Το φαινομενικό οξύμωρο ενός αριστερού μνημονίου

13:52 17/8/2015 - Πηγή: Aixmi

Η μονομανής προσκόλληση της μαρξιστικής συνιστώσας της Αριστεράς στο δόγμα που θέλει την πολιτική των μνημονίων να είναι ασύμβατη με τις αξίες του χώρου (σαν οι έννοιες «Αριστερά» και «μνημόνιο» να αποτελούν τους δύο αντίθετους πόλους ενός πολιτικού οξύμωρου) με παραπέμπει, μεταφορικά, σε μια δική μου εμπειρία στα χρόνια των μεταπτυχιακών σπουδών στην Αμερική.

Θέλοντας να «βαφτίσω» κατάλληλα μια μαθηματική έννοια στη διδακτορική διατριβή μου, χρησιμοποίησα (με περισσό θράσος, ομολογώ) τον νεολογισμό “internal exterior derivative”. Σαν να λέμε, «εσωτερική εξωτερική παράγωγος»! Κατά την

παρουσίαση της διατριβής, ένα μέλος της επιτροπής διατύπωσε την αυτονόητη απορία: «Μα, πώς είναι δυνατό μια παράγωγος να είναι ταυτόχρονα εσωτερική και εξωτερική;» Χαμογέλασα γιατί περίμενα την ερώτηση: «Και όμως είναι: Αναφέρομαι στην εξωτερική παράγωγο που δρα στον εσωτερικό χώρο!»

Με άλλα λόγια, δύο έννοιες που φαινομενικά είναι αμοιβαία αποκλειστικές, είναι δυνατό να συνυπάρχουν αν η ισχύς τους είναι αλληλο-συμπληρωματική και όχι αλληλο-αναιρετική. Η εξωτερική παράγωγος δρα παντού, τόσο στον «εξωτερικό» χώρο (π.χ., στο χωροχρόνο) όσο και στον «εσωτερικό» (εκεί που παίρνουν τις τιμές τους κάποια πεδία που δεν είναι πάντα άμεσα μετρήσιμα). Ο νεολογισμός του θρασύτατου Έλληνα περιγράφει το κομμάτι της εξωτερικής παραγώγου που επιδρά στις εσωτερικές, μόνο, μεταβλητές.

Πολιτικοποιώντας, τώρα, την απορία του μέλους της επιτροπής διδακτορικού, αναρωτιόμαστε αν είναι δυνατό το (τρίτο) μνημόνιο να ενταχθεί σε μια αριστερή πολιτική. Η απάντηση εξαρτάται από το είδος της Αριστεράς που έχουμε κατά νου. Συγκεκριμένα, αν αναφερόμαστε στην Αριστερά του ουτοπικού δογματισμού τού χθες, ή σε εκείνη της ευέλικτης, ευπροσάρμοστης, πραγματικής πολιτικής τού σήμερα.

Η πρώτη Αριστερά θέτει ασυμβίβαστα μια σκουριασμένη ιδεολογία πάνω από κάθε άλλη αξία. Στην προσπάθεια να «καταργήσει τις κοινωνικές ανισότητες», καλοβλέπει ακόμα και την εθνική καταστροφή που εκ των πραγμάτων θα οδηγήσει σε ολική ισοπέδωση. Αποδέχεται την καθολική φτωχοποίηση των Ελλήνων και μιλά για μια πολιτική συσσιτίων, σαν να πρόκειται για ένα λαό που μόλις βγήκε από την Κατοχή του ‘41-44 και το μόνο στο οποίο μπορεί να ελπίζει είναι να μην πεθάνει της πείνας! Απεχθάνεται, κατά βάθος, την κατακόρυφη αύξηση του βιοτικού επιπέδου που πέτυχε η χώρα από το τέλος του εμφυλίου, αφού αυτό ήταν επίτευγμα των άσπονδων ιδεολογικών αντιπάλων (αν όχι εχθρών) που κυβέρνησαν διαχρονικά.

Είναι η Αριστερά τού «όχι σε όλα»… Της στείρας άρνησης δίχως δημιουργική θέση… Της λατρευτικής προσκόλλησης σε χρεοκοπημένα δόγματα αντί της αναζήτησης νέων δρόμων προς την κοινωνική δικαιοσύνη σε έναν κόσμο που συνεχώς μεταβάλλεται… Των «ξύλινων», χιλιοειπωμένων, δίχως ουσιαστικό περιεχόμενο, συνθημάτων στη θέση του τεκμηριωμένου λόγου… Του φανατισμού και της μισαλλοδοξίας αντί της υπεράσπισης της διαφορετικότητας, όπως επιτάσσει το δημοκρατικό ήθος αλλά και τα ιδεώδη της ίδιας της Αριστεράς ως αξιακού μεγέθους, εν γένει…

Μια τέτοια Αριστερά είναι φυσικό να ανθίσταται σε κάθε μορφή προόδου, αφού κάθε βήμα προς τα μπρος μεγαλώνει την απόσταση από τις ιστορικές αφετηρίες της. Γι’ αυτή την Αριστερά, η ιδέα της σύγχρονης, ενωμένης Ευρώπης ίσως να μη διαφοροποιείται ουσιαστικά, από άποψη ηθικής διάστασης, από το ίδιο το Τρίτο Ράιχ! (Αν και τίποτα δεν είναι, τελικά, απόλυτο, αφού το αισχρό «κοκτέιλ» Μολότοφ–Ρίμπεντροπ του 1939, και όσα επακολούθησαν ως το ξεκίνημα του «Μπαρμπαρόσα» το ‘41, θα αποτελούν ανεξίτηλους ιστορικούς λεκέδες στο βιογραφικό τού «υπαρκτού»...)

Όπως όμως προϊδεάσαμε τον αναγνώστη, αρχίζει σ’ αυτό τον τόπο να αχνοφαίνεται και μια άλλη Αριστερά. Δεν θα επιχειρήσουμε να περιγράψουμε τα χαρακτηριστικά της, αφού μόλις τώρα ξεκινήσαμε να τα καταγράφουμε και να ιχνογραφούμε το πολιτικό προφίλ της. Θα αρκεστούμε να πούμε πως πρόκειται για μια Αριστερά που φαίνεται πρόθυμη να υπερβεί τον εαυτό της (χωρίς, εν τούτοις, να απαρνηθεί τις θεμελιώδεις ανθρωπιστικές αξίες της) και να μετεξελιχθεί σε μια σύγχρονη πολιτική δύναμη που μπορεί και διαβάζει τα σημάδια των καιρών.

Γιατί, η «πολιτική των αιθέρων» χρεοκόπησε οριστικά, ευτυχώς ή δυστυχώς (ο καθένας διαλέγει και παίρνει, ανάλογα με την ιδεολογία του). Και, όσο κι αν κάποιοι καλοί φίλοι ανατριχιάζουν με την ιδέα του πολιτικού πραγματισμού, θα πρέπει να δεχθούμε, επιτέλους, το αυτονόητο: Αν δεν πατάς στη γη, κανένα γήινο πρόβλημα δεν πρόκειται να επιλύσεις!

Η νέα Αριστερά, λοιπόν, θα βρει τον τρόπο να εντάξει δημιουργικά ακόμα και ένα μνημόνιο (αναπόφευκτο, εν τέλει, και αναγκαίο κακό για τη σωτηρία της χώρας) στην πολιτική της ατζέντα. Φροντίζοντας παράλληλα, σε συμβατότητα με τις θεμελιώδεις αρχές της, να κατανεμηθούν τα βάρη κατά το δυνατόν δίκαια και με τη μέγιστη κοινωνική συναίνεση.

Τελικά, η λύση των μεγάλων προβλημάτων ίσως απαιτεί κάποιες φορές την υπέρβαση των στερεότυπων και την καταφυγή στο (φαινομενικά) οξύμωρο. Τόσο στα μαθηματικά, όσο και στην πολιτική. Βέβαια, στην πρώτη περίπτωση έχεις απέναντί σου απλά και μόνο κάποιους δογματικούς της επιστήμης που απεχθάνονται τις νέες ιδέες και τους τολμηρούς νεολογισμούς. Στην πολιτική, όμως, χρειάζεται να έρθεις αντιμέτωπος με τις αγκυλώσεις του ίδιου σου του παρελθόντος αλλά και με τις λυσσώδεις αντιδράσεις των «προοδευτικών» που αρνούνται την πρόοδο.

Ένα είναι σίγουρο: Δεν έχεις δικαίωμα να αποτύχεις!

* Ο Κώστας Παπαχρήστου καταζητείται διεθνώς για πρόκληση ανήκεστης βλάβης στην καθαρότητα των μαθηματικών εννοιών, καθώς και ως αμετανόητος οπαδός της ΑΕΚ!