Kορυφώθηκε η κρίση στα Ίμια

07:41 28/1/2013 - Πηγή: Matrix24

Στη διάρκεια της ολιγοήμερης κρίσης, οι δύο χώρες μετέφεραν στρατιωτικές δυνάμεις (κυρίως στόλο) γύρω από τα Ίμια φτάνοντας κοντά στην ένοπλη σύρραξη. Τελικά με την παρέμβαση του ΝΑΤΟ, και κυρίως των ΗΠΑ, η ένταση εκτονώθηκε και οι δύο χώρες απέσυραν τους στόλους τους.

Η «αφορμή»

Όλα άρχισαν το Δεκέμβριος 1995, όταν το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ εξέπεμψε σήμα κινδύνου γιατί προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στις βραχονησίδες. Το λιμεναρχείο

Καλύμνου διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο, αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε, υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και άρα οι τουρκικές αρχές είχαν την αρμοδιότητα να του προσφέρουν βοήθεια.

Στις 27 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ενημέρωσε την ελληνική πρεσβεία ότι, ανεξαρτήτως του ποιος θα ανελάμβανε τη διάσωση του πλοίου, υπήρχε γενικότερα θέμα με τα Ίμια.

Στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας.

Η κρίση

Στις 25 Ιανουαρίου 1996, ο Δημήτρης Διακομιχάλης, δήμαρχος της Καλύμνου, ενοχλημένος από την τουρκική προκλητικότητα ύψωσε την ελληνική σημαία σε ένα από αυτά τα δύο νησιά.

Η εικόνα της ελληνικής σημαίας στα Ίμια, που προβλήθηκε από τα τουρκικά κανάλια δημιούργησε αντιδράσεις. Δύο δημοσιογράφοι της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη, πέταξαν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια, υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία.

Η επιχείρηση βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι της Χουριέτ. Το γεγονός πήρε διαστάσεις. Σύντομα, ελληνικά και τουρκικά πολεμικά σκάφη κινήθηκαν στην περιοχή.

Στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό “Αντωνίου” του Πολεμικού Ναυτικού κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική. Επίσης, το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου, Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια χωρίς να τους αντιληφθούν τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά.

Πρωθυπουργός της Ελλάδας ήταν τότε ο Κώστας Σημίτης, ο οποίος λίγες μέρες νωρίτερα (στις 18 Ιανουαρίου) είχε εκλεγεί από την ΚΟ του ΠΑΣΟΚ ως αντικαταστάτης του ασθενή Ανδρέα Παπανδρέου.

Στις 31 Ιανουαρίου και ώρα 01:40 τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάστηκαν στη Μικρή Ίμια. Στις 05:30 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, που ξεκίνησε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την παρουσία των Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος, ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης, ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός, σκοτώθηκαν.

Σχετικά με τις αιτίες πτώσης του ελικοπτέρου έχουν διατυπωθεί διάφορες απόψεις. Διαδεδομένη στην Ελλάδα ήταν η άποψη ότι το ελικόπτερο καταρρίφθηκε από τις τουρικές δυνάμεις αλλά αποσιωπήθηκε για να μην κλιμακωθεί η ένταση.

Η επίσημη θέση του Πολεμικού Ναυτικού είναι ότι το ελικόπτερο κατέπεσε λόγω κακοκαιρίας και απώλειας προσανατολισμού του πιλότου (Vertigo).

Οι «γκρίζες ζώνες»

Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο. Ο Αμερικανός διπλωμάτης Richard Holbrooke, επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες.

Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου.

Η ένταση που δημιουργήθηκε στα Ίμια, αποτέλεσε την αφορμή να θέσει η Άγκυρα ζήτημα Γκρίζων ζωνών στο Αιγαίο, περιοχών δηλαδή που -κατά την κρίση της- είναι αμφισβητούμενη η ελληνική κυριαρχία. Η Ελλάδα δεν αποδέχτηκε ποτέ την ύπαρξη «γκρίζων ζωνών», επικαλούμενη τις διεθνείς συνθήκες.

Οι νησίδες των Ιμίων ανήκουν στα Δωδεκάνησα τα οποία παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα από την Ιταλία μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου σύμφωνα με το άρθρο 14 της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων στις 10 Δεκεμβρίου 1947.

Με τη συνθήκη αυτή η Ιταλία εκχώρησε στην Ελλάδα τα νησιά των Δωδεκανήσων και συγκεκριμένα: Αστυπάλαια, Ρόδο, Χάλκη, Κάρπαθο, Κάσο, Τήλο, Νίσυρο, Κάλυμνο, Λέρο, Πάτμο, Λειψούς, Σύμη, Κω και Καστελόριζο ως και τις παρακείμενες νησίδες.

Νωρίτερα, το 1932, σε διμερή συνθήκη, ανάμεσα στην Ιταλία και την Τουρκία, τα Ίμια συμπεριλαμβάνονταν σε χάρτη με τα ιταλικά εδάφη. Επομένως όταν τα Δωδεκάνησα εκχωρήθηκαν στην Ελλάδα, πέρασε στην κυριότητα της χώρας μας και οι συγκεκριμένες νησίδες. Το Τουρκικό κράτος είχε αποδεχτεί το καθεστώς επικυριαρχίας της Ελλάδας στα Δωδεκάνησα.