Βία, μία αναποτελεσματική διέξοδος

20:45 17/1/2013 - Πηγή: Attiki Press

Του Αριστείδη Αποστόλου ([e-mail])

Τι κερδίζουμε με τη χρήση βίας; Ποια η αποτελεσματικότητα και η χρησιμότητά της σε μία κοινωνία που έχει να αντιμετωπίσει σαφώς σοβαρότερα προβλήματα; Είναι η ενδεδειγμένη λύση για τα καθημερινά προβλήματα, τη φτώχεια, την ανεργία, την οικονομική στασιμότητα, την πολιτική ανυπαρξία και ανικανότητα;

Τα παραπάνω εύλογα ερωτήματα έρχονται στο φως της δημοσιότητας, μετά τα συνεχή κρούσματα βίας των τελευταίων ημερών,

για τα οποία ήδη έχει χυθεί αρκετό μελάνι, με παράθεση πληθώρα επιχειρημάτων, απόψεων και διάσπαρτων κρίσεων.

Προσπαθώντας να προσεγγίσουμε το ζήτημα με μια διαφορετική μεθοδολογία, ας διαγράψουμε για μία στιγμή, τα όποια ηθικά διλήμματα που προκαλεί η χρήση βίας. Ας δεχθούμε λοιπόν, πως η βία είναι θεμιτή σε μία κοινωνία, και πως αποτελεί μία επιλογή στην οποία μπορούμε να καταφύγουμε για να βρούμε το δίκιο μας ή να διαμαρτυρηθούμε. Τι θα κερδίσουμε, λοιπόν, ως κοινωνία, από μία αυξανόμενη χρήση βίας;

Το πρώτο πράγμα που θα αλλάξει είναι η ίδια η ελευθερία μας. Με μαθηματική ακρίβεια, θα υπάρξει μεγαλύτερη αστυνομική φύλαξη θεσμών, προσώπων, κτηρίων κτλ., ενώ θα ενταθούν οι προληπτικοί έλεγχοι κατά πολιτών. Πιο απλά, θα αυτοπεριοριστούμε σε μία αστυνομοκρατούμενη πολιτεία, στην οποία αφενός ο πολίτης θα νιώθει συνεχώς ανασφάλεια, αφετέρου θα κινείται σε ασφυκτικά και οριοθετημένα πλαίσια.

Παράλληλα, είναι σχεδόν σίγουρο πως δεν υπάρχει καμία νίκη. Ως γνωστόν, αυτοί που χρησιμοποιούν βία είναι συνήθως οι αδύναμοι, προκειμένου να ανατρέψουν την υπάρχουσα κατάσταση. Αντίθετα, οι ισχυροί δεν χρειάζεται να ασκήσουν εμφανή βία, καθώς επιβάλλουν τις επιθυμίες τους μέσα από νόμιμες διαδικασίες. Σε κάθε περίπτωση, το κράτος είναι πιο ισχυρό και έχει τους τρόπους να ελέγξει και να κατευθύνει -όπως επιθυμεί- τις όποιες αντιδράσεις και το δημόσιο αίσθημα.

Συμπερασματικά, η χρήση βίας, υπό τις παρούσες συνθήκες, δεν προσφέρει κάτι σημαντικό στην κοινωνία. Δεν είναι η λύση για τα προβλήματα αλλά μια μη αποτελεσματική διέξοδος κάποιων ανθρώπων που δεν έχουν άλλο τρόπο να εκφράσουν την αντίδρασή τους για την πραγματικότητα. Απαιτούνται λοιπόν πιο έξυπνες και ρεαλιστικές επιλογές, με γνώμονα την κοινωνία και προϋπόθεση την κριτική σκέψη: καθώς η ορθή διεκδίκηση της δημοκρατίας είναι πρωτίστως θέμα παιδείας.