γι’ αυτόν τόπος σχιζοφρένειας!Ο 75χρονος συγγραφέας είχε γράψει το έργο αρχικά για το θέατρο και αποφασίζοντας να το μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη, το διασκευάζει ο ίδιος και παράλληλα κάνει στο σκηνοθετικό του ντεμπούτο!

Η υπόθεση του έργου: Ο Ματτίας είναι ένας συγγραφέας, που δεν βρήκε ευτυχία σε κανέναν απ’ τους γάμους του, τα έργα που έχει γράψει δεν εκδίδονται και πετώντας για Παρίσι, εκτός από μια αποτυχημένη προσπάθεια αυτοκτονίας, αφήνει πίσω του και τη Νέα Υόρκη.Ο λόγος αυτού του ταξιδιού δεν είναι άλλος από τον θάνατο του πατέρα του και το σπίτι που κληρονόμησε. Εκεί ελπίζει να κάνει μια νέα αρχή στη ζωή του. Μπαίνοντας στο σπίτι όμως, τον περιμένει μια μάλλον δυσάρεστη έκπληξη. Εκεί ζει μια ηλικιωμένη κυρία και δεν μπορεί να την διώξει, μέχρι αυτή να …πεθάνει!

Εκεί θα συναντήσει και τον έρωτα, φυσικά, και εκεί αρχίζουν τα δικά μας βάσανα (των θεατών), καθώς η ταινία οδεύει ολοταχώς προς το μελόδραμα. Κωμικές στιγμές υπάρχουν επίσης στην ταινία, αυτό όμως που «σώζει» την κατάσταση, είναι οι τρεις πρωταγωνιστές.

Καταπληκτικές ερμηνείες από τρεις αξιόλογους ηθοποιούς, που όχι μόνο βγάζουν τον (πρωτοεμφανιζόμενο) σκηνοθέτη από τη δύσκολη θέση, αλλά δένουν και τα κομμάτια αυτής της αλλόκοτης ταινίας μεταξύ τους.

Σκηνοθετικά ο Ίσραελ φαίνεται να ήταν σε συνεχή διαμάχη με τον συγγραφέα και αρκετά συχνά επικαλέστηκε τη βοήθεια του όμορφου Παρισιού, με εξωτερικά πλάνα, για να κρύψει τη σκηνοθετική του απόγνωση.Ευχάριστες εντυπώσειςαφήνει το μουσικό ντύσιμο αυτής της, κατά τα άλλα, ρομαντικής κομεντί. Κάποιοι αφάνταστα κουραστικοί και βαριοί μονόλογοι, ευτυχώς σταματούν λίγο πριν το τέλος και σ’ αφήνουν να το δεις χωρίς τύψεις, που δεν αποχώρησες αρκετά νωρίτερα απ’ την αίθουσα.Δεν είμαι σίγουρη αν αυτή την ταινία θα θέλατε να τη θυμάστε μετά από χρόνια, αλλά τους τρεις πρωταγωνιστές αναζητήστε οπωσδήποτε να τους ξαναδείτε, είτε όλους μαζί, είτε ξεχωριστά τον καθένα.

Η φυλή

Σκληρός, αλλά απίστευτος κινηματογράφος. Σε αυτήν την ταινία υπάρχει σενάριο, αλλά δεν υπάρχουν λόγια. Ούτε υπότιτλοι, ούτε τίποτα. Μόνο νοηματική γλώσσα. Όπως λένε και οι δημιουργοί, «Η αγάπη το μόνο που δεν χρειάζεται είναι λόγια». Η ταινία πραγματεύεται την πορεία ενός νέου μαθητή σε μια εγκληματική κλίκα συνομήλικών τουσε σχολείο για κωφάλαλους.Σκοπός του δημιουργού δεν είναι να δείξει το ολοφάνερο, ότι και οι κωφοί έχουν ζωή·άλλο τον ενδιαφέρει. Να αναδείξει τους διαφορετικούς κώδικες συμπεριφοράς και συνεννόησης που δημιουργούνται σε κλίκες και σε διάφορες ομάδες της κοινωνίας. Μετά χαράς θα ξαναέβλεπα το πρώτο μισάωρο της ταινίας, γιατί από ένα σημείο και μετά, αφού μπεις στο κλίμα της υπόθεσης, είσαι σίγουρος ότι και στην αρχή κάτι έχασες. Έτσι με τη δεύτερη φορά θα το απολαύσεις ολοκληρωτικά.Μεγάλο ρόλο στην ταινία παίζει η μουσική και οι ήχοι (το χαρακτηριστικό του Σλαμποσφπίτσκι είναι η χρήση του ήχου βημάτων για αγωνία), ενώ πολλά πλάνα γυρίστηκαν με steady-cam, κάτι το οποίο προσθέτει έξτρα ενέργεια και κομψότητα. Δεν χρειάζεται να γράψω κάτι παραπάνω γι’ αυτήν την ταινία. Δείτε την!

Μίνι ιστορικό αφιέρωμα κινηματογράφου(1960)

Από πολιτικής άποψης, στη δεκαετία του ’60 αναπτύσσονται και ανδρώνονται οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας. Η νοθεία των εκλογών του ’61 ξαναφέρνει στην εξουσία την Δεξιά (με πρωθυπουργό τον Κ. Καραμανλή) και σημειώνει τον «ανένδοτο αγώνα» του Γεώργιου Παπανδρέου και του Κόμματος της Ένωσης Κέντρου. Η πολιτική δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη (Μάιος 1963) οξύνει την κατάσταση και συσπειρώνει τις δημοκρατικές δυνάμεις, οδηγώντας στην αποπομπή του Καραμανλή.Στις εκλογές του 1963 η Ένωση Κέντρου θα βγει νικήτρια (με ποσοστό 42%) και θα σχηματίσει την πρώτη δημοκρατική κυβέρνηση. Η αλλαγή αυτή δεν μπορούσε παρά να έχει ευνοϊκά αποτελέσματα στην εξέλιξη του ελληνικού κινηματογράφου. Ευνοείται η νομοθεσία για τον ελληνικό κινηματογράφο και θεσπίζεται η εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου στη Θεσσαλονίκη, που αργότερα γίνεται Φεστιβάλ.

Η πρώτη ενδιαφέρουσα ταινία της δεκαετίας του ’60 είναι «Το ποτάμι» του Νίκου Κούνδουρου. Πρόκειται για μια σπονδυλωτή ταινία, που αποτελείται από τέσσερις διαφορετικές ιστορίες, τις οποίες ο σκηνοθέτης χρησιμοποιεί ενάντια σε διάφορα κοινωνικά ταμπού, οδηγώντας τις, με το παράλληλο μοντάζ, σ’ ένα ενιαίο, συγκλονιστικό κορύφωμα.

Πολύ ενδιαφέρουσα θεωρείται ως πρώτη ελληνική προσπάθεια στο είδος της, η δουλειά του Βασίλη Μάρου στο ντοκιμαντέρ «Τραγωδία του Αιγαίου», όπου, με βάση διάφορα ιστορικά ντοκουμέντα και επίκαιρα των τελευταίων 50 ετών, επιχειρεί μιαν εξιστόρηση της ελληνικής ιστορίας από τις αρχές του αιώναως τη μικρασιατική εκστρατεία, το αλβανικό έπος και τη γερμανική κατοχή για να φτάσει στην Απελευθέρωση.

Αναμφισβήτητα η πιο σημαντική ταινία του ’61 είναι η «Συνοικία το όνειρο» του Αλέκου Αλεξανδράκη, με πρωταγωνιστές φτωχούς και άμοιρους ανθρώπους, που ο καθένας έχει το δικό του όνειρο, που θα τον βγάλει απ’ τη μιζέρια του.

Αναφορά αξίζει να γίνει και στην κωμωδία «Ψηλά τα χέρια, Χίτλερ» του ΡοβήρουΜανθούλη, με πρωταγωνιστή τον Θανάση Βέγγο. Με την ταινία του αυτή ο Μανθούλης δίνει μια εικόνα της γερμανικής κατοχής, που, όμως, τη διαπνέει το χιούμορ και η πικρή ειρωνεία. Ο Θανάσης Βέγγος φτιάχνει το ρόλο του με λιτότητα, στοιχείο που αργότερα εξαφανίζεται απ’ τις ταινίες του.

Τέλος, άλλη μια ταινία του Μανθούλη, που αξίζει να αναφέρουμε σε αυτό το σύντομο ιστορικό, είναι το «Πρόσωπο με πρόσωπο». Ήρωας της ταινίας είναι έναςμικροαστός δάσκαλος των αγγλικών, που διεισδύει σε μια μεγαλοαστική οικογένεια για να διδάξει αγγλικά στην κόρη τους. Ο έρωτας ανάμεσα στον δάσκαλο και τη μαθήτρια συνιστά την εικόνα μιας άρχουσας τάξης που βρίσκεται σε αποσύνθεση και είναι ο φόβος ενός συμβιβασμού, που τελικά θα οδηγήσει τον νέο σε φυγή. Στο φόντο υπάρχει η Αθήνα της περιόδου ’65-’66 με τα συλλαλητήρια, τις φοιτητικές διαδηλώσεις, τον οικοδομικό οργασμό και φυσικά την αστυνομοκρατία.

ΠΡΟΣΕΧΩΣ:

Η θεωρία των πάντων (από 5/2)

Η ταινία πραγματεύεται την προσωπική ζωή του φυσικού StevenHawking και της γυναίκας του.

Η γυναίκα με τα μαύρα 2: Ο άγγελος του θανάτου (από 29/1)

40 χρόνια μετά την πρώτη της εμφάνιση, η γυναίκα με τα μαύρα επιστρέφει, κυνηγώντας μια ομάδα παιδιών που έφτασαν στο… «σπίτι της»