Το μαρτύριο του Σίσυφου για το χρέος (άρθρο)

17:07 24/5/2017 - Πηγή: ΕΡΤ

Του Γιώργου Χ. Παπαγεωργίου

Η πορεία των διαπραγματεύσεων για το χρέος υποδηλώνει ότι οι δανειστές δεν έχουν την πρόθεση να δώσουν οριστική λύση για το χρέος, ανεξάρτητα από τη χρονική στιγμή κατά την οποία θα ληφθούν οι αποφάσεις.

Ο άμεσος στόχος της ελληνικής πλευράς, μετά το τελευταίο eurogroup, δείχνει να στρέφεται στο να υπάρξουν εγγυήσεις ότι η όποια συμφωνία, θα εξασφαλίζει τη

συμμετοχή της Ελλάδας στην ποσοτική χαλάρωση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, έτσι ώστε να ανοίξει σταδιακά ο δρόμος για επιστροφή της χώρας στις αγορές.

Το σκεπτικό είναι ότι εάν η χώρα αποκτήσει τη δυνατότητα να δανείζεται εκδίδοντας νέα ομόλογα, θα αποκτήσει σταδιακά τη δυνατότητα να καλύπτει μόνη της τις χρηματοδοτικές ανάγκες της και έτσι θα ξεφύγει από την εποπτεία των δανειστών και την μέγγενη των μνημονίων.

Όμως τα όσα διαδραματίζονται στο μέτωπο των διαπραγματεύσεων μεταξύ των δανειστών, δείχνουν ότι η προτεραιότητά τους είναι ένας συμβιβασμός μεταξύ τους ο οποίος θα τους επιτρέψει να διασώσουν τα προσχήματα, χωρίς να επιλύεται επί της ουσίας το θέμα του ελληνικού χρέους.

Γιαυτό και το ΔΝΤ επιμένει μεν σε μέτρα δραστικής ελάφρυνσης του χρέους επί της αρχής, αλλά δέχεται να τα συζητήσει στο μέλλον και να παραμείνει μέχρι τότε στο πρόγραμμα ως επόπτης, δίνοντας έτσι στη γερμανική πλευρά το χρόνο να αντιμετωπίσει τις εθνικές εκλογές χωρίς να έρθει σε δύσκολη θέση.

Σε μια τέτοια περίπτωση το ΔΝΤ θα συνεχίσει να διατυπώνει συστάσεις προς την ελληνική κυβέρνηση και να επιβάλλει πολιτικές, ενώ η απαίτησή του για δραστική ελάφρυνση του χρέους θα παραπέμπεται στο μέλλον.

Αυτή η προοπτική φέρνει σε προφανή δυσκολία την ελληνική πλευρά, γιατί θα παραμείνει εκτεθειμένη στις απαιτήσεις του ΔΝΤ για σκληρά μέτρα, χωρίς να έχει διασφαλίσει μια λύση για το χρέος, η οποία θα επέτρεπε να ξεκαθαρίσει το τοπίο βελτιώνοντας την προοπτική για προσέλκυση επενδύσεων.

Επιπλέον, η Ελλάδα θα βρισκόταν στην αντιφατική θέση να «χρειάζεται» το ΔΝΤ ως τη μόνη πλευρά που θα ζητεί τα δραστικά μέτρα για το χρέος, έστω και σε επόμενη χρονική φάση. Διότι είναι σαφές ότι οι αναλύσεις της ευρωπαϊκής πλευράς, από τον ESM, τείνουν στο συμπέρασμα ότι τελικά η Ελλάδα δεν χρειάζεται ελάφρυνση χρέους, αφού μπορεί να τα βγάλει πέρα, αρκεί να παράγει υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα.

Σε ένα τέτοιο σενάριο, το μόνο όφελος για την ελληνική πλευρά θα ήταν η διατύπωση της συμφωνίας με τέτοιο τρόπο ώστε η χώρα να μπορεί να ενταχθεί στην ποσοτική χαλάρωση.

Για να γίνει κάτι τέτοιο, θα πρέπει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να κάνει ένα μεγάλο βήμα και να δεχθεί ως επαρκή εγγύηση για το χρέος την πολιτική δέσμευση της ευρωζώνης ότι σε κάθε περίπτωση θα λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να μην υπερβαίνουν οι ετήσιες δαπάνες εξυπηρέτησης της Ελλάδας το 15% του ΑΕΠ.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, το πολιτικό συμπέρασμα που προκύπτει από τις θέσεις των δανειστών είναι ότι σε αντίθεση με τα όσα λένε δημοσίως δεν έχουν πρόθεση να δώσουν οριστική λύση για το χρέος, καθώς, ανάμεσα σε άλλα, το χρησιμοποιούν ως μέσο πίεσης απέναντι στις ελληνικές κυβερνήσεις.