Έρευνα: Ψυχικές ασθένειες σχετίζονται με τη διαταραχή του βιολογικού μας ρολογιού

11:26 16/5/2018 - Πηγή: ΕΡΤ

Όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα μιας νέας έρευνας στο Ηνωμένο Βασίλειο, της μεγαλύτερης του είδους μέχρι σήμερα, όταν οι ρυθμοί του βιολογικού μας ρολογιού διαταράσσονται, τότε και η ψυχική μας υγεία τίθεται σε κίνδυνο. Κατάθλιψη, διπολική διαταραχή, νευρώσεις είναι πιθανό να εκδηλωθούν σε ανθρώπους που δεν κοιμούνται σωστά, επισημαίνουν οι επιστήμονες.

Όταν ένας άνθρωπος αναπτύσσει δραστηριότητα την ώρα που κανονικά θα έπρεπε να αναπαύεται (δηλαδή τη νύχτα), ενώ ξεκουράζεται την ημέρα, τότε οι λεγόμενοι κιρκάδιοι ρυθμοί του εσωτερικού του ρολογιού -που «χτυπούν» μέσα σε σχεδόν κάθε

κύτταρο- συνήθως αποσυντονίζονται. Κατ’ επέκταση, οι επιστήμονες τείνουν να συμφωνήσουν στο ότι, όσοι κάνουν τη «νύχτα μέρα» έχουν μάλλον μια λιγότερο υγιεινή ζωή σε σχέση με τους πολύ «πρωινούς».

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή ψυχιατρικής Ντάνιελ Σμιθ και τη δρα Λόρα Λάιαλ του Πανεπιστημίου της Γλασκόβης στη Σκωτία, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό ψυχιατρικής «The Lancet Psychiatry», ανέλυσαν στοιχεία για 91.100 ανθρώπους ηλικίας 37 έως 73 ετών.

Φορώντας ειδικές συσκευές που κατέγραφαν την δραστηριότητά τους για 24 ώρες επί μια εβδομάδα και απαντώντας σε ερωτηματολόγια για την ψυχολογική τους διάθεση, οι συμμετέχοντες στην έρευνα μπόρεσαν να δώσουν στοιχεία στους ειδικούς, από τα οποία προέκυψε ότι όσο πιο διαταραγμένο είναι το βιολογικό μας ρολόι, τόσο πιο ευάλωτοι γινόμαστε σε ψυχικές παθήσεις, έχουμε λιγότερο ισορροπημένη διάθεση και οι αντιδράσεις μας είναι αργές (έμμεση ένδειξη της νοητικής μας λειτουργίας). Σύμφωνα και με τα αποτελέσματα της έρευνας, τα παραπάνω ισχύουν ανεξάρτητα από το φύλο, την ηλικία, το μορφωτικό ή εισοδηματικό κριτήριο του καθενός.

Συγκεκριμένα, από τα στοιχεία προέκυψε ότι, ένας άνθρωπος με διαταραγμένους βιολογικούς ρυθμούς έχει κατά μέσο όρο 6% μεγαλύτερη πιθανότητα να διαγνωσθεί με κατάθλιψη, 9% με μοναξιά, 10% με διαταραχή (αστάθεια) της διάθεσης και 11% με διπολική διαταραχή (μανιοκατάθλιψη). Ωστόσο, μέχρι σήμερα δεν είναι ξεκάθαρο σε ποιο βαθμό η διαταραχή του βιολογικού ρολογιού προκαλεί την ψυχική διαταραχή ή αντίθετα αποτελεί ένα σύμπτωμά της, καθώς οι αλλαγές στο βιολογικό ρολόι και στις αντίστοιχες συνήθειες (διαχείρισης της καθημερινότητας) ενός ανθρώπου είναι συχνά το πρώτο σύμπτωμα μιας ψυχικής διαταραχής.

Ζωτικές διαδικασίες για τον ανθρώπινο οργανισμό, όπως ο μεταβολισμός και η παραγωγή ορμονών επηρεάζονται άμεσα από το βιολογικό μας ρολόι. Αλλά οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι, δεν υπάρχει μόνο ένα «ρολόι» στο σώμα. Το καθοδηγητικό βιολογικό μας ρολόι βρίσκεται στον εγκέφαλο και μεταφέρει ζωτικές πληροφορίες στα περιφερειακά ρολόγια του οργανισμού. Τα περισσότερα κύτταρα διαθέτουν μια ομάδα πρωτεϊνών, οι οποίες περιστρέφονται ως δείκτης ρολογιού, κρατώντας το χρόνο μέσα στο σώμα.

Ανάμεσα στους παράγοντες που απορρυθμίζουν τα βιολογικά μας ρολόγια, είναι το τεχνητό φως που χρησιμοποιούμε το βράδυ (οθόνες κινητών τηλεφώνων, τάμπλετ κλπ.) η απότομη προσαρμογή στη νέα ζώνη ώρας (τζετ λάγκ) και φυσικά η εργασία κατά τις νυχτερινές ώρες.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Φωτογραφία: CC Ryan Melaugh 2.0

www.ert.gr