«Το χρώμα της απιστίας», ένα βιβλίο για τους αλλόφρονες, τους παρανοϊκούς, τους διαφορετικούς

14:09 17/10/2020 - Πηγή: ΕΡΤ

Την απιστία του ανθρώπου απέναντι στις αρχές του και στις ιδέες του πραγματεύεται το νέο βιβλίο του συγγραφέα Γρηγόρη Χαλιακόπουλου «Το Χρώμα της Απιστίας» που κυκλοφόρησε από τον εκδοτικό οίκο «Καλειδοσκόπιο». Ο τίτλος του μυθιστορήματος αποτελεί ένα λογοτεχνικό «δόλωμα» καθώς το θέμα του δεν σχετίζεται με έρωτες και μυθοπλασίες αγάπης, αλλά με την απιστία του ανθρώπου απέναντι στις αρχές του και στις ιδέες του.
Είναι δηλαδή βαθιά κοινωνικό, εφόσον ο αντίπαλος του ατόμου πρωτίστως είναι το είδωλό του στον καθρέφτη.

Αφορμή για το έργο αυτό στάθηκε η επί δέκα συνεχή χρόνια έρευνα του

συγγραφέα στα αρχεία του Δρομοκαΐτειου θεραπευτηρίου, όπου εκεί ανακάλυψε πλήθος στοιχείων για τους σπουδαίους ανθρώπους που έζησαν μέσα στο ψυχιατρείο, όπως οι: Γεώργιος Βιζυηνός,  Ρώμος Φιλύρας,  Γεράσιμος Βώκος,  Νικόλαος Δραγούμης, Άριστος Καμπάνης  και πολλοί άλλοι.

Το βιβλίο επικεντρώνεται στο μεγαλείο της διαφορετικότητας, την ανάγκη των διαταραγμένων ψυχικά ανθρώπων να δημιουργήσουν και το σκληρό τίμημα που πληρώνει ο ειλικρινής με τον εαυτό του δημιουργός για να φέρει εις πέρας το δημιούργημά του. O συγγραφέας, πέρα από την επαφή του με το παρελθόν, ήρθε σε επαφή επί μεγάλο χρονικό διάστημα με το εργοθεραπευτικό τμήμα και τους καλλιτέχνες που νοσηλεύονται σήμερα στους ψυχιατρικούς θαλάμους και μέσα από τέτοιες συνθήκες δημιούργησε τον ήρωα του Κωνσταντίνο, ο οποίος ζει μέσα από φαντασιώσεις τις ζωές των άλλων.

Ο Γρηγόρης Χαλιακόπουλος κατευθύνει το  φαντασιακό του ταξίδι προς τις παγωμένες στέπες της Ρωσίας, την εποχή του Ιβάν του Τρομερού, του Φιοντόρ Κωδωνοκρούστη και το ολοκληρώνει με τη ζωή του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι. Οι πόλεμοι, οι έρωτες, οι φόνοι, η διαφθορά, οι επαναστάσεις, τα κάτεργα, τα καζίνο και οι ατέρμονες εξαρτήσεις δημιουργούν ένα πάζλ, όπου το κάθε κομμάτι αποτελεί και μια χρονική περίοδο. Βέβαια όλα αυτά φαίνεται να συμβαίνουν μέσα στο διαταραγμένο μυαλό του ήρωα Κωνσταντίνου με τη διαφορά ότι ο αναγνώστης βυθίζεται στο ενδιαφέρον των ιστοριών και όχι στην πλάνη της ψύχωσης.

Το βιβλίο είναι αφιερωμένο στους «αλλόφρονες, τους παρανοϊκούς, τους διαφορετικούς».

Ίσως η πλέον αντιπροσωπευτική στιγμή, είναι εκείνη κατά την οποία ο Κωνσταντίνος αποφασίζει να διακόψει την θεραπευτική αγωγή του, για να οδηγηθεί μοιραία στον απόλυτο κόσμο της παράνοιας. Στόχος του είναι να αποσυνδεθεί με κάθε μορφή λογικής έτσι ώστε να φαντασιωθεί εικόνες και να ακούσει λόγια από το μακρινό παρελθόν. Κι όταν οι γιατροί τον επαναφέρουν στη «σωφροσύνη», εκείνος αποτυπώνει στις σελίδες του βιβλίου του τα όσα βίωσε μέσα στους εγκεφαλικούς του θύλακες. Δηλαδή θυσιάζεται για να γράψει. Βασανίζεται για να λυτρωθεί. Είναι η θυσία του δημιουργού για να φέρει στην  επιφάνεια το δημιούργημά του.

Γρηγόρης Χαλιακόπουλος

Ο Γρηγόρης Χαλιακόπουλος ο οποίος είναι και θεατρικός συγγραφέας και παραμυθάς παιδικών βιβλίων, έχει ως κεντρικό άξονα στα έργα του, την ανθρώπινη διαδρομή, το φόβο του θανάτου, τη διαμάχη θεοκρατικής και αντιθεοκρατικής αντίληψης, τον χλευασμό της ψευδοηθικής και της υποκρισίας και την ομορφιά της διαφορετικότητας. Αυτό διαφαίνεται και στην τριλογία του «Η καρδιά του δότη», «Πέθανα… αλλά σας βλέπω» «Το «Ανάθεμα» και πρόσφατα με το «Χρώμα της Απιστίας».

Εξαιρετική πορεία είχε το παραμύθι του, υποψήφιο για το Κρατικό Βραβείο «Το Ταξίδι του Φερεϋντούν» για τον Ιρανό μετανάστη Φερεϋντούν Φαριάντ φίλο του μεγάλου μας Γιάννη Ρίτσου, τον οποίο ο συγγραφέας γνώρισε και τη ζωή του ανέβασε σε θεατρική σκηνή για παιδιά. Με το παραμύθι αυτό ο Γρηγόρης Χαλιακόπουλος επισκέφθηκε πολλά σχολεία, δημόσια, ιδιωτικά, μεταναστών, μειονοτικά, Ρομά και νυχτερινά και συνομίλησε με περισσότερους από 60.000 μαθητές για την διαφορετικότητα, το μπούλινγκ και την διαφορά δύναμης και εξουσίας.

Στην μεταλλαγή του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι από επαναστάτης σοσιαλιστής της ομάδας «Πετρασέφσκι», σε έναν θεοσεβούμενο φυλακισμένο ο οποίος «προδίδει» την ιδεολογία του για την Αγία Γραφή, στηρίζεται και η σημειολογία του τίτλου του έργου. Ο Φιοντόρ απιστεί έναντι των ιδεών του, όχι γιατί πείθεται εξ αρχής, αλλά ένεκα του φόβου και των βιωμάτων στα κάτεργα της Σιβηρίας του Τσάρου. Είναι ο τρόμος που οδηγεί στην απιστία και όχι η συνειδητοποίηση.
Το παρακάτω απόσπασμα αποτελεί ένα δείγμα γραφής του συγγραφέα από το έργο του «Το Χρώμα της Απιστίας» και είναι από ένα ταξίδι της παράνοιας, του ήρωά του Κωνσταντίνου.

            «Αυτή τη στιγμή ίπταμαι πάνω από τη Σενεγάλη. Ιδού η πόλη του Ντακάρ. Από εδώ οι άθλιοι Πορτογάλοι έστελναν τους σκλάβους τής Αφρικής στην Αμερική. Παρακαλούσαν τα παιδιά τούς δουλεμπόρους να μην τα χωρίσουν απ’ τους γονείς τους. Έκλαιγαν, χτυπιούνταν, ικέτευαν, μα εκείνοι χώριζαν του άντρες που ήταν γεροί για τις φυτείες στο ένα καράβι, τις γυναίκες για δουλειές του σπιτιού στο άλλο και τα μικρά τους όπου βόλευε καλύτερα για πούλημα.

            Λατρεμένη μου Σενεγάλη, δύστυχη Αφρική μου, σου ζητώ να συγχωρέσεις την αδιαφορία μου τόσων χρόνων. Έπρεπε να βρω τρόπο να γράψω για σένα, για τις πύλες της κολάσεως, για την καταστροφή που σου προξένησαν οι Ευρωπαίοι τοκογλύφοι. Συγγνώμη, αδέλφια μου νέγροι, σήμερα πονάω κι εγώ, όπως κι εσείς κάποτε. Είμαι σκλάβος, μα απόψε θα κηρύξω επανάσταση μέσα στην καρδιά μου. Θα μισήσω ό,τι πληγώνει τον άνθρωπο.

            Απ’ αυτό το μακρινό μου ταξίδι δεν ξέρω αν θα γυρίσω ίδιος με τον Πήγασο στο θάλαμο του μαρτυρίου μου. Φοβάμαι ότι δεν θα υπακούσω σ’ αυτό που δίδαξε ο Ιησούς Χριστός, «εάν τις ραπίσει σε την παρειάν σου, στρέψε προς αυτόν και την άλλην». Αυτός που με πονάει, θα πρέπει να πληρώνει με πόνο. Το αίμα θέλει αίμα. Ο σκλαβωμένος ποθεί να ξεσκλαβωθεί για να σκλαβώσει. Του αδικημένου η ψυχή ζητάει εκδίκηση. Ώς εδώ πλέον με την αγιοσύνη των χριστιανών. Χριστιανοί μ’ έχουν κι εμένα δούλο σε καταναγκαστικά έργα. Είμαι Σλάβος, αλλά όχι σκλάβος. Αν όλα τα ωραία τα εμπνεύστηκαν οι σπουδαίοι, οι δούλοι τα υλοποίησαν.

            Συνεχίζω το ταξίδι μου στην αγαπημένη μου Αφρική, πάω ακόμα πιο νότια, να ζεστάνω κι άλλο την καρδιά μου. Πρέπει να προλάβω το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας. Σε λίγο θα χτυπήσει τη βαριά κουδούνα η ορντινάντσα του κάτεργου, για να φύγουμε στα χωράφια, και το φτερωτό μου άλογο θα με ξαναγυρίσει στην άθλια φυλακή μου.

            Όλοι οι νέγροι της παλαιότερης ηπείρου είστε αδέλφια μου. Σήμερα σας επισκέφθηκα με αγάπη και μίσος για τον άνθρωπο. Τώρα οφείλω να ισορροπήσω μην τυχόν και το μυαλό μου σαλέψει. Τα όνειρα στον ύπνο είναι πιο ανεκτά. Στο ξύπνιο είναι εκείνα που δεν αντέχει η ανθρώπινη ύπαρξη. Τόσα εγκλήματα, τόσο αίμα, τόση σκλαβιά πώς να τα βαφτίσεις πρόοδο!

            Πόσο ανάγκη έχει το κορμί μου να μαστιγωθεί τούτη την ώρα. Ω, Μεγαλοδύναμε, πόνεσέ με κι άλλο, ν’ αντέξω όσα δεν έζησα και δεν είδα ποτέ μου».

www.ert.gr