Κομοτηνή: «Χρωστάμε πολλά στους πρόσφυγες»

21:38 6/3/2018 - Πηγή: ΕΡΤ

Η Χριστίνα Αλεξιάν ανέβασε πρόσφατα στην Κομοτηνή την παράσταση «Τα τετράδια της Αζέλ Κουρτιάν», μια αληθινή καταγεγραμμένη ιστορία ξεριζωμού, προσφυγιάς, επιβίωσης . «Δυστυχώς η Αζέλ Κουρτιάν βίωσε την γενοκτονία των Αρμενίων και ήταν αυτόπτης μάρτυρας της καταστροφής της Σμύρνης. Η κόρη της μου έφερε το βιβλίο και διαβάζοντάς το συγκλονίστηκα τόσο πολύ που το μόνο που μου έμεινε ήταν να το θεατρικοποιήσω. Ήταν τόσο δυνατό το συναίσθημα που μου άφησε το βιβλίο που ήθελα να ζωντανέψει η ηρωίδα μου

πάνω στη σκηνή. Έτσι, έκανα την θεατρική μεταφορά και το σκηνοθέτησα.» δηλώνει η κα Αλεξιάν εξηγώντας την επιλογή του έργου.

Ο πόλεμος είναι μια πληγή
Με αρμενική καταγωγή από την πλευρά του πατέρα της η ίδια και από την Καππαδοκία από την πλευρά της μητέρας, έγινε η ιστορία του έργου μια προσωπική ιστορία για εκείνη. «Είναι ένα έργο το οποίο χτυπάει στην καρδιά. Είναι ο πόλεμος μέσα από τα μάτια της μικρής Αζέλ. Είναι όλος ο διωγμός και όλο το οδοιπορικό του ξεριζωμού μέσα από τα μάτια της μικρής Αζέλ Κουρτιάν.» δηλώνει και παρατηρεί κι εκείνη με λύπη πως «Δυστυχώς η ιστορία επαναλαμβάνεται. Τα λάθη γίνονται. Το χρέος της τέχνης είναι να επισημαίνουμε τα λάθη του παρελθόντος. Να τα υπογραμμίζουμε με την ελπίδα να μην ξαναγίνουν. Δυστυχώς το προσφυγικό παραμένει επίκαιρο. Δυστυχώς το Αιγαίο ακόμα ματώνει. Ο πόλεμος είναι μια πληγή, αλλά τουλάχιστον τα εγκλήματα του ανθρώπινου γένους πρέπει να τα επισημαίνουμε πάντα.»

«Χρωστάμε πολλά στους πρόσφυγες»

Την ρωτάμε πως αισθάνεται βλέποντας τις σύγχρονες εικόνες της προσφυγιάς. «Πόνο» απαντά και σημειώνει «Είμαι 3η γενιά προσφύγων. Οι δικοί μου ήρθαν ρακένδυτοι. Έχω μεγαλώσει μ’ αυτές τις εικόνες, αυτές τις ιστορίες. Ξέρω τι θα πει να έχεις τα πάντα στη χώρα σου. Να τα χάνεις, προσπαθώντας να πατήσεις σε μια γη και να πεις ότι είσαι ελεύθερος.» Ξεχάσαμε γρήγορα οι Έλληνες αυτόν τον πόνο; ξαναρωτάμε την κα Αλεξιάν «Δεν θα έπρεπε οι Έλληνες να ξεχνάμε τον πόνο της προσφυγιάς γιατί είναι σχετικά πρόσφατη η ιστορία.» δηλώνει προσθέτοντας πως το μικρασιατικό γενικότερα καθόρισε την νεότερη ιστορία. «Χρωστάμε στους πρόσφυγες πολλά, την αισθητική τους, την ποιότητά τους, την μόρφωσή τους, την αξιοπρέπεια τους, την εντιμότητα και τις γνώσεις τους. Βοήθησαν την Ελλάδα να κάνει πολλά βήματα μπροστά, όταν ήρθαν. Το έργο δεν αφορά μόνο τους ανθρώπους που έχουν υποστεί γενοκτονία, όπως είναι οι Αρμένιοι, οι Πόντιοι, οι Μικρασιάτες αφορά τον καθένα μας. Είναι ένα οδοιπορικό επιβίωσης.»

«Να δουν όλοι ότι κι εμείς κάποτε είχαμε κι εμείς παπούτσια»
Θυμάται τους πρόσφυγες παππούδες και γιαγιάδες να μην μιλάνε συχνά γι αυτά που τους πονούσαν, όπως ο ξεριζωμός. Όποτε ρώταγα τη γιαγιά μου, μου έλεγε «άστα τώρα αυτά, μην τα θυμάσαι» και γι αυτό χαίρομαι που η Αζέλ Κουρτιάν κατέγραψε τη μνήμη της στα τετράδια των παιδιών της. Τι κρατά η ίδια από αυτή την ιστορία; “Όταν η ηρωίδα μου έχσε το ένα της παπουτσάκι, το κόκκινο και περπατούσε με ένα μόνο παπούτσι και της είπανε “βγάλτο, πέτα το, τι το κρατάς;” απάντησε «ήθελα να δουν όλοι ότι κι εμείς κάποτε είχαμε παπούτσια» για μένα αυτός είναι ύμνος στην αξιοπρέπεια αυτών των ανθρώπων.”
Φώτο: Χριστίνα Αλεξιάν Ρεπορτάζ-κείμενο-φωτογραφία: Μαρία Νικολάου