Αμφίκυρτος Σελήνη

11:00 19/4/2013 - Πηγή: TNSite

Ο όρος ημισέληνος στα Ελληνικά είναι λανθασμένος, αφού το σύμβολο δεν απεικονίζει «μισό» φεγγάρι, αλλά το ένα τέταρτο αυτού. Πιο σωστός θα ήταν ο όρος «αμφίκυρτος σελήνη».

Επειδή όμως έχει καθιερωθεί, έστω και λανθασμένα θα το χρησιμοποιούμε και εμείς. Στα τουρκικά την ονομάζουν (περιγραφικά) ακόμα πιο λάθος ως «φεγγάρι-άστρο» (ay yıldız), σαν να ήταν ολόκληρο φεγγάρι.

Το σύμπλεγμα της ημισελήνου (δηλ. το μισοφέγγαρο και το άστρο) έχει βαθιά σχέση στο χρόνο με την Ελληνική παράδοση και τον πολιτισμό.

Αρχαία Ελλάδα

Το αρχαιότερο ελληνικό νόμισμα πάνω στο οποίο υπάρχει

η ημισέληνος είναι νόμισμα από την Κάτω Ιταλία που χρονολογείται στον 6ο αιώνα π.Χ. Στη συνέχεια το βρίσκουμε σε πολλές Ελληνικές περιοχές του αρχαίου Ελληνικού κόσμου από την Κρήτη μέχρι τη Μακεδονία και την Μικρά Ασία.

Την ημισέληνο τη βρίσκουμε και στην αρχαία Ελληνική αποικία του Βυζαντίου, πάνω στην οποία βρίσκεται η σημερινή Κωνσταντινούπολη.

Βυζάντιο

Στον 5ο αιώνα μ.Χ. σε νόμισμα του αυτοκράτορα Αναστασίου Ι (491-518 μ.Χ.), βρίσκουμε νόμισμα που στη μια μεριά έχει την προτομή του αυτοκράτορα και στην άλλη την ημισέληνο.

Στη συνέχεια και για πολλούς αιώνες συναντούμε την ημισέληνο με πολλούς τρόπους σε απεικονίσεις στο Βυζάντιο. Όταν έφτασαν οι Οθωμανοί στην περιοχή της Μικράς Ασίας (κυρίως όμως οι Σελτζούκοι, οι οποίοι αντέγραψαν σε πάρα πολλά πράγματα το ανώτερο πολιτισμικά Βυζάντιο), «δανείστηκαν» την ημισέληνο από τους Βυζαντινούς και σταδιακά έγινε το έμβλημα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Σήμερα όσοι θέλουν να δουν την ημισέληνο σε βυζαντινά νομίσματα δεν έχουν παρά να επισκεφθούν τις νομισματικές συλλογές των Ελληνικών Μουσείων αλλά ακόμα και σε Βυζαντινές τοιχογραφίες στη Λακωνία (χωριό Γεράκι κ.α.), όπου υπάρχει πεντακάθαρο σε ασπίδα του Αγίου Γεωργίου.

Μέχρι τον 18ο αι. το τουρκικό εθνόσημο ήταν η απλή ημισέληνος, χωρίς το άστρο. Το άστρο το πρόσθεσε ο σουλτάνος Σελίμ Γ΄ (1789-1808) και είχε οκτώ ακτίνες, ενώ ο σουλτάνος Αβδούλ Μετζίτ (1840-1861) το έκανε με πέντε ακτίνες.

Φαίνεται λοιπόν ότι οι Οθωμανοί όπως αντέγραψαν το Βυζάντιο σε διοίκηση, θεσμούς, μοντέλα σκέψης και χίλια άλλα πράγματα έτσι και η ίδια η σημαία τους ήταν ένα κλεμμένο βυζαντινό σύμβολο.