O Σωκράτης ήπιε το κώνειο

07:13 15/2/2013 - Πηγή: Matrix24

Γεννήθηκε και έζησε στην Αθήνα από το 470 π.Χ. έως το 399 π.Χ. Ήταν γιος του Σωφρονίσκου και της Φαιναρέτης από το δήμο της Αλωπεκής. Σύμφωνα με τον Πορφύριο ο Σωκράτης, όπως συνηθιζόταν στην αρχαία Αθήνα, ασχολήθηκε αρχικά με τη γλυπτική τέχνη, το επάγγελμα του πατέρα του, ο οποίος ήταν λιθοξόος, πριν το εγκαταλείψει «χάριν της παιδείας», όπως έγραψε αργότερα, ο Λουκιανός.

Στα 17 του χρόνια γνώρισε το φιλόσοφο Αρχέλαο, που του μετέδωσε το πάθος για τη

φιλοσοφία και τον έπεισε να αφιερωθεί σ’ αυτήν.

Απέφευγε την εμπλοκή στην πολιτική και προτιμούσε να πορεύεται τη δική του ανεξάρτητη πορεία. Έλαβε μέρος σε τρεις εκστρατείες στη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου, στην πολιορκία της Ποτίδαιας και στο Δήλιο της Βοιωτίας το 424π.Χ., ενώ το 422 π. Χ. στη μάχη της Αμφίπολης, έσωσε τη ζωή του Αλκιβιάδη και έδειξε απίστευτη αντοχή στις κακουχίες, όπως περιγράφει ο ίδιος ο Αλκιβιάδης στο πλατωνικό Συμπόσιο.

Αφιέρωσε τη ζωή του στη φιλοσοφία την οποία όπως αναφέρει ο Πλάτωνας, στην Απολογία του θεωρούσε θεία εντολή. Συχνά μάλιστα δήλωνε ότι άκουγε μέσα του μία φωνή, που τον εμπόδιζε να πράττει ότι δεν ήταν σωστό, την οποία ονόμαζε «δαιμόνιο».

Γύρω από το Σωκράτη σχηματίστηκε ένας όμιλος, που δεν αποτελούσε όμως σχολή, γιατί δεν δίδαξε συστηματικά, αλλά διαλεγόταν σε κάθε σημείο της πόλης, με ανθρώπους κάθε κοινωνικής τάξης και σε αντίθεση με τους σοφιστές δεν έπαιρνε χρήματα από τους μαθητές του.

Στις φιλοσοφικές του έρευνες τον παρακολουθούσαν πολλοί, ιδιαίτερα νέοι, που ένιωθαν ευχαρίστηση ακούγοντας τον να μιλάει και να συζητάει για θέματα κοινωνικά, πολιτικά, ηθικά και θρησκευτικά.

Είχε έναν πολυάριθμο κύκλο πιστών φίλων, κυρίως νέων από αριστοκρατικές οικογένειες, απ’ όλη την Ελλάδα. Ορισμένοι από αυτούς έγιναν γνωστοί ως ιδρυτές φιλοσοφικών σχολών διαφόρων κατευθύνσεων.

Οι γνωστότεροι ήταν ο Πλάτωνας και ο Αντισθένης στην Αθήνα, ο Ευκλείδης στα Μέγαρα, ο Φαίδωνας στην Ηλεία και ο Αρίστιππος στην Κυρήνη.

Οι κυριότερες πηγές για τη ζωή του είναι κατ’ αρχάς ο μαθητής του Πλάτων, ο ιστορικός Ξενοφών, ο φιλόσοφος Αριστοτέλης και ο συγγραφέας κωμωδιών Αριστοφάνης.

Το 399 π.Χ. διατυπώθηκε εναντίον του κατηγορία για ασέβεια προς τους θεούς και για διαφθορά των νέων. Ο φιλόσοφος καταδικάστηκε σε θάνατο, λόγο της ανατρεπτική επιρροή που ασκούσε στους νέους. Το βαθύτερο κίνητρο της καταδίκης του ήταν η αντιζηλία του με σημαντικούς άνδρες της εποχής.

Στη διάρκεια της δίκης ο Σωκράτης έδειξε θάρρος, ενώ η αναγγελία της ποινής δεν κατάφερε να τον βγάλει από τη θεϊκή του αταραξία. Μετά την καταδίκη του παρέμεινε στο δεσμωτήριο 30 μέρες, γιατί ο νόμος απαγόρευε την εκτέλεση της θανατικής ποινής πριν από την επιστροφή του ιερού πλοίου από τις γιορτές της Δήλου.

Ο Σωκράτης θα μπορούσε να σωθεί, αν ήθελε, αφού οι μαθητές του είχαν τη δυνατότητα να τον βοηθήσουν να αποδράσει. Αρνήθηκε όμως και ήπιε το κώνειο, όπως πρόσταζε ο νόμος.

Το Μάιο του 2012, πραγματοποιήθηκε εκ νέου η δίκη του Σωκράτη από Συμβούλους του Αρείου Πάγου, γνωστούς δικηγόρους και δικαστές και πανεπιστημιακούς από όλο τον κόσμο, οι οποίοι σύμφωνα με τους νόμους της εποχής εκείνης τον δίκασαν και τον αθώωσαν.