Ψωρίαση: Τι πρέπει να γνωρίζουμε, οι κίνδυνοι και η αντιμετώπιση

08:58 13/8/2018 - Πηγή: Alfa Vita

Η ψωρίαση είναι μία χρόνια φλεγμονώδης πάθηση του δέρματος, που έχει σοβαρό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής του ασθενούς και σε ορισμένες σοβαρές περιπτώσεις στη συνολική υγεία του.

Πρόκειται για μια πάθηση ανοσολογικής αιτιολογίας, όπου είναι διαταραγμένη η λειτουργία του Τ-λεμφοκυττάρου με αποτέλεσμα τα κύτταρα της ψωριασικής επι δερμίδας να πολλαπλασιάζονται πολύ ταχύτερα από το φυσιολογικό ρυθμό.

Η συχνότητά της υπολογίζεται στο 2% του πληθυσμού και μπορεί να προσβάλει εκτός από το δέρμα, τα νύχια, τους βλεννογόνους και τις αρθρώσεις.

Η αιτιολογία της έως

τώρα παραμένει άγνωστη και στο 1/3 των πασχόντων υπάρχει κληρονομικό ιστορικό θετικό για ψωρίαση. Η πιθανότερη υπόθεση είναι ότι για την εκδήλωση της πάθησης ευθύνονται πολλά γονίδια. Σε γενικές γραμμές εάν ο ένας γονιός έχει ψωρίαση, υπάρχει 25% πιθανότητα να την κληροδοτήσει στο παιδί του, ενώ εάν πάσχουν και οι δύο γονείς το ποσοστό ανέρχεται στο 60%.

Υπάρχουν ανάλογα με την κλινική εικόνα 4 κύριες μορφές ψωρίασης: η κατά πλάκας, που είναι και η συχνότερη, η σταγονοειδής, η φλυκταινώδης και η ερυθροδερμική. Η βαρύτητα της νόσου έμφανίζει μεγάλη ετερογένεια, με περιπτώσεις ασθενών με ελάχιστες βλάβες, έως βαρύτατες μορφές που απειλούν τη ζωή του ασθενούς.

Η πορεία της νόσου έχει εξάρσεις και υφέσεις ενώ διάφοροι εκλυτικοί παράγοντες όπως λοιμώξεις, φάρμακα, ταυματισμοί του δέρματος, περιβαλλοντικοί παράγοντες, στρες μπορεί να πυροδοτήσουν την εμφάνιση ή επιδείνωσή της. Η διατροφή δεν έχει αποδειχθεί ότι παίζει κάποιο ρόλο στην ψωρίαση.

Η έναρξη του νοσήματος είναι συνήθως κατά την τρίτη με τέταρτη δεκαετία, ή με μικρότερη συχνότητα κατά την έκτη με έβδομη. Έναρξη της ψωρίασης στην παιδική ηλικία σηματοδοτεί κατά κανόνα βαριά μορφή ψωριάσης.

Η διάγνωση είναι συνήθως κλινική και σπάνια χρειάζεται ιστολογική τεκμηρίωση. Οι τυπικές βλάβες της ψωρίασης παρουσιάζονται σαν ερυθρού χρώματος πλάκες ποικίλου μεγέθους που καλύπτονται από αγυρόχροα λέπια.

Η ψωρίαση συσχετίζεται και με άλλα νοσήματα όπως παχυσαρκία, καρδιαγγειακά νοσήματα και κατάθλιψη.

Υπάρχουν διαθέσιμες πολλές θεραπείες, που εξασφαλίζουν στον ασθενή άλλοτε άλλο ελευθερο ψωρίασης χρονικό διάστημα, καμία όμως έως τώρα οριστική λύση του χρόνιου αυτού προβλήματος. Συνοπτικά οι θεραπείες διακρίνονται σε τοπικές εφαρμογές σκευασμάτων με μαλακτικά , κερατολυτικά, κορτικοστεροειδή, αναστολείς καλσινευρίνης, καλσιποτριόλη, πίσσα, ανθραλίνη και συνδυασμούς αυτών, σε φωτοθεραπείες και σε συστηματικές θεραπείες (μεθοτρεξάτη, κυκλοσπορίνη, ρετινοειδή).

Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται και νέες θεραπείες με βιολογικούς παράγοντες, που είναι ένεσιμες ανοσοτροποποιητικές ουσίες και αποτελούν μία επιπλέον θεραπευτική επιλογή. Υπάρχει τέλος η δυνατότητα συνδυασμού θεραπειών ανάλογα με την περίπτωση.

Η θεραπεία είναι πάντα εξατομικευμένη λαμβάνοντας υπ’ οψιν το είδος της ψωρίασης, την εντόπιση,την έκτασή της, την ηλικία, συνοδές παθήσεις και φάρμακα του ασθενούς, τις δραστηριότητές του,την εποχή του έτους και πολλά άλλα.

Ποια είναι τα είδη της ψωρίασης;

Υπάρχουν ανάλογα με την κλινική εικόνα 4 κύριες μορφές ψωρίασης:η κατά πλάκας, που είναι και η συχνότερη και αφορά το 80% των περιπτώσεων, ενώ σε σειρά συχνότητας ακολουθούν η σταγονοειδής, η φλυκταινώδης και η ερυθροδερμική.

Τέλος, σε ένα ποσοστό 10-25% η ψωρίαση μπορεί να προσβάλει και τις αρθρώσεις (ψωριασική αρθρίτιδα), η οποία μπορεί να συνδυάζεται με όλες τις μορφές ψωρίασης.

Ο παραπάνω τρόπος ταξινόμησης αναφέρεται στην κλινική εικόνα , ενώ υπάρχουν και άλλοι τρόποι διάκρισης των ειδών της ψωρίασης, όπως ανάλογα με την περιοχή που προσβάλλεται (π.χ τριχωτού κεφαλής, ονύχων, ανάστροφη, παλαμών- πελμάτων, κ.α).

Ψωρίαση: 5 πράγματα που δεν γνωρίζατε

Πόσοι άνθρωποι πάσχουν περίπου από ψωρίαση;
Πολύ περισσότεροι από ό,τι φαντάζεστε. Σε μια πρόσφατη βρετανική μελέτη, διαπιστώθηκε ότι στην Μεγάλη Βρετανία μόνο, 1,8 εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από την πάθηση. Δεν είναι απαραίτητα κληρονομική, αλλά σίγουρα τα γονίδια παίζουν ρόλο. Οι θεραπείες που υπάρχουν εστιάζουν στο να ελαττώσουν ή και να προλάβουν τα συμπτώματα και τις εξάρσεις τους.

Τι συμβαίνει στο δέρμα

Η ψωρίαση προκαλεί κόκκινα σημάδια στο δέρμα, τα οποία φαίνονται σαν λέπια, και ονομάζονται πλάκες. Αυτό συμβαίνει επειδή η ψωρίαση προκαλεί μια αφύσικη αντίδραση από τα Τ-λεμφοκύτταρα, κάνοντάς τα να συσσωρεύονται στο δέρμα, προκαλώντας κοκκινίλα και κνησμό, σαν πληγή. Αυτό κάνει τα κύτταρα του δέρματος να αλλάζουν με πολύ γρήγορους ρυθμούς, κάνοντας το δέρμα σκληρό.
Και τι συμβαίνει με την θεραπεία;

Τα τελευταία δέκα χρόνια, ανακαλύπτουμε όλο και περισσότερα για αυτή τη μυστηριώδη πάθηση, όπως και καινούριες θεραπείες. Συγκεκριμένα, η θεραπεία με βιολογικούς παράγοντες, σε σφοδρές περιπτώσεις, έχει δείξει εκπληκτικά αποτελέσματα. Προς το παρόν, δεν υπάρχει θεραπεία για την ψωρίαση, αλλά τα συμπτώματά της είναι διαχειρίσιμα.

Τι είναι η ψωριασική αρθρίτιδα;

Η ψωρίαση μπορεί να προκαλέσει αρθρίτιδα, που με την σειρά της – αν δεν την αντιμετωπίσουμε – φέρνει συμπτώματα όπως πόνο, σφίξιμο στις αρθρώσεις, κυρίως της μέσης και των χεριών. Μπορεί επίσης να προκαλέσει ανωμαλίες στα νύχια.

Πώς επιδρά στην ψυχική υγεία;

Η ψωρίαση, όπως πολλές άλλες χρόνιες παθήσεις, μπορεί να επηρεάσει σε τεράστιο βαθμό την ψυχική μας υγεία. Για πολλούς ασθενείς, μπορεί να είναι και η χειρότερη πλευρά της πάθησης, καθώς τα σωματικά συμπτώματα μπορεί να είναι ήπια. Είναι πολύ συνηθισμένο φαινόμενο να ζητείται από ασθενείς με ψωρίαση να βγουν από πισίνες ή να μετακινηθούν στο λεωφορείο – ή, χειρότερα, απλώς να δέχονται περίεργες ματιές – και να πρέπει κάθε φορά να εξηγούν πως αυτό που έχουν δεν είναι κολλητικό. Όπως φαντάζεστε, αυτό είναι τεράστιο πλήγμα στην αυτοπεποίθηση του ασθενούς, συνεπώς πρέπει όλοι να ενημερωθούμε.

Κατά πλάκας ψωρίαση

Η κατά πλάκας ψωρίαση, που είναι και η συνηθέστερη μορφή, παρουσιάζεται σαν ποικίλου μεγέθους πλάκες, με σαφές περίγραμμα, έντονα ερυθρές και καλυπτόμενες από αργυρόχροα λέπια που μπορεί να συνενώνονται σχηματίζοντας μεγαλύτερες πλάκες.

Η κατά πλάκας ψωρίαση, που είναι και η συνηθέστερη μορφή, παρουσιάζεται σαν ποικίλου μεγέθους πλάκες, με σαφές περίγραμμα, έντονα ερυθρές και καλυπτόμενες από αργυρόχροα λέπια που μπορεί να συνενώνονται σχηματίζοντας μεγαλύτερες πλάκες.

Συνηθέστερες θέσεις εντόπισης είναι οι αγκώνες, τα γόνατα, το τριχωτό της κεφαλής και η περιοχή της οσφύος.Οι βλάβες είναι συμμετρικές και μπορεί να παρουσιαστούν από μία μόνο πλάκα έως και πολυάριθμες σε όλο το σώμα. Συνήθως δεν προσβάλλει το πρόσωπο με την εξαίρεση ίσως της μετωπιαίας γραμμής.

Επίσης, οι παλάμες και τα πέλματα μπορεί να προσβληθούν κάνοντας δυσχερή τη βάδιση και προκαλώντας κοινωνικά προβλήματα στους πάσχοντες. Οι βλεννογόνοι επίσης μπορεί να προσβληθούν, όπως και τα νύχια.

Η έναρξη του εξανθήματος γίνεται με ερυθρές κηλίδες, που σταδιακά καλύπτονται από λέπι, το οποίο χαρακτηριστικά δεν ξεπερνά τα όρια της ερυθρής βλάβης. Τα λέπια στην αρχή μπορεί να είναι λίγα και μικρά, ενώ σε παλαιότερες βλάβες γίνονται πολλά δίνοντας μια συμπαγή μορφή στην ψωριασική πλάκα.

Η απομάκρυνση των λεπιών συνοδεύεται με μικροαιμορραγία από τη βλάβη.

Χαρακτηριστικά, η ψωρίαση μπορεί να εκδηλωθεί σε σημείο πρότερου ταυματισμού του δέρματος από π.χ έγκαυμα, χειρουργικό τραύμα, αμυχή ή άλλη αιτία.Το εξάνθημα της ψωρίασης συνήθως είναι ασυμπτωματικό, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις συνοδεύεται από κνησμό ή και πόνο.

Η πορεία του νοσήματος είναι απρόβλεπτη, ενώ είναι συνήθως χρόνια και υποτροπιάζουσα. Διάφοροι εκλυτικοί παράγοντες, όπως λοιμώξεις, φάρμακα, ταυματισμοί του δέρματος, περιβαλλοντικοί παράγοντες και στρες μπορεί να πυροδοτήσουν την εμφάνιση ή επιδείνωσή της.

Η ηλιακή ακτινοβολία έχει ευεργετική επίδραση σε ποσοστό 80% στις βλάβες της ψωρίασης κι έτσι τους θερινούς μήνες τουλάχιστον στη χώρα μας με την έντονη ηλιοφάνεια, μπορεί να επέλθει μεγάλη βελτίωση έως και κάθαρση από τις ψωριασικές βλάβες.

Ερυθροδερμική Ψωρίαση: Πόσο σοβαρή είναι

Και αυτή η μορφή της ψωρίασης είναι μια βαριά κατάσταση στην οποία μπορεί να μεταπέσει μία χρόνια ψωρίαση για διάφορους λόγους ή και να συμβεί ξαφνικά σε ασθενείς χωρίς προηγηθείσα ψωρίαση.

Και αυτή η μορφή της ψωρίασης είναι μια βαριά κατάσταση στην οποία μπορεί να μεταπέσει μία χρόνια ψωρίαση για διάφορους λόγους ή και να συμβεί ξαφνικά σε ασθενείς χωρίς προηγηθείσα ψωρίαση.

Το δέρμα παρουσιάζεται έντονα ερυθρό και φλεγμονώδες, ενώ μπορεί να υπάρχουν και μικρές περιοχές φυσιολογικού χρώματος δέρματος.

Πολλές φορές, το δέρμα απολεπίζεται, ενώ η κατάσταση συνοδεύεται από πυρετό, αφυδάτωση, διαταραχή της θερμορύθμισης, ηλεκτρολυτικές διαταραχές. Πολλές φορές χάνονται παροδικά τα μαλλιά και τα νύχια.

Απαιτεί έγκαιρη και συστηματική αντιμετώπιση σε νοσοκομείο.

Φλυκταινώδης ψωρίαση: Ποια είναι τα είδη της

Η φλυκταινώδης ψωρίαση διακρίνεται σε φλυκταινώδη παλαμών-πελμάτων και σε γενικευμένη φλυκταινώδη ψωρίαση.

Η πρώτη μορφή έχει συμμετρική κατανομή, περιορίζεται σε παλάμες-πέλματα και εμφανίζεται αρχικά σαν φυσαλίδες που περιέχουν κίτρινου χρώματος πυώδες περιεχόμενο (φλύκταινες), το οποίο στη συνέχεια αποξηραίνεται σχηματίζοντας καφε-κίτρινες κρούστες (εφελκίδες).

Μπορεί να εμφανίζεται παράλληλα με την εμφάνιση ψωριασικών βλαβών και σε άλλα σημεία του σώματος. Το πυώδες περιεχόμενο των φυσαλίδων δεν περιέχει μικρόβια.

Στα πέλματα προσβάλλονται αρχικά οι φτέρνες και η καμάρα με σταδιακή επέκταση σε όλο το πέλμα. Στα χέρια προσβάλλεται πρώτα η περιφερική πλευρά της παλάμης και σταδιακά οι βλάβες επεκτείνονται. Προσβάλλει αυτή η μορφή κυρίως γυναίκες καπνίστριες και εμφανίζει συχνές υποτροπές.

Έχει δυσκολία στην αντιμετώπιση, καθώς είναι μία μορφή επίμονη, υποτροπιάζουσα και ανθεκτική στη θεραπεία. Η οπική αγωγή είναι συνήθως ανεπαρκής. Τα ρετινοειδή από του στόματος μπορεί να βοηθήσουν, αλλά κάποιες φορές αντενδείκνυται η χρήση τους.

Άλλη θεραπευτική προσέγγιση είναι η τοπική φωτοθεραπεία.

Η γενικευμένη φλυκταινώδης μορφή ψωρίασης προσβάλλει όλο το σώμα και μπορεί να είναι μία πολύ βαριά κατάσταση. Τις περισσότερες φορές οφείλεται στην επιδείνωση κάποιας άλλης μορφής ψωρίασης, λόγω συνύπαρξης άλλου νοσήματος (π.χ λοιμώξεις) ή στην απότομη διακοπή της θεραπείας.

Πριν το γενικευμένο, πυώδες στη μορφή εξάνθημα, συνήθως προηγείται ερυθρότητα στις καμπτικές επιφάνειες και τις πτυχές. Προσβάλλεται ακόμα η γλώσσα και ο στοματικός βλεννογόνος, ενώ υπάρχουν και εξελκώσεις στα χείλη. Συνοδεύεται από υψηλό πυρετό και οι φλύκταινες (φυσαλίδες με πύον) παρουσιάζονται σε όλο το σώμα.

Υπάρχει έντονο αίσθημα καύσου ή και πόνος, ενώ το δέρμα είναι εξέρυθρο. Συχνότατη είναι και η προσβολή των νυχιών, ενώ υπάρχουν και συστηματικές διαταραχές (αφυδάτωση, νεφρική, ηπατική και καρδιακή δυσλειτουργία). Χρειάζεται ενδονοσοκομειακή νοσηλεία.

Πηγή: iatronet.gr

ψωρίαση