Τι κρύβει ο «πόλεμος» του γάλακτος

17:25 21/3/2014 - Πηγή: Exofitsio

ΕΠΤΑ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Επτά ερωτήσεις και απαντήσεις για τον «πόλεμο» του γάλακτος παρουσιάζει το «Εθνος», με τη συνεργασία επιστημόνων και στελεχών της αγοράς. Με αυτές επιδιώκεται να διαφωτιστούν οι λόγοι της σύγκρουσης...
για την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου που διέπει την παραγωγή και διακίνηση του γάλακτος, καθώς και να δοθούν χρηστικές πληροφορίες για τον καταναλωτή.

ΕΡ.: Γιατί έπρεπε να αλλάξει η εθνική νομοθεσία για το «φρέσκο» γάλα πέντε ημερών;

ΑΠ.: Εχει διαπιστωθεί πως η Ελλάδα

είναι η μοναδική χώρα της ΕΕ που ορίζει με νομοθεσία ως «φρέσκο» το γάλα χαμηλής ή απλής παστερίωσης και με διάρκεια ζωής τις πέντε ημέρες.

Το παστεριωμένο γάλα στη χώρα μας είναι από τα ακριβότερα στην ΕΕ. Μάλιστα, παρά την ύφεση η τιμή του αυξήθηκε πάνω από 13%. Με το γάλα «πέντε ημερών» έχει δημιουργηθεί η ακόλουθη τεχνητή πόλωση και στρέβλωση στην αγορά. Στο προϊόν των πέντε ημερών υπάρχουν 17 μάρκες, στις 40 ημέρες 12 μάρκες και στις 46 πέντε. Στις 15 μέρες υπάρχουν δύο φίρμες και στις 25 μέρες τέσσερις. Αρα δεν υπάρχουν ενδιάμεσες επιλογές. Δεν βρίσκει ο καταναλωτής όπως σε άλλες χώρες γάλα επτά, 10 ή 11 ημερών.

Πρόκειται για στρεβλώσεις που εμποδίζουν τον ανταγωνισμό.

ΕΡ.: Γιατί είναι ακριβό το γάλα στην Ελλάδα;

ΑΠ.: Τα αίτια είναι:

1 Η ελληνική παραγωγή αγελαδινού γάλακτος, παρά τις προστατευτικές διατάξεις, βαίνει φθίνουσα και είναι και ελλειμματική. Μάλιστα γίνονται και εισαγωγές γάλακτος.

2 Στην Ελλάδα η εγχώρια παραγωγή αποτελείται από πολλές μικρές και διάσπαρτες μονάδες με υψηλό κόστος συντήρησης.

3 Στη χώρα μας συνηθίζεται η σταβλισμένη κτηνοτροφία, αφού δεν υπάρχουν επαρκή λιβάδια για να συντηρήσουν τα ζώα. Αρα το κόστος διατροφής των αγελάδων είναι υψηλότερο, λόγω των ακριβών ζωοτροφών.

4 Η μορφολογία του εδάφους (νησιά, βουνά) ανεβάζει για τις γαλακτοκομικές επιχειρήσεις το κόστος συλλογής, μεταφοράς και επιστροφής του γάλακτος. Μάλιστα έχει υπολογισθεί ότι αυτό το κόστος αντιστοιχεί στο 25% του συνολικού κόστους.

5 Η οικονομική κρίση έχει οδηγήσει σε μείωση της κατανάλωσης του γάλακτος των πέντε ημερών και αύξηση εκείνης των προϊόντων μεγαλύτερης διάρκειας. Οι γαλακτοβιομηχανίες έχουν μεγάλο κόστος (μεταφορικό) μαζεύοντας το γάλα (πέντε ημερών) που έληξε και δεν πουλήθηκε. Αυτό το κόστος είναι 5% και αν περιοριστεί θα πέσει η τιμή του.

ΕΡ.: Γιατί καθιερώθηκε στην Ελλάδα η νομοθετική διασύνδεση της διάρκειας ζωής των πέντε ημερών με τον όρο «φρέσκο»;

ΑΠ.: Ηταν τότε ένας τρόπος στήριξης της εγχώριας κτηνοτροφίας αλλά και της ελληνικής γαλακτοβιομηχανίας. Πριν από το 1999 -από τότε ισχύει αυτό το Προεδρικό Διάταγμα- η διάρκεια του παστεριωμένου ήταν τρεις μέρες. Να σημειωθεί ότι τότε εγχώριες γαλακτοβιομηχανίες επεκτεινόταν σε όλη την Ελλάδα και ήθελαν να επικρατήσουν έναντι και των τοπικών συνεταιριστικών επιχειρήσεων. Η χρήση του όρου «φρέσκο» από τη νομοθεσία, σημειωτέον είναι δυνητική, ήταν ένας έμμεσος τρόπος δωρεάν μάρκετινγκ των γαλακτοβιομηχανιών. Φρέσκο είναι το γάλα που μόλις αρμέγεται.

ΕΡ.: Ποια είναι η νέα νομοθετική πρόταση;

ΑΠ.: Η ενσωμάτωση της εγχώριας στην κοινοτική νομοθεσία. Κάθε γαλακτοβιομηχανία ανάλογα με την τεχνολογία που χρησιμοποιεί θα ορίζει και τη διάρκεια ζωής.. Αλλωστε σε κανένα ζωικό προϊόν (κρέας, τυρί κλπ.) είτε στην Ελλάδα είτε στην ΕΕ ο νομοθέτης δεν ορίζει τη διάρκεια ζωής. Την ευθύνη αναλαμβάνει η επιχείρηση παραγωγής.

Προτείνεται επίσης και η καθιέρωση του «γάλακτος ημέρας». Θα διαρκεί η συλλογή του 24 ώρες και η παραμονή στο ράφι δύο ημέρες. Ενισχύει τις μικρές γαλακτοκομικές επιχειρήσεις που θέλουν να παίξουν σε τοπικό επίπεδο.

Επίσης η κατάργηση των «πέντε ημερών» βοηθά πάλι τις μικρές επιχειρήσεις, οι οποίες θα έχουν μεγαλύτερη δυνατότητα, λόγω οικονομιών κλίμακας, να φτάσουν στην άλλη άκρη της Ελλάδας. Θα έχουν περιθώριο περισσότερων ημερών.

ΕΡ.: Ποιοι αντιδρούν στην πρόταση αυτή;

ΑΠ.: Εγχώριες μεγάλες γαλακτοβιομηχανίες που με τον τρόπο αυτό χάνουν μερίδια στο παστεριωμένο γάλα. Αμέσως, αμέσως αποκτούν ανταγωνιστές είτε εγχώριους αλλά και ξένους που θα έχουν μεγαλύτερη ευχέρεια να στείλουν τα προϊόντα τους και στην Ελλάδα. Στην ΕΕ η διάρκεια ζωής του γάλακτος απλής παστερίωσης είναι επτά, 10 ακόμη και 11 ημέρες. Κτηνοτρόφοι που έχουν προσδεθεί με συμβόλαια στις βιομηχανίες.

ΕΡ.: Με την επιμήκυνση της διάρκειας ζωής αλλοιώνονται τα θρεπτικά συστατικά;

ΑΠ.: Οχι. Τα θρεπτικά συστατικά δεν αλλοιώνονται, λένε οι επιστήμονες, είτε το γάλα είναι χαμηλής είτε υψηλής παστερίωσης.

ΕΡ: Υπάρχει κίνδυνος για τη δημόσια υγεία με την επιμήκυνση;

ΑΠ.: Απολύτως κανένας, από τη στιγμή που το προϊόν μεταφέρεται και φυλάσσεται στις σωστές θερμοκρασίες των ψυγείων.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟΛΩΝΑΣ