Η Πολιτιστική Κληρονομιά της Μεσογείου Κινδυνεύει

10:18 27/8/2024 - Πηγή: Emea.gr

Πάνω από το ένα τρίτο των ιστορικών μνημείων σε Τουρκία και Ελλάδα απειλούνται από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, σύμφωνα με νέα μελέτη

Ορισμένα μνημεία, όπως το νησί της Δήλου κοντά στη Μύκονο, έχουν ήδη υποστεί δομικές ζημιές λόγω των αυξημένων πλημμυρών.

Πάνω από τα μισά ιστορικά

μνημεία κατά μήκος των ακτών της Τουρκίας και της Ελλάδας κινδυνεύουν να βρεθούν κάτω από το νερό μέχρι το τέλος του αιώνα εξαιτίας της ανόδου της στάθμης της θάλασσας, όπως αποκαλύπτει νέα έρευνα.

Η παγκόσμια άνοδος της στάθμης της θάλασσας προκαλείται από την υπερθέρμανση του πλανήτη, η οποία οδηγεί σε λιώσιμο των παγετώνων και των πάγων.

Μερικά από τα μνημεία, όπως το νησί της Δήλου κοντά στη Μύκονο, έχουν ήδη αρχίσει να αντιμετωπίζουν δομικές βλάβες λόγω των αυξημένων πλημμυρών.

Το νησί της Δήλου, Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, ήταν ένα από τα σημαντικότερα θρησκευτικά κέντρα του αρχαίου ελληνικού και ρωμαϊκού κόσμου.

Η μελέτη, που πραγματοποιήθηκε από τον γεωεπιστήμονα Ενές Ζενγκίν από το Πανεπιστήμιο Dumlupınar, βασίστηκε σε δεδομένα από την Έκθεση Τεχνικής Ανόδου της Στάθμης της Θάλασσας του 2022 της Εθνικής Ωκεάνιας Υπηρεσίας των ΗΠΑ.

Ο Ζενγκίν δημιούργησε “χάρτες κινδύνου πλημμύρας” για πέντε διαφορετικά σενάρια, με κλίμακες κινδύνου που κυμαίνονται από πολύ υψηλό έως πολύ χαμηλό, ανάλογα με τις παγκόσμιες και τοπικές προβλέψεις ανόδου της στάθμης της θάλασσας.

Η μελέτη αξιολόγησε την ευπάθεια 464 ιστορικών μνημείων κατά μήκος των ανατολικών μεσογειακών ακτών της Τουρκίας και της Ελλάδας.

Συμπερασματικά, 147 αρχαιολογικοί χώροι, κάστρα, πύργοι, γέφυρες, νεκροπόλεις ή ερείπια κατά μήκος των ακτών θα βρίσκονται σε κάποιο επίπεδο κινδύνου τα επόμενα 50 χρόνια – ακόμη και στο καλύτερο δυνατό σενάριο.

Από τα 464 μνημεία που αναλύθηκαν, 34 θεωρούνται ότι διατρέχουν «πολύ υψηλό» κίνδυνο, 19 «υψηλό» και 27 «μέτριο» κίνδυνο.

Τα πιο απειλούμενα μνημεία στην Τουρκία είναι οι αρχαίες πόλεις της Κνίδου και της Καύνου στη νότια επαρχία της Μούγλας και η αρχαία πόλη-λιμάνι της Ελαίας στη δυτική επαρχία της Σμύρνης.

Αυτά τα μνημεία μπορεί να εξαφανιστούν εν μέρει ή πλήρως κάτω από το νερό μέχρι το τέλος του αιώνα, ακόμη και με μόλις ένα μέτρο άνοδο της στάθμης της θάλασσας.

Η έρευνα διαπίστωσε ότι ένα σενάριο που περιλαμβάνει τρία μέτρα ανόδου της στάθμης της θάλασσας θα θέσει σε κίνδυνο αρκετά περισσότερα μνημεία, όπως το λιμάνι της Εφέσου, τη Μίλητο και το Κάστρο της Γαλάζιας Νύμφης στην Αϊδινή, καθώς και τις αρχαίες πόλεις της Ολύμπου και της Πάταρας στην Αττάλεια.

Στην Ελλάδα, οι αρχαίες πόλεις της Σίσσας, της Παυλοπέτρης και της Λοκρίδας κρίθηκαν ότι διατρέχουν «πολύ υψηλό» κίνδυνο.

Ενώ αυτά τα αποτελέσματα είναι ανησυχητικά, η μελέτη τονίζει ότι 317 μνημεία βρέθηκαν να είναι ασφαλή από τον κίνδυνο πλημμύρας ακόμη και στο χειρότερο σενάριο ανόδου της στάθμης της θάλασσας κατά πέντε μέτρα.

“Για να εξασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη επιτυχία αυτών των μελετών και να διαφυλαχθεί η κοινή πολιτιστική κληρονομιά της ανθρωπότητας, είναι επιτακτική ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα στην εφαρμογή αυτών των μελετών σε περιοχές υψηλού κινδύνου το συντομότερο δυνατό,” καταλήγει ο Ζενγκίν.

“Απαιτείται άμεση δράση για να μετριαστούν οι δυνητικές απειλές, όπως οι φυσικές καταστροφές, οι ανθρώπινες δραστηριότητες και άλλοι παράγοντες που ενδέχεται να θέσουν σε κίνδυνο τα πολιτιστικά μνημεία.”