Ένα ταξίδι στην Ιστορία των Νόμπελ Ειρήνης

11:47 9/10/2020 - Πηγή: ΕΡΤ

Από το 1901 έχουν απονεμηθεί συνολικά 100 βραβεία Νόμπελ Ειρήνης μέχρι σήμερα. Λίγο πριν την ανακοίνωση του 101ου Νόμπελ Ειρήνης, συνοψίζουμε κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία.

Το Νόμπελ Ειρήνης στην Ιστορία

Το βραβείο δεν απονεμήθηκε 19 χρονιές, κατά τη διάρκεια των δύο Παγκόσμιων Πολέμων, αλλά και άλλες χρονιές για διαφορετικούς λόγους.

68 Νόμπελ Ειρήνης έχουν απονεμηθεί σε ένα άτομο ή οργανισμό και 30 βραβεία έχουν μοιραστεί σε δύο, ενώ υπήρξαν και δύο φορές που το Νόμπελ Ειρήνης

απονεμήθηκε σε τρεις ανθρώπους: Το 1994 στους Yasser Arafat, Shimon Peres και Yitzhak Rabin και το 2011 στους Ellen Johnson Sirleaf, Leymah Gbowee και Tawakkol Karman.

Η Tawakkol Karmanαπό την Υεμένη, η ακτιβίστρια Leymah Gbowee από τξη Λιβερία και η πρόεδρος της Λιβερίας Ellen Johnson-Sirleaf μοιράστηκαν το Νόμπελ Ειρήνης το 2011, για τον αγώνα τους υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών (AP Photo/John McConnico)

Συνολικά 107 άτομα και 27 οργανισμοί έχουν τιμηθεί με Νόμπελ Ειρήνης. Η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού έχει βραβευθεί τρεις φορές και η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες δύο φορές.

Η 17χρονη Malala Yousafzai, την ώρα που μαθαίνει ότι της απονέμεται το Νόμπελ Ειρήνης του 2014 από κοινού με τον Ινδό ακτιβιστή για τα δικαιώματα των παιδιών Kailash Satyarthi (AP Photo/Matt Dunham, File)

Μέχρι σήμερα, η νεότερη βραβευθείσα με Νόμπελ Ειρήνης είναι η Μάλαλα Γιουσαφζάι, η οποία ήταν 17 ετών όταν παρέλαβε το βραβείο του 2014. Ο γηραιότερος Νομπελίστας Ειρήνης μέχρι σήμερα είναι ο Joseph Rotblat, 87 ετών όταν του απονεμήθηκε το Βραβείο το 1995.

Μισό αιώνα αφότου συνέβαλε στη δημιουργία των πυρηνικών όπλων, ο Βρετανός φυσικός Joseph Rotblat μοιράστηκε το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης το 1995 για τις ακούραστες προσπάθειές του να τα ξεφορτωθεί. (AP Photo/Bjoern Sigursoen)

Από τα 107 άτομα που τιμήθηκαν με αυτό το βραβείο, 17 είναι γυναίκες. Η πρώτη γυναίκα που τιμήθηκε με Νόμπελ Ειρήνης ήταν το 1905 η Bertha von Suttner, ηγετική μορφή του διεθνούς ειρηνευτικού κινήματος στην Ευρώπη. Μάλιστα ήταν η γνωριμία του Άλφρεντ Νομπέλ μαζί της που φέρεται να επηρέασε τις απόψεις του για την Ειρήνη, οδηγώντας τον να την συμπεριλάβει ως πέμπτο και τελευταίο τομέα των βραβείων στη διαθήκη του.

Η Bertha von Suttner, πρώτη γυναίκα που βραβεύθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης.

Ο βιετναμέζος πολιτικός Le Duc Tho, είναι ο μόνος που αρνήθηκε το Νόμπελ Ειρήνης.Η Επιτροπή τον επέλεξε το 1973, από κοινού με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Henry Kissinger, για τη διαπραγμάτευση της ειρηνευτικής συμφωνίας του Βιετνάμ. Ο Le Duc Tho δήλωσε πως δεν ήταν σε θέση να δεχτεί το βραβείο Νόμπελ, λόγω της κατάστασης στο Βιετνάμ.

Ο Henry A. Kissinger και ο Le Duc Tho, στους οποίους απονεμήθηκε το Νόμπελ Ειρήνης του 1973. Ο Le Duc Tho αρνήθηκε να το παραλάβει, επικαλούμενος την κατάσταση στο Βιετνάμ. (AP Photo/Michel Lipchitz)

Τρεις από τους βραβευθέντες με Νόμπελ Ειρήνης βρίσκονταν υπό κράτηση κατά τη στιγμή της απονομής: ο Γερμανός ειρηνιστής και δημοσιογράφος Carl von Ossietzky, η Βιρμανή πολιτικός Aung San Suu Kyi και ο Κινέζος ακτιβιστής για τα ανθρώπινα δικαιώματα, Liu Xiaobo.

Η πιο ηχηρή απουσία από τη λίστα των κατόχων Νόμπελ Ειρήνης

Ο Μαχάτμα Γκάντι, ένα από τα ισχυρότερα σύμβολα της μη βίας τον 20ο αιώνα, ήταν υποψήφιος για το Νόμπελ Ειρήνης το 1937, το 1938, το 1939, το 1947 και, τέλος, λίγο πριν δολοφονηθεί, τον Ιανουάριο του 1948.

O Mahatma Ghandi, σε φωτογραφία του 1947 (AP Photo/FILE)

Αν και δεν του απονεμήθηκε το Βραβείο -μεταθανάτιο βραβείο δεν επιτρέπεται από το καταστατικό του Ιδρύματος Νόμπελ-, η νορβηγική επιτροπή αποφάσισε να μην απονείμει το βραβείο εκείνο το έτος σε κανέναν άλλον, με την αιτιολογία ότι «δεν υπήρχε κατάλληλος υποψήφιος ζωντανός».

Πηγή: The Nobel Prize Institute, AP

www.ert.gr