Διαμαρτύρεστε; Θα σας μηνύσουμε!

06:54 9/4/2014 - Πηγή: Matrix24

«Ποιοί νομίζετε ότι είστε; Η χώρα είναι στα τελευταία της. Θα σας δείξουμε τα φυσικά σας όρια», μας φώναξε εξ ονόματος των Γερμανών και της γερμανικής- ευρωπαϊκής διανόησης, η νομπελίστα Ελφρίντε Γέλινεκ, πριν λίγες μέρες. Για τέσσερις ώρες , ο γερμανικός θίασος από την Κολωνία και το Αμβούργο τα έψαλλε από σκηνής στους «πένητες» Έλληνες, δοκιμάζοντας τις αντοχές ακόμη και των πιο ψύχραιμων.

«Είμαστε οι προστάτες σας. Συμφιλιωθείτε με την ιδέα. Θα μας βρίσκετε παντού, και θα κάνετε στην άκρη για να μας εξυπηρετήσετε. Θα χάσετε τα πάντα, φέρτε τα εδώ! Σε 100 χρόνια θα μας ανήκει όλη η πόλη,

ενώ ξεκινήσαμε από ένα σπιτάκι!», μας «έφτυσε» κατάμουτρα η Γέλινεκ μέσω του γερμανικού θιάσου Thalia Theater, συνεχίζοντας απτόητη σε όλη τη διάρκεια της παράστασης να επιτίθεται στο ελληνικό κοινό.

«Δεν έχετε πια αυτοκίνητα. Ανήκετε σε μας. Ανήκετε σε τράπεζες. Δεν θα επιβαρύνουμε τη δική μας εταιρεία με τη δική σας παρουσία».

Ταράχτηκαν άραγε οι «πένητες» Έλληνες από τις «απειλές» που εκτοξεύτηκαν από σκηνής; Μπορεί το θέατρο να αντικαταστήσει την πολιτική; Να αντιμετωπίσει τις καταστρεπτικές συγκρούσεις με μη καταστρεπτικό τρόπο; Να θέσει τις κρίσιμες ερωτήσεις; Να δώσει απαντήσεις; Τα «συμβόλαια του εμπόρου» της Γέλινεκ αποτελούν δείγμα του πολιτικού θεάτρου στην νέα εποχή μας;

Σε αυτές τις ερωτήσεις προσπαθώ να απαντήσω όσες ώρες παρακολουθώ το έργο της Ελφρίντε Γέλινεκ στην Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών .

Πολυδιαφημισμένη παράσταση, σκηνοθετεί ο 37χρονος σκηνοθέτης Νίκολας Στέμαν (με σπουδές γερμανικής λογοτεχνίας, φιλοσοφίας, θεατρικών σπουδών και σκηνοθεσίας). Πράγματι, το έργο , «τα συμβόλαια του εμπόρου/ Μια οικονομική κωμωδία», ένας σαρκαστικός μονόλογος για την κρίση, έχει παρουσιαστεί με επιτυχία στην Γερμανία, την Αυστρία, την Ελβετία, τη Γαλλία , λειτουργώντας κάποιες φορές καταλυτικά για τους γερμανόφωνους ως επί το πλείστον θεατές. Κάποιοι μάλιστα δεν δίστασαν να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη τους προς τους συντελεστές για τη δυνατότητα που τους έδωσε η παράσταση να αντιμετωπίσουν την οικονομική κρίση όχι με τον «συνηθισμένο» και «λογικό» τρόπο.

Ας γυρίσουμε στην ελληνική παράσταση. «Τα συμβόλαια του εμπόρου» αποτελούν πράγματι μια νέα πρόταση πολιτικού θεάτρου; Πώς καταγγέλλει κανείς την κρίση διαφορετικά; Πώς αφυπνίζει το κοινό;

Βρίζοντας , μήπως, τον κόσμο θα τον βοηθήσεις να κατανοήσει ουσιαστικότερα την τραγική διάσταση της οικονομικής κρίσης;

«Τα τιμολόγια σας είναι πλασματικά . Η ζωή σας δεν είναι. Και θα μας παραδώσετε ότι έχουμε ζητήσει για το δικό σας καλό . Διαμαρτύρεστε; Θα σας μηνύσουμε!», ωρυόταν ο θίασος, ζητώντας να τραγουδήσουμε όλοι μαζί το «Μια τράπεζα είμαστε όλοι».

Ομολογώ ότι έμεινα ως το τέλος της παράστασης. Περίμενα να δω την ανατροπή. Περίμενα υπομονετικά να δω τι σημαίνει τιμιότητα όταν έχεις να κάνεις με την υποκριτική, την τέχνη της «εξαπάτησης».

Προκαλώντας τον κόσμο να γελάσει με όλη αυτή την παράλογη συνθήκη, διακωμωδώντας αν θέλετε την οικονομική κρίση, το μόνο που κατάφερε ο Στέμαν, είναι να εκνευρίσει το ελληνικό κοινό. Μια «οικονομική τραγωδία» που είχε τα χαρακτηριστικά ενός θρίλερ με τα γνωστά κλισέ και στερεότυπα.

Στο τετράωρο «ράπισμα» της αυστριακής δημιουργού το ελληνικό κοινό δεν ανταποκρίθηκε. Κοινώς , δεν «μάσησε».

Οι «πένητες» Έλληνες δεν κλονίστηκαν. Φανταστείτε τον γερμανικό θίασο να παίζει επί αθηναϊκής σκηνής τους Γερμανούς αλαζόνες, οι οποίοι περιφέρονται ανά την Ευρώπη και επιβάλλουν τους όρους τους.

Κάποιοι θεατές που είχαν δει την παράσταση στην Ευρώπη , δεν αναγνώρισαν την εδώ εκδοχή. Στερεότυπα, πολυφορεμένα κλισέ, αμηχανία. Η Γέλινεκ μας υπενθύμισε τις κοινοτικές επιδοτήσεις που πήραμε και δεν ξοφλήσαμε, τα δάνεια που χρωστάμε και δεν πληρώσαμε, τους φόρους, τα χαράτσια που μας αξίζουν.

«Καλύτερα να μας δώσετε τα λεφτά σας, παρά να υποφέρετε από ιώσεις;»

Είπαμε γκροτέσκο η κατάσταση. Δεν θα σταθώ στο σχολικό διδακτισμό, ούτε στα πόσα στερεότυπα μπορείς να αντέξει κανείς μέσα σε τέσσερις ώρες θεάματος.

Αντιμετωπίζοντας τις επί σκηνής προκαταλήψεις των ευρωπαίων εταίρων μας, θα σταθώ στο μείζον: Στις παραδοσιακές ουμανιστικές ευρωπαϊκές αξίες που ξεχάστηκαν: της ισότητας, της δημοκρατίας, της αλληλεγγύης, της ελευθερίας της σκέψης και του λόγου. Ναι, χρειαζόμαστε μια ευρωπαϊκή κουλτούρα για να φρενάρει τον εθνικισμό, τον φασισμό. Όμως, πάνω από όλα, αγαπητοί εταίροι, καλλιτέχνες, επισκέπτες, τουρίστες, χρειαζόμαστε τον σεβασμό σας:

… στις στρατιές των ανέργων, των ξεσπιτωμένων, των απογοητευμένων, ..σε εκείνους που ελπίζουν σε ένα καλύτερο κόσμο.

..στη ζωή που μπορεί να μοιάζει τραγωδία και κωμωδία μαζί κάτω από τον Αττικό ουρανό.