Η εξέγερση των Σπαρτακιστών

10:23 5/1/2013 - Πηγή: Παρασκηνιο

Η ηττημένη στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, Γερμανία, αλλάζει σελίδα στα τέλη του 1918, με την εκθρόνιση του Κάιζερ Γουλιέλμου Β’ και την εγκαθίδρυση της λεγόμενης «Δημοκρατία της Βαϊμάρης». Ξεκίνησε με την προσπάθεια οικοδόμησης μιας φιλελεύθερης δημοκρατίας και κατέληξε με την επιβολή της ναζιστικής θηριωδίας το 1933.

Σ’ όλο αυτό το διάστημα το καθεστώς βρισκόταν κάτω από την πίεση των άκρων. Η πρώτη αμφισβήτηση ήρθε από τ’ αριστερά. Στις 5 Ιανουαρίου του 1919 ξεσπά στο Βερολίνο η εξέγερση των «Σπαρτακιστών», με σκοπό την εγκαθίδρυση κομμουνιστικής διακυβέρνησης στο πρότυπο της Σοβιετικής Ένωσης.

Οι

«Σπαρτακιστές» ήταν μία επαναστατική οργάνωση, που δημιουργήθηκε στ’ αριστερά του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) στα τέλη του 1914, από την πολωνοεβραία Ρόζα Λούξεμπουργκ και τον δικηγόρο Καρλ Λίμπκνεχτ, γιο του ιδρυτή του κόμματος. Πήραν το όνομά τους από τον διάσημο σκλάβο της αρχαιότητας Σπάρτακο.

Ήταν αντίθετοι στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, καταδίκαζαν τον ιμπεριαλισμό και υποστήριζαν την ταξική πάλη και την επαναστατική δράση των μαζών. Ασκούσαν μεγάλη επιρροή στην εργατική τάξη των γερμανικών μεγαλουπόλεων (Βερολίνο, Στουτγκάρδη, Αμβούργο κ.ά.).

Στις 18 Ιανουαρίου 1917 τέθηκαν εκτός SPD και τον Απρίλιο του ίδιου χρόνου μαζί με άλλους διαγεγραμμένους σοσιαλιστές ίδρυσαν το Ανεξάρτητο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (USPD). Όταν το SPD και το USPD συνεργάστηκαν για τον σχηματισμό κυβέρνησης μετά την εκθρόνιση του κάιζερ Γουλιέλμου Β’ (9Νοεμβρίου 1918), οι «Σπαρτακιστές» αποχώρησαν και την 1η Ιανουαρίου 1919 ίδρυσαν μαζί με άλλους ανεξάρτητους κομμουνιστές το Κομμουνιστικό Κόμμα Γερμανίας (KPD).

Πέντε μέρες αργότερα εξεγείρονται, παρά την αντίθεση της Λούξεμπουργκ, που πιστεύει ότι οι συνθήκες δεν είναι ώριμες για προλεταριακή επανάσταση. Η εξέγερση συντρίβεται μέσα σε δέκα μέρες από τους σοσιαλδημοκράτες του καγκελαρίου Φρίντριχ Έμπερτ, που είχαν τη συνδρομή υπολειμμάτων του αυτοκρατορικού στρατού και ακροδεξιών παραστρατιωτικών ομάδων.

Εκατοντάδες «Σπαρτακιστές» εκτελούνται. Η Ρόζα Λούξεμπουργκ και ο Καρλ Λίμπκνεχτ συλλαμβάνονται και δολοφονούνται κατά τη διάρκεια της ανάκρισης (15 Ιανουαρίου 1919). Οι επιχειρήσεις καταστολής συνεχίστηκαν έως τον Μάρτιο, με τη δολοφονία και άλλων ηγετικών στελεχών των «Σπαρτακιστών».

Παρά την εγκαθίδρυση μιας βραχύβιας Δημοκρατίας των Σοβιέτ στη Βαυαρία (6 Απριλίου - 1 Μαΐου 1918), με την αποτυχία της εξέγερσης των «Σπαρτακιστών» το γερμανικό επαναστατικό κίνημα υπέστη ανεπανόρθωτο πλήγμα.