Red List: Ένα πολύτιμο εργαλείο για την προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς

11:55 12/3/2025 - Πηγή: Emea.gr

Σε μια επίσημη εκδήλωση στο Αμφιθέατρο του Μουσείου της Ακρόπολης, παρουσία της Υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, παρουσιάστηκε η Ελληνική Red List, ένα νέο σημαντικό εργαλείο για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς από την παράνομη διακίνηση. Η Red List του ICOM, ένα διεθνώς αναγνωρισμένο εργαλείο, βοηθά τις αρχές, όπως την αστυνομία και τους τελωνειακούς υπαλλήλους, να εντοπίζουν και να προστατεύουν πολιτιστικά αγαθά που κινδυνεύουν από παράνομη διακίνηση.

Στην ομιλία της, η Λίνα Μενδώνη επεσήμανε μεταξύ άλλων: «

Η παράνομη διακίνηση και εμπορία αρχαιοτήτων και άλλων πολιτιστικών αγαθών εξακολουθεί να αποτελεί μια διαδεδομένη μορφή απειλής για τα πολιτιστικά αγαθά, τόσο σε καιρό ειρήνης όσο και σε καιρό ένοπλων συρράξεων. Η παράνομη διακίνηση των πολιτιστικών αγαθών δεν είναι απλώς μια μορφή εγκληματικής δραστηριότητας. Είναι μια σύνθετη και καλά δικτυωμένη επιχείρηση του παγκόσμιου οργανωμένου εγκλήματος, που συνδέεται άμεσα και με την τρομοκρατία. Πρόκειται για έγκλημα με πολλαπλές συνέπειες και προεκτάσεις, που κατορθώνει να αντιστέκεται στις συντονισμένες διεθνείς προσπάθειες. Για να αντιμετωπιστεί απαιτεί μέσα και πόρους, υλικούς και ανθρώπινους. Απαιτεί διεθνείς συνεργασίες και ανταλλαγή πληροφοριών, εμπειριών και καλών πρακτικών. Η χώρα μας, για να αντιμετωπίσει αυτό το φαινόμενο, διαθέτει ισχυρή πολιτική βούληση, ενώ έχει αναπτύξει μια πολυδιάστατη και δυναμική πολιτική για την αποτελεσματική προστασία της πολιτιστικής της κληρονομιάς…. Η Ελλάδα πρωτοστατεί, μέσω αυτών των πρωτοβουλιών και δράσεων, στη διαμόρφωση της διεθνούς πολιτικής για την πρόληψη και την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών. Εχουμε συστηματική παρουσία με θέσεις και προτάσεις στα διεθνή fora. Αναπτύσσουμε τεχνογνωσία, συμβάλλουμε στη διαμόρφωση καλών πρακτικών και τη δημιουργία συνεργιών, που αποσκοπούν στην πρόληψη και την αντιμετώπιση του προβλήματος. Οι πολιτικές και οι πρωτοβουλίες του Υπουργείου Πολιτισμού ανοίγουν νέους δρόμους συνεργασίας και, πάνω απ’ όλα, εγγυώνται πρακτικές που σταδιακά υιοθετούνται από ολοένα αυξανόμενο αριθμό χωρών σε όλο τον κόσμο…. Από σήμερα, η χώρα μας διαθέτει ακόμη ένα πολύτιμο εργαλείο για την επίτευξη του στόχου μας: την Ελληνική Κόκκινη Λίστα».

Οι «Κόκκινες Λίστες» δεν αποτελούν καταλόγους κλεμμένων αντικειμένων. Η Ελληνική Red List περιλαμβάνει πολιτιστικά αντικείμενα που έχουν κατασχεθεί ή επαναπατριστεί τα τελευταία χρόνια και ανήκουν σε συλλογές Ελληνικών Μουσείων και αναγνωρισμένων ιδρυμάτων. Παρουσιάζει κατηγορίες πολιτιστικών αγαθών που διατρέχουν κίνδυνο παράνομης διακίνησης, αποδεικνύοντας την ευαλωτότητα της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Η δημιουργία της Ελληνικής κόκκινης λίστας είναι το αποτέλεσμα της συλλογικής προσπάθειας εμπειρογνωμόνων διαφόρων ειδικοτήτων από Μουσεία, Κεντρικές Διευθύνσεις και Ειδικές Περιφερειακές Υπηρεσίες του ΥΠΠΟ.

Στο πλαίσιο της εκδήλωσης πραγματοποιήθηκε και Στρογγυλή Τράπεζα αφιερωμένη στον εορτασμό της 25ης επετείου από την καθιέρωση του θεσμού της Red List, με τη συμμετοχή διεθνών ειδικών, εκπροσώπων της UNESCO (Sunna Altnoder), της INTERPOL (Τiziano Coiro), της UNIDROIΤ (Marina Schneider) και νομικών εμπειρογνωμόνων (Άρτεμις Παπαθανασίου).

Η εκδήλωση διοργανώθηκε από το Ελληνικό Τμήμα του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων (ICOM) σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού δια της Διεύθυνσης Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών με την υποστήριξη του Τμήματος Προστασίας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Γραμματείας του ICOM (ICOM Secrétariat).