Τι είδαμε φέτος στην Επίδαυρο

10:56 20/9/2013 - Πηγή: Attiki Press

Από την Ηρώ Μητρούτσικου

Την προηγούμενη βδομάδα μιλήσαμε για την αριστουργηματική Γκόλφω σε σκηνοθεσία Ν. Καραθάνου, η οποία παίχτηκε στο αρχαίο θέατρο, παρότι δεν ειναι αρχαίο κείμενο (είναι, όμως, πια ένα ελληνικό κλασσικό δράμα). Ας μιλήσουμε τώρα για τα κείμενα των κλασσικών πουέκαναν πρεμιέρα φέτος στην Επίδαυρο. Συγκεκριμένα, τα τρία που είδα εγώ: μια τραγωδία του Σοφοκλή, μια του Ευριπίδη και το μοναδικό σωζόμενο σατυρικό δράμα!

Τραχίνιες του Σοφοκλή

Αναμφίβολα η καλύτερη παράσταση

του καλοκαιρίου (εξαιρουμένων των επαναλήψεων, π.χ. «Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου», «Πρώτη Ύλη» του Παπαϊωάννου, «Γκόλφω»). Η Δηιάνειρα περιμένει στην Τραχίνα την επιστροφή του συζύγου της : εάν ο Ηρακλής επιστρέψει μέσα στα προκαθορισμένα χρονικά όρια, τότε τα πάθη του θα λάβουν τέλος.

Επιστρέφοντας, όμως, εκείνος, φέρνει , αιχμάλωτη, την βασιλοπούλα Ιόλη, την οποία έχει ερωτευτεί. Η Δηιάνειρα για να τον ξανακερδίσει του στέλνει έναν μανδύα ποτισμένο με το αίμα του κένταυρου, το οποίο όμως αποδεικνύεται, εν αγνοία της, δηλητηριώδες και ο ήρωας αργοπεθαίνει με φρικτούς πόνους.

Ο Θωμάς Μοσχόπουλος έστησε μια εξαιρετική παράσταση, με ονειρική έναρξη από τον χορό. Μια απλή και απέριττη παράσταση, όπου άκουγες όλο το κείμενο και τίποτα δεν προσπαθούσε να σε εντυπωσιάσει.Μια παράσταση με ζωντανή μουσική (Κορνήλιος Σελαμσής) και πρωταγωνιστή τον χορό. Θαύμασα την Άννα Μάσχα για την απλότητα, την υποκριτική της, την εκφορά του λόγου και όχι μόνο! Τόσο όμορφη πάνω στην σκηνή δεν την έχω ξαναδεί! Ένα στενό, ημιδιάφανο φόρεμα έντυνε το όμορφο κορμί της και παρέπεμπε στην ομορφιά του δέρματος των φιδιών. Η αντίζηλή της, από την άλλη, σιωπηλή και σχεδόν γυμνή. Ένα γυμνό που δεν ενοχλούσε , απόλυτα σωστό στην πρωτη της σκηνή, αλλά ίσως θα μπορούσε στην δεύτερή της εμφάνιση να της φοράνε ένα λίγο λιγότερο διαφανές, να μην είναι τόσο απροκάλυπτα σέξυ.

Όλα, ήταν εξαιρετικά: η Α. Μάσχα και η Φιλαρέτη Κομνηνού ,ο καλοδουλεμένος χορός, στην κίνηση ( Χρήστος Παπαδόπουλος) και στον λόγο, η μουσική και αυτή η καλοσύνη που κυριαρχεί μέχρι, σχεδόν, τη στιγμή που διακόπτεται απο έναν θορυβώδη Ηρακλή, ο οποίος αργοπεθαίνει με φρικτούς πόνους. Δεν ξέρω πώς αλλιώς θα μπορουσε να δείξει κάποιος αυτό τον φρικτό θάνατο ενός ήρωα. Ήταν, όμως, ατυχής είτε η επιλογή του, καλού, Ξάφη, να μιλάει σαν σε όπερα, είτε αυτή η συνθήκη οδυρμού του ήρωα. Ωστόσο, ο Ξάφης κατάφερε να βγάλει την αλαζονεία του ήρωα, ο οποίος δεν μετανιώνει για το κακό που προκάλεσε στην γυναίκα του και σε ολόκληρη την πόλη της Ιόλης. Κατάφερε να δείξει την γελοιότητα και την μικρότητα αυτού του, τεραστίων διαστάσεων, ημίθεου εγωιστή, σε αντίθεση με την γυναίκα του, η οποία αναγνωρίζει το λάθος και την απερισκεψία της και αυτοκτονεί ήσυχα στα ενδότερα! Εξαιρετικό και λιτό το σκηνικό (Έλλη Παπαγεωργακοπούλου), όπως και αυτή η ποιητική παράσταση. Μια πρόταση που στηρίχθηκε στους ανθρώπους της κι όχι σε εντυπωσιασμούς, όπως οι υπόλοιπες παραστάσεις για τις οποίες θα μιλήσουμε αμέσως παρακάτω!

Μήδεια του Ευριπίδη

Ο 73χρονος σκηνοθέτης και θεατρολόγος Σπύρος Ευαγγελάτος στα νιάτα του ήταν πρωτοποριακός σκηνοθέτης και η καριέρα του αποδείχθηκε λαμπρή. Η φετινή παράσταση του μου θύμισε γιατί πια δεν παρακολουθώ τις σκηνοθεσίες του. Ήταν μια αξιοπρεπέστατη παράσταση που, όμως, εκτός του ότι δεν έιχε τίποτα καινούργιο να προσφέρει, υπήρχαν και σημεία, κυρίως στα χορικά, που μύριζαν μούχλα.

Όπως ο Δ. Λιγνάδης, φέτος, είχε, κράχτη τον Ρουβά, ως Διόνυσο, στις «Βάκχες» του, έτσι και αυτή η «Μήδεια» είχε τον Κιμούλη στον ομώνυμο ρόλο. Στην αρχαιότητα όλοι οι ρόλοι παίζονταν απο άντρες και όλοι φορούσαν προσωπεία. Αυτά ήταν δύο στοιχεία που επανέφερε φέτος ο Ευαγγελάτος. Δεν ήταν, όμως εκεί το πρόβλημα της παράστασης.

Τα θέματά της ήταν δύο: ο πρωταγωνιστής και η γραμμή της σκηνοθεσίας. Ο Κιμούλης ενσάρκωσε καλά τον ρόλο, αλλά ουδέποτε είδαμε την γυναίκα Μήδεια, αλλά έναν άντρα «υποκριτή». Ουδέποτε, η Μήδεια-Κιμούλης, επικοινώνησε με την σύζυγό της, Ιάσωνα (Οδ. Παπασπηλιωτόπουλος), ούτε με τον χορό. Σαν να μην έφτανε αυτό, τα άφυλα κοστούμια του εξαιρετικού Μετζικόφ, αν και περίτεχνα, ήταν όπως η σκηνοθεσία: χωρίς γραμμή και θυμίζαν κοστούμια που θα σχεδίαζε και θα έραβε κάποιος για οποιαδήποτε τραγωδία του 1970, όχι, όμως, για τη δεύτερη δεκαετία του 2000. Το σκηνικό, με το τυπωμένο αναγενησσιακό άγαλμα στρουμπουλού παιδιού, μικρό, αδιάφορο και ανοίκειο με τα κουστούμια και όλο το ύφος της παράστασης.

Μια αξιοπρεπής παράσταση, χωρίς λάθη, χωρίς όμως ενδιαφέρον, καλή μόνο για ένα κοινό μιας κάποιας ηλικίας. Αναρωτιέμαι γιατί ένας σκηνοθέτης να θέλει να σκηνοθετήσει ξανά το ίδιο έργο, 12 χρόνια μετά (2001 με την γυναίκα του, Λήδα Τασοπούλου, στον ομώνυμο ρόλο), αν δεν έχει κάτι καινούργιο να προσφέρει, πέρα από το ότι να πειραματιστεί με έναν καλό, άνδρα, ηθοποιό, στον πρωταγωνιστικό γυναικείο ρόλο!

Κύκλωπας του Ευριπίδη

Και μετά την αδιάφορη παράσταση δράματος που προαναφέραμε, πάμε σε μια παράσταση σκέτο δράμα! Κι αυτή την φορά δεν μιλάμε για τραγωδία, αλλά για σατυρικο δράμα, το ένα και μοναδικό που έχει διασωθεί ολόκληρο!

Η παράσταση, αν και διέθετε πολύ καλούς συντελεστές, δεν ήξερε τι της γίνεται. Και μόνο τα κουστούμια της να κοίταζες (Μαρί Νοέλ Σεμ), θα υποψιαζόσουν τον αχταρμά που θα ακολουθούσε: Ο κορυφαίος του χορού, ο γέρο Σιληνός (Ν. Χατζόπουλος) ντυμένος σκύλος, ο Οδυσσέας (Ν. Καραθάνος) ντυμένος Τζόνυ Ντεπ-Τζάκ Σπάροου-«ψάχνω την Καραϊβική μέσα στην μαστούρα μου», ο χορός σαν σύγχρονοι ομοφιλόφιλοι(;) χίπστερς, ο Κύκλωπας (Δ. Πιατάς) -για να δηλωθεί η αντίθεση του πρωτόγονου με τον συγχρονο χορό- παρουσιάστηκε με αρχαιοελληνικό χιτώνα άσπρο-ροζ και ένα τεράστιο μάτι που ανάβει! Το τελευταίο ήταν, ίσως, το μόνο που δεν με ενόχλησε στην παράσταση....

Και σαν να μην έφταναν όλα αυτα, εκτός από τον σκηνοθέτη (Β. Παπαβασιλείου), που φάνηκε να μην νοιάζεται για τίποτα, και την ενδυματολόγο που, προφανώς, δεν της δώθηκε καμία γραμμή, φαινόταν να βαριέται και ο χορογράφος, αλλά και τα μέλη του χορού, τα οποία, σχεδόν, έκαναν αγγαρεία με το να βρίσκονται πάνω στην σκηνή! Καμία σχέση δηλ. με τους σκανταλιάρησες σατύρους ή το διονυσιακό πνεύμα του έργου... Αναπολώ τον εξαιρετικό «Κύκλωπα» προ ετών, όπου σκηνοθετούσε και πρωταγωνιστούσε ο Θ. Καρακατσάνης (Κ.Θ.Β.Ε.) και παιζόταν μετά απο την τραγωδία «Εκάβη»!