Συνωμοσιολόγοι και ακροδεξιοί κατά των μέτρων

07:37 7/9/2020 - Πηγή: Καθημερινή

Της ANNA SAUERBREY/THE NEW YORK TIMES

Περισσότεροι από 38.000 άνθρωποι συμμετείχαν στην πορεία του Σαββάτου 29ης Αυγούστου στο Βερολίνο κατά των μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας. Επρόκειτο για παράξενο μείγμα οικογενειών, ηλικιωμένων και ακροδεξιών εξτρεμιστών, κάποιοι με σβάστικες σε τατουάζ. Το φαινόμενο αυτό δεν είναι πρωτόγνωρο στις ΗΠΑ, όπου το κίνημα κατά της μάσκας έχει ενσωματωθεί ιδεολογικά στην

ήδη δημοφιλή πεποίθηση ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση απεργάζεται υποχθόνια σχέδια με στόχο τον έλεγχο του νου και της θέλησης των πολιτών. Κάποιοι διαδηλωτές στο Βερολίνο κράδαιναν πανό που έγραφαν «Βγάλτε τις μάσκες της δουλείας», ενώ ορισμένοι καλούσαν στα συνθήματά τους τον πρόεδρο Τραμπ και τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντιμίρ Πούτιν να «απελευθερώσουν» τη Γερμανία. Σε μια σκηνή, που θα μείνει χαραγμένη στη σύγχρονη ιστορία της χώρας, ομάδα με τη σημαία της αυτοκρατορικής Γερμανίας –έμπνευση για τα λάβαρα του ναζιστικού καθεστώτος– έσπασε τον αστυνομικό κλοιό και αποπειράθηκε να εισβάλει στο κτίριο Ράιχσταγκ, όπου στεγάζεται το Κοινοβούλιο.

Οι διαδηλώσεις αυτές άρχισαν σε μικρή κλίμακα τον Απρίλιο στη Στουτγάρδη, για να εξαπλωθούν έκτοτε σε όλη τη χώρα. Το κίνημα συνεχίζει να προκαλεί την απορία μεγάλης μερίδας του κοινού, καθώς οι περισσότεροι υγειονομικοί κανόνες έχουν ήδη αρθεί στη Γερμανία, σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Κεντρική φιγούρα των διαδηλώσεων είναι ο ακροδεξιός επιχειρηματίας Μάικλ Μπάλβεγκ, διοργανωτής της διαδήλωσης του περασμένου Σαββάτου. Ο Μπάλβεγκ είναι θιασώτης θεωριών συνωμοσίας και πιστεύει ότι η πανδημία δεν υπάρχει. Με την άποψη αυτή συμφωνεί και ο αντισημίτης πρώην ραδιοφωνικός παραγωγός Κεν Γιέπσεν, ο οποίος ισχυρίζεται ότι ο κορωνοϊός είναι «Δούρειος Ιππος» των εταιρειών και άλλων συμφερόντων. Οι πολέμιοι του εμβολιασμού βρίσκονται, όμως, και στις τάξεις της γερμανικής Αριστεράς, όπως ο ιατρός και πρώην βουλευτής του SPD Βόλφγκανγκ Βόνταργκ, ο οποίος έχει υποστηρίξει ότι τα νέα εμβόλια θα προκαλέσουν τη γενετική μετάλλαξη του πληθυσμού.

Θα ήταν σφάλμα να απορρίψουμε τις διαδηλώσεις στη Γερμανία ως εκδηλώσεις οργής από ιδεοληπτικούς και περιθωριακούς. Πίσω από την παράξενη αυτή συμμαχία οπαδών θεωριών συνωμοσίας και ακροδεξιών εξτρεμιστών κρύβεται η βαθιά ριζωμένη πίστη ότι ανακάλυψαν την κρυμμένη αλήθεια, που είτε αγνοήθηκε ή αποκρύφθηκε σκόπιμα. 

Ακόμη πιο ανησυχητικό είναι το βάθος της δυσπιστίας απέναντι στην κυβέρνηση και στα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης. Την ίδια στιγμή, η τεχνολογία ενισχύει την εξάπλωση της ακροδεξιάς και συνωμοσιολογικής σκέψης, χάρη, μεταξύ άλλων, στον αλγόριθμο του YouTube, ο οποίος οδηγεί τον θεατή σε αντίστοιχα βίντεο.