Ελλάς, Γαλλία, Τουρκία

21:09 6/9/2020 - Πηγή: Καθημερινή

Η  ιδιαιτερότητα της σημερινής κρίσεως στις σχέσεις Αθηνών – Αγκύρας δεν εξαντλείται στη μεγαλύτερή της διάρκεια ή έστω στην ένταση της πολεμικής ρητορικής και πρακτικής από τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και στελεχών της κυβερνήσεώς του.

Το νέο στοιχείο είναι η εμπλοκή –άμεση ή έμμεση– και άλλων κρατών της περιοχής και κυριότατα το γεγονός ότι μία μεγάλη δύναμη της Ευρώπης, η Γαλλία, ηγείται ενός μετώπου εναντίον της σημερινής τουρκικής πολιτικής.

Η

εμπλοκή του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν και η οξύτατη αντιπαράθεσή του με τον ομόλογό του κ. Ερντογάν είναι αναμενόμενο και λογικό να δημιουργούν αίσθημα ανακουφίσεως στη Λευκωσία και στην Αθήνα, που υφίστανται μιαν απαράδεκτη και αφόρητη πίεση από την Αγκυρα.

Ωστόσο δεν θα ήταν σκόπιμο να αγνοηθούν κάποιες ποιοτικές διαφορές στους μακροπρόθεσμους στόχους της Ελλάδος και της Γαλλίας έναντι της Τουρκίας.

Η αντιπαράθεση των κ. Μακρόν και Ερντογάν είναι πρωτίστως γεωστρατηγική και ανέκυψε από τη φιλοδοξία αμφοτέρων για κάλυψη του κενού που δημιουργείται με τη διαφαινόμενη αποχώρηση των ΗΠΑ από την περιοχή.

Η εν λόγω διαπάλη έχει τεράστιο γεωγραφικό εύρος. Από τον Νίγηρα στην υποσαχάρια Αφρική και τη Λιβύη, όπου εξέτεινε την παρουσία της η Τουρκία, έως τον Λίβανο και το Ιράκ, όπου ο κ. Μακρόν επιχειρεί να εδραιώσει την επιρροή του.

Δεν είναι βέβαιο πώς θα απολήξει αυτή η διαπάλη, που τόσο για τον κ. Ερντογάν όσο και για τον κ. Μακρόν έχει αναφορές στο αυτοκρατορικό παρελθόν των χωρών τους. Ούτως ή άλλως καμία άλλη δύναμη –ΗΠΑ, Ρωσία, Ε.Ε.– δεν πρόκειται να επιτρέψει αυτοκρατορικές αναβιώσεις της μιας ή της άλλης μορφής στη Μεσόγειο.

Από την άλλη πλευρά, θα ήταν επικίνδυνο για την ελληνική πλευρά να θεωρηθεί ότι ταυτίζεται με τις ευρύτερες επιδιώξεις της Γαλλίας στην περιοχή. Ο εκατονταετής πόλεμος Ελλήνων και Τούρκων, που άρχισε το 1821, τελείωσε με τον οδυνηρότερο τρόπο στις ακτές της Ιωνίας και επισφραγίσθηκε με τη Συνθήκη της Λωζάννης, το 1923. Εκτοτε, όλες οι κυβερνήσεις της Ελλάδος υιοθέτησαν πολιτική διατηρήσεως του status quo στο Αιγαίο. Ολα τα άλλα δεν μας αφορούν.

Πολύ σημαντική βεβαίως η στήριξη της Γαλλίας προς την Ελλάδα στην παρούσα φάση των ακραίων και εκνόμων ενεργειών της Αγκυρας. Εστω και εάν πρέπει να καταβάλουμε το τίμημα που συνεπάγεται η αγορά γαλλικών οπλικών συστημάτων. Εξάλλου αυτό συμβαίνει πάντα.

Αλλά η σύμπλευση με τον κ. Μακρόν δεν μπορεί παρά να είναι περιστασιακή. Ενέχει απρόβλεπτους κινδύνους κάθε συμπόρευση με τις επιδιώξεις συμμαχικής δυνάμεως που αυτενεργεί εκτός πλαισίου του ΝΑΤΟ, ασχέτως του εκνευρισμού και των παρεξηγήσεων των τελευταίων ημερών.