Υπόθεση AEGEAN: Όταν η λογική κερδίζει τον λαϊκισμό (και χιλιάδες θέσεις εργασίας)!

09:11 16/7/2024 - Πηγή: Emea.gr

Ειδικού Συνεργάτη 

Η τριετής (σχεδόν) πανδημική κρίση έπληξε με σφοδρότητα την παγκόσμια οικονομία, με συγκεκριμένους – όμως – τομείς της να πλήττονται σε πολλαπλάσιο βαθμό, ελέω της φύσεως του αντικειμένου τους. Για παράδειγμα, ο τουρισμός και δη οι αερομεταφορές βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή των απαγορεύσεων, εξαιτίας του γεγονότος πως η λειτουργία τους προϋποθέτει πλήθος μεταφερόμενων σε κλειστό χώρο για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, το οποίο μπορεί να εκτείνεται από μισή μέχρι και πολλές ώρες.

Ασχέτως

εάν τα αεροσκάφη είναι εφοδιασμένα με τελευταίας γενιάς φίλτρα αέρος, που υπόσχονται καθαρό αέρα σε συντριπτικό ποσοστό που υπερβαίνει το 98%.

Παρόλα αυτά, θεωρήθηκε σκόπιμο να υπάρξει καθολική απαγόρευση των πτήσεων επί μακρόν, με αποτέλεσμα ο κλάδος των αερομεταφορών να βρεθεί προ καταστροφικών συνεπειών για τη συνέχιση της ομαλής λειτουργίας τους.

Τότε ήταν που εκατοντάδες πιλότοι, ιπτάμενοι συνοδοί, προσωπικό εδάφους κ.ά. σε διεθνές επίπεδο επέλεξαν να αποχωρήσουν ή απομακρύνθηκαν από τις δίχως έργο αεροπορικές εταιρείες.

Υπό αυτό το πρίσμα και στο πλαίσιο της στήριξης εργαζομένων και επιχειρήσεων ανεξαρτήτως τομέα δραστηριοποίησης και μεγέθους, πολλές κυβερνήσεις χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρόκριναν ένα πακέτο βοήθειας και προς αεροπορικές εταιρείες προκειμένου να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν την παντελή έλλειψη εσόδων και όταν αίρονταν τα απαγορευτικά μέτρα να είναι σε θέση να πραγματοποιήσουν το πτητικό τους έργο.

Στην χώρα μας, για παράδειγμα, από την εν λόγω πρακτική ευεργετήθηκαν οι AEGEAN, Olympic Air, Sky express, ακόμη και η Ellinair, η οποία στο μεσοδιάστημα χρεοκόπησε και έπαψε να λειτουργεί, παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες από ενδιαφερόμενους του κλάδου.

Μέτρο, που αποσκοπούσε στην αποζημίωση των αεροπορικών εταιρειών για τις ζημίες που υπέστησαν ως αποτέλεσμα της πανδημίας του κορωνοϊού και των ταξιδιωτικών περιορισμών που επέβαλε η Ελλάδα και άλλες χώρες προορισμού για την ανάσχεση της εξάπλωσης του κορωνοϊού, από τις 23 Μαρτίου 2020 έως και τις 30 Ιουνίου 2020.

Μάλιστα, σε μια (ακόμη) επίδειξη άκρατου λαϊκισμού, τα κόμματα της αντιπολίτευσης, με κύριους εκφραστές την ευρύτερη Αριστερά (Σύριζα, Νέα Αριστερά, ΚΚΕ), μα και την λαϊκή (ακρο)δεξιά (λέγε με και Ελληνική Λύση), αρχικά έβαλαν εναντίον της κυβέρνησης για το γεγονός πως ενίσχυσε με το ποσό των 120 εκατομμυρίων ευρώ τον Όμιλο AEGEAN, παρά το γεγονός ότι βάση της σχετικής συμφωνίας η εταιρεία προέβη σε διαδικασία Αύξησης Μετοχικού Κεφαλαίου (ΑΜΚ) ύψους 60 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, εκδόθηκαν από μέρους της αεροπορικής και μεταβιβάστηκαν προς το ελληνικό Δημόσιο τίτλοι δικαιωμάτων κτήσης (warrants) που αντιστοιχούν στο 11,5% του μετοχικού κεφαλαίου της AEGEAN. Μάλιστα, με βάση την συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών, τα warrants μπορούσαν να ασκηθούν σε χρονικό διάστημα που εκτεινόταν από δύο έως πέντε έτη, αλλιώς από τις 3 Ιουλίου 2023 έως και τις 3 Ιουλίου 2026, στην τιμή με την οποία πραγματοποιήθηκε η ΑΜΚ, δηλαδή 3,2 ευρώ ανά μετοχή.

Στη συνέχεια, όταν προ μερικών μηνών, η κυβέρνηση επέλεξε να ασκήσει τα δικαιώματα που διέθετε στην AEGEAN ως συνέπεια της συμφωνίας αποζημίωσης, λαμβάνοντας από την εταιρεία το ποσό των 85,4 εκατ. ευρώ, πάλι το ερμαφρόδιτο συνονθύλευμα των πρόθυμων εταίρων – με την προσθήκη και του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ, ξιφούλκησε για το περιορισμένο (;) ύψος των όσων επεστράφησαν και για τον χρόνο που επελέγη να γίνει αυτό.

«Μονά-ζυγά, μονόζυγα…», όπως ισχυρίζεται και ο θυμόσοφος λαός.

Ανεξαρτήτως της συμβολής των αεροπορικών εταιρειών, προεξαρχούσης της AEGEAN σε μια σειρά από δράσεις στήριξης αναγκών της ελληνικής κοινωνίας, μα και Πολιτείας σε πλείστες περιπτώσεις, όπου και ανταποκρίθηκαν άμεσα, δίχως να αναμένουν την παραμικρή ανταπόδοση και δρώντας στο πλαίσιο του πλούσιου περιεχομένου της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, που υλοποιούν.

Μόλις… 10,4 δισεκατομμύρια ευρώ διττής κρατικής στήριξης στον Όμιλο Air France – KLM

Κι ενώ η εγχώρια αντιπολίτευση εξανέστη (μονοσήμαντα) για την κρατική στήριξη της AEGEAN, κάτι αντίστοιχο δεν φαίνεται πως συνέβη στη Γαλλία και την Ολλανδία, οι οποίες από κοινού προσέφεραν στήριξη ύψους 10,4 δισεκατομμυρίων προς τον Γαλλο-ολλανδικό Όμιλο Air France – KLM για την αντιμετώπιση των συνεπειών του κορωνοϊού. Μάλιστα, μόλις προ ελάχιστων ημερών η Κομισιόν ενέκρινε την χορήγηση της συγκεκριμένης κρατικής ενίσχυσης προς την αεροπορική εταιρεία

Τα δύο μέτρα στήριξης εγκρίθηκαν αρχικά στις 4 Μαΐου 2020 και στις 13 Ιουλίου 2020 από την Κομισιόν βάσει του προσωρινού πλαισίου για τις κρατικές ενισχύσεις Covid, ωστόσο οι εν λόγω αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ακυρώθηκαν στη συνέχεια από το Γενικό Δικαστήριο στις 20 Δεκεμβρίου 2023 και στις 7 Φεβρουαρίου 2024, αντίστοιχα. Στις αποφάσεις του, το Γενικό Δικαστήριο έκρινε ότι η Επιτροπή υπέπεσε σε σφάλμα θεωρώντας ότι η Air France και η KLM ήταν οι μοναδικοί δικαιούχοι των μέτρων κρατικής ενίσχυσης της Γαλλίας και της Ολλανδίας, αντίστοιχα. Τα Γαλλικά μέτρα ενίσχυσης συνίστατο σε εγγύηση τραπεζικών δανείων ύψους 4 δισεκατομμυρίων ευρώ και παροχή δανείου 3 δισεκατομμυρίων ευρώ. Όσο για την Ολλανδική… συμβολή στα μέτρα ενίσχυσης, συνίστατο σε εγγύηση τραπεζικών δανείων 2,4 δισεκατομμυρίων ευρώ και την παροχή δανείου ύψους 1 δισεκατομμυρίου ευρώ.

Στην παρούσα απόφαση, η Επιτροπή επανεξέτασε τα μέτρα με τον όμιλο Air France-KLM ως δικαιούχο τόσο των γαλλικών όσο και των ολλανδικών μέτρων και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι θα ήταν επίσης συμβατά με το Προσωρινό Πλαίσιο για τον COVID ή απευθείας με τη Συνθήκη.

Όσον αφορά το δάνειο του γαλλικού κράτους, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι ήταν σύμφωνο με τις αρχές που ορίζονται στη Συνθήκη της Ε.Ε., εφαρμόζοντας κατ’ αναλογία το Προσωρινό Πλαίσιο για τον COVID, καθώς στοχεύει στην αποτελεσματική αντιμετώπιση σοβαρής διαταραχής στην οικονομία.

Η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα μέτρα συνέβαλαν στη διαχείριση των οικονομικών επιπτώσεων του κορωνοϊού στη Γαλλία και τις Κάτω Χώρες, ενώ θεωρήθηκαν ως αναγκαίες, κατάλληλες και αναλογικές προκειμένου να διορθώσουν μια σοβαρή διαταραχή στην οικονομία των εν λόγω κρατών-μελών.

Έρευνα της Κομισιόν για ενισχύσεις 6 δισεκατομμυρίων ευρώ προς όφελος της Lufthansa

Την ίδια στιγμή, προ μερικών 24ώρων, η Κομισιόν ενημέρωσε τα ενδιαφερόμενα μέλη πως ξεκινά σε βάθος έρευνα αναφορικά με τις κρατικές ενισχύσεις που αφορούν στο Γερμανικό μέτρο στήριξης ύψους 6 δισεκατομμυρίων ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση της Lufthansa στο πλαίσιο της πανδημίας του κορωνοϊού.

Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε έρευνα προκειμένου να αξιολογήσει εάν το Γερμανικό μέτρο ανακεφαλαιοποίησης 6 δισεκατομμυρίων ευρώ υπέρ της Deutsche Lufthansa AG είναι σύμφωνο με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις. Το μέτρο εγκρίθηκε αρχικά στις 25 Ιουνίου 2020 από την Επιτροπή βάσει του Προσωρινού Πλαισίου για τις κρατικές ενισχύσεις COVID, αλλά στη συνέχεια ακυρώθηκε από το Γενικό Δικαστήριο στις 10 Μαΐου 2023.

Όσο για την προσφυγή που υπέβαλε η Lufthansa, εξακολουθεί να εκκρεμεί.

Η ενίσχυση αποσκοπούσε στην αποκατάσταση της θέσης του ισολογισμού και της ρευστότητας της Lufthansa στην εξαιρετικά έκτακτη κατάσταση που προκλήθηκε από τον κορωνοϊό.

Το μέτρο γερμανικής ενίσχυσης περιελάμβανε μια συνιστώσα μετοχικού κεφαλαίου 306 εκατ. ευρώ και δύο στοιχεία υβριδικών μέσων, συγκεκριμένα, Silent Participation I, ύψους 4,7 δισ. ευρώ με χαρακτηριστικά μη μετατρέψιμου μετοχικού τίτλου και Silent Participation II, ύψους 1 δισ. ευρώ με χαρακτηριστικά μετατρέψιμου χρεωστικού μέσου.

Για να επωφεληθεί από την ενίσχυση, η Lufthansa έπρεπε να συμμορφωθεί με ορισμένες δεσμεύσεις συμπεριφοράς, όπως απαγορεύσεις μερισμάτων και αυστηρός περιορισμός της αμοιβής της διοίκησης, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης πληρωμών bonus. Επιπλέον, η Lufthansa έπρεπε να εκχωρήσει έως και 24 slots την ημέρα στα αεροδρόμια της Φρανκφούρτης και του Μονάχου, ώστε να επιτρέψει σε ανταγωνιστές-αερομεταφορείς να δημιουργήσουν βάση εκεί.

Στην απόφαση της 10ης Μαΐου 2023, το Γενικό Δικαστήριο της Ε.Ε. ακύρωσε την απόφαση της Επιτροπής, καθώς έκρινε ότι το μέτρο ανακεφαλαιοποίησης που χορηγήθηκε στη Lufthansa δεν πληρούσε πολλές από τις προϋποθέσεις που ορίζονται στο προσωρινό πλαίσιο για την COVID.

Έπειτα από την απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου, η Κομισιόν θα διενεργήσει μια πιο εμπεριστατωμένη έρευνα ώστε να αξιολογήσει περαιτέρω το μέτρο ανακεφαλαιοποίησης.

Υπό αυτό το πρίσμα, η Επιτροπή θα επικεντρωθεί σε μια σειρά από στοιχεία, όπως λ.χ. την επιλεξιμότητα της Lufthansa για την ενίσχυση, την ανάγκη για ένα λεγόμενο “step-up” ή παρόμοιο μηχανισμό για την παροχή κινήτρων προς αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών, την τιμή των μετοχών τη στιγμή μιας πιθανής μετατροπής του Silent Participation II σε ίδια κεφάλαια κ.ο.κ.

Υπενθυμίζεται πως οι δραστηριότητες αεροπορικών μεταφορών επιβατών του Ομίλου Lufthansa περιλαμβάνουν τις Lufthansa Passenger Airlines, Swiss International Air Lines Ltd., Brussels Airlines S.A./N.V., Austrian Airlines AG, Air Dolomiti S.p.A., Eurowings GmbH, Germanwings GmbH, Edelweiss Air AG και SunExpress Deutschland GmbH. Μάλιστα, οι προαναφερθείσες αεροπορικές εταιρείες εκτελούν πτήσεις σε περισσότερες από 300 προορισμούς που βρίσκονται σε περίπου 100 χώρες, διαθέτοντας στόλο που ξεπερνά τα 700 αεροσκάφη.