Κομισιόν: Επιτήδειοι Έλληνες εκβίαζαν με τα κοινοτικά κονδύλια

12:29 4/2/2014 - Πηγή: Παρασκηνιο

Εκβιασμούς από διαχειριστές κονδυλίων του υπουργείου Ανάπτυξης με αντάλλαγμα την έγκριση έργων αποκαλύπτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο της έρευνας για το φαινόμενο της διαφθοράς στα κράτη-μέλη. Στην έκθεση, διατυπώνονται, επιφυλάξεις όσον αφορά τη χρηματοδότηση της Ελλάδας από την ΕΕ κατά την περίοδο 2007-2013 βασιζόμενη σε υπόνοιες εκβιασμού.

Σύμφωνα με την έκθεση η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήρε την επιφύλαξη για λόγους φήμης το 2013, μετά την ικανοποιητική εφαρμογή του σχεδίου δράσης που πρότεινε και τη σειρά συλλήψεων που βρίσκεται σε εξέλιξη σε εθνικό επίπεδο έρευνα για καταγγελίες διαφθοράς.

Η Ελλάδα σε επίπεδο διαφθοράς «κατακτάει» την υψηλότερη θέση, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα. Συγκεκριμένα το… 99% των Ελλήνων θεωρούν ότι η διαφθορά αποτελεί διαδεδομένο πρόβλημα στη χώρα τους όταν ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι της τάξεως του 76% ενώ 63% πιστεύουν ότι επηρεάζει την καθημερινή τους ζωή με μέσο όρο στην ΕΕ το 26%.

Σύμφωνα με 80% των Ελλήνων η ευνοιοκρατία και η διαφθορά παρεμποδίζουν τον ανταγωνισμό των επιχειρήσεων στην Ελλάδα ενώ ο μέσος όρος της Ευρώπης είναι της τάξης του 69%. Το 93 % θεωρεί ότι η δωροδοκία και η χρήση διασυνδέσεων είναι συχνά ο ευκολότερος τρόπος για την πρόσβαση σε δημόσια υπηρεσία με ευρωπαϊκό μέσο όρος το 73%.

Όπως αναφέρει η έκθεση και σύμφωνα με τον παγκόσμιο δείκτη ανταγωνιστικότητας 2013-2014 του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, η Ελλάδα κατατάσσεται 91η σε 148 χώρες σημειώνοντας χαμηλή βαθμολογία όσον αφορά την ευνοιοκρατία στις αποφάσεις κρατικών λειτουργών και την εκτροπή δημόσιων πόρων. Ο ΟΟΣΑ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν διάφορα πεδία στα οποία η Ελλάδα υπολείπεται της εφαρμογής της σύμβασης του ΟΟΣΑ κατά της δωροδοκίας. Ειδικότερα, εξέφρασε ανησυχία σχετικά με την περιορισμένη ικανότητα της Ελλάδος να εντοπίζει διακρατικές υποθέσεις δωροδοκίας, επισημαίνοντας τη μη ταχεία διερεύνηση σημαντικής διακρατικής υπόθεσης δωροδοκίας και την μη έγκαιρη παροχή πληροφοριών σχετικά με τις προσπάθειες για την καταπολέμηση της δωροδοκίας.

Χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων

Το νομοθετικό και λειτουργικό πλαίσιο της Ελλάδας για τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων και των προεκλογικών εκστρατειών εξακολουθεί να μην είναι ανεπτυγμένο. Από τη γνώμη του κοινού συνάγεται περαιτέρω ανησυχία για τα θέματα αυτά. Η ειδική έρευνα του Ευρωβαρομέτρου του 2013 σχετικά με τη διαφθορά δείχνει ότι 86 % των Ελλήνων (το υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ) θεωρούν ότι δεν υπάρχει επαρκής διαφάνεια και εποπτεία της χρηματοδότησης των κομμάτων (μέσος όρος ΕΕ: 67%). Επιπλέον, η χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων στην Ελλάδα έχει συνδεθεί με την πάροδο του χρόνου με διάφορες καταγγελίες για διαφθορά ή παράνομη χρηματοδότηση. Μια τέτοια υπόθεση αφορούσε καταγγελίες για παράνομες πληρωμές από ξένη επιχείρηση σε στελέχη των δύο πολιτικών κομμάτων που άσκησαν την εξουσία κατά τις περιόδους 1996-2004 και 2004-2009 με αντάλλαγμα, σύμφωνα με τις καταγγελίες, την εξασφάλιση δημόσιων συμβάσεων. Μετά τον ισχυρισμό του ελληνικού δημοσίου ότι υπέστη ζημίες που υπερβαίνουν τα 2 εκατομμύρια ευρώ, το 2012 επιτεύχθηκε συμφωνία συμβιβασμού• οι ποινικές διαδικασίες δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί.

Τον Ιούλιο του 2012 και στη συνέχεια τον Αύγουστο του 201351, η GRECO, η Ομάδα Κρατών κατά της Διαφθοράς, επισήμανε ότι καμία από τις 16 συστάσεις της σε αυτόν τον τομέα δεν είχε τεθεί σε εφαρμογή. Οι αρχές ανέφεραν ότι είχαν καταρτιστεί τροποποιήσεις αλλά δεν εγκρίθηκαν εξαιτίας της εύθραυστης οικονομικής και πολιτικής κατάστασης.

Οι μη εφαρμοσθείσες συστάσεις της GRECO αφορούν κυρίως την ανάγκη:

να ενισχυθούν οι εγγυήσεις για την ιχνηλάτηση των δωρεώννα διασφαλιστεί ότι τα δάνεια δεν χρησιμοποιούνται για την παράκαμψη των κανονισμών χρηματοδότησης των κομμάτωννα ενισχυθούν η λογιστική και η διαφάνεια των λογαριασμών των κομμάτωννα εξασφαλιστεί ο ανεξάρτητος έλεγχος των πολιτικών κομμάτωννα ενισχυθεί η ανεξαρτησία, η αποτελεσματικότητα και η διαφάνεια της επιτροπής ελέγχου που έχει επιφορτιστεί με την εποπτεία της χρηματοδότησης των κομμάτων και εκλογικών εκστρατειώννα βελτιωθεί η παρακολούθηση των δημοσιονομικών εγγράφωννα ενισχυθούν οι μηχανισμοί υποβολής εκθέσεων και επιβολής κυρώσεων

Δημόσιες συμβάσεις

Το μερίδιο των δημοσίων συμβάσεων στην Ελληνική οικονομία μειώθηκε πρόσφατα ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης. Τα δημόσια έργα, τα αγαθά και οι υπηρεσίες στην Ελλάδα αντιπροσώπευαν το 2011 περίπου το 8,8 % του ΑΕΠ. Η αξία των προσκλήσεων υποβολής προσφορών που δημοσιεύτηκαν στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ως ποσοστό επί των συνολικών δαπανών για δημόσια έργα, αγαθά και υπηρεσίες αντιστοιχούσε το 2011 σε 25,4 %.

Σύμφωνα με την έρευνα του Ευρωβαρομέτρου, το 2013, στις επιχειρήσεις σχετικά με τη διαφθορά, 76 % των Ελλήνων ερωτηθέντων πιστεύουν ότι η διαφθορά είναι ευρέως διαδεδομένη στις δημόσιες συμβάσεις τις οποίες διαχειρίζονται οι εθνικές αρχές (μέσος όρος ΕΕ: 56 %) και 94 % πιστεύουν το ίδιο για τις συμβάσεις τις οποίες διαχειρίζονται οι τοπικές αρχές (μέσος όρος ΕΕ: 60%). Ειδικότερα, οι ερωτηθέντες δήλωσαν ότι οι ακόλουθες πρακτικές είναι ευρέως διαδεδομένες στις δημόσιες συμβάσεις:

προσαρμογή της συγγραφής υποχρεώσεων προς όφελος συγκεκριμένων εταιρειών (81%)συγκρούσεις συμφερόντων κατά την αξιολόγηση των προσφορών (87 %)συμμετοχή των προσφερόντων κατά τον σχεδιασμό της συγγραφής υποχρεώσεων (81 %)κατάχρηση των διαδικασιών με διαπραγμάτευση (75 %)• αθέμιτες προσφορές (73 %)ασαφή κριτήρια επιλογής ή αξιολόγησης (73 %)κατάχρηση των λόγων έκτακτης ανάγκης για την αποφυγή ανταγωνιστικών διαδικασιών (72 %)τροποποιήσεις των συμβατικών όρων μετά τη σύναψη της σύμβασης (55 %).

Αυτά τα ποσοστά συγκαταλέγονται στα υψηλότερα της ΕΕ. Οι δείκτες αυτοί, ενώ δεν είναι απαραιτήτως άμεσα συνδεδεμένοι με τη διαφθορά, καταδεικνύουν παράγοντες κινδύνου που αυξάνουν τα ευάλωτα στη διαφθορά σημεία στις διαδικασίες δημοσίων συμβάσεων. Η ελληνική νομοθεσία για τις δημόσιες συμβάσεις χαρακτηρίζεται από την Κομισιόν από πολυπλοκότητα, αλληλοεπικαλυπτόμενους κανόνες και αποσπασματική προσέγγιση.

Υγειονομική περίθαλψη

Ο τομέας της υγειονομικής περίθαλψης συγκαταλέγεται μεταξύ των τομέων στους οποίους η Ελλάδα αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις όσον αφορά τη διαφθορά. Αντιπροσωπεύει το 10 % του ΑΕΠ. Τόσο οι άτυπες πληρωμές όσο και οι προμήθειες εξοπλισμού και φαρμάκων πλήττονται από τη διαφθορά.

Σύμφωνα με το Ειδικό Ευρωβαρόμετρο του 2013, 11% των Ελλήνων ερωτηθέντων που επισκέφθηκαν δημόσιες ιατρικές εγκαταστάσεις κατά το προηγούμενο έτος παραδέχθηκαν ότι κατέβαλαν πρόσθετη πληρωμή («φακελάκι») (μέσος όρος ΕΕ: 5%) και εξ αυτών 24% αισθάνθηκαν ότι όφειλαν να προβούν σε πρόσθετη πληρωμή ή να προσφέρουν κάποιο δώρο πριν από την παροχή της περίθαλψης.

Η έρευνα της Transparency International (Διεθνής Διαφάνεια) για το 2011 σχετικά με τη δωροδοκία ήσσονος σημασίας στην Ελλάδα, υπολόγισε την πρόσθετη πληρωμή – «φακελάκι» – που δίνεται συνήθως στα δημόσια νοσοκομεία για χειρουργικές επεμβάσεις από 100 έως 30 000 ευρώ, για ταχύτερη θεραπεία από 30 έως 20 000 ευρώ και για ιατρικές εξετάσεις από 30 έως 500 ευρώ. Άτυπες πληρωμές φαίνεται ότι γίνονται συνήθως για την απόκτηση πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη, την παράκαμψη της λίστας αναμονής ή την εξασφάλιση της παροχής ιατρικής περίθαλψης από συγκεκριμένο ειδικό ιατρό.

Εκτός από τέτοιες περιπτώσεις διαφθοράς ήσσονος σημασίας, το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης επλήγη από μια σειρά υποθέσεων διαφθοράς και απάτης μεγάλης κλίμακας. Μια τέτοια υπόθεση αφορούσε την κατασκευή εγκαταστάσεων για την ανάλυση πλάσματος αίματος το κόστος των οποίων, σε δημόσια κονδύλια, ανήλθε περίπου σε 11,2 εκατ. ευρώ.

Η κατασκευή ξεκίνησε το 2000 και ολοκληρώθηκε το 2001, αλλά η εγκατάσταση δεν λειτούργησε ποτέ πλήρως. Ως εκ τούτου, η Ελλάδα υποχρεώνεται ακόμη να στέλνει μεγάλες ποσότητες πλάσματος για ανάλυση στο εξωτερικό. Μια άλλη υπόθεση αφορά τη δωροδοκία με 4,5 εκατομμύρια GBP Ελλήνων επαγγελματιών του κλάδου της υγείας, την περίοδο 1999-2006, για να ευνοήσουν την αγορά ιατρικού εξοπλισμού από θυγατρική εταιρίας που εδρεύει στο ΗΒ. Ο διευθυντής μάρκετινγκ της εταιρείας καταδικάστηκε, σε πρώτο βαθμό, σε φυλάκιση ενός έτους από βρετανικό δικαστήριο. Οι υποθέσεις αυτές καταδεικνύουν ότι ο τομέας της υγειονομικής περίθαλψης είναι ιδιαίτερα ευάλωτος στη διαφθορά σε θέματα σχετικά με την πιστοποίηση και την προμήθεια ιατρικού εξοπλισμού, καθώς και την έγκριση και την προμήθεια φαρμακευτικών προϊόντων.

Η έκθεση βρίσκει να έχουν γίνει κάποια βήματα τα τελευταία δύο χρόνια, αλλά η νομοθεσία εξακολουθεί να είναι «υπερβολικά πολύπλοκη». Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στο χαμηλό επίπεδο επιβολής του νόμου αλλά και στις πάνω από 2.000 υποθέσεις δημοσίων υπαλλήλων που εκκρεμούν για πειθαρχικά παραπτώματα. Στις θετικές μεταρρυθμίσεις βρίσκεται η θέσπιση της «Διαύγειας», νόμος που προβλέπει την υποχρεωτική δημοσίευση όλων των δημόσιων οργανισμών και δημόσιων συμβάσεων στο Διαδίκτυο – πρακτική που γίνεται μόνο στη χώρα μας. Η «μικρή διαφθορά», όπως αποκαλούνται οι μικρής κλίμακας δωροδοκίες, όπως π.χ. δωροδοκία για απόκτηση πολεοδομικής άδειας, δίπλωμα οδήγησης, ρύθμιση οικονομικών βιβλίων κ.λπ. στοίχισε στην Ελλάδα 554 εκατομμύρια το 2011.

The post Κομισιόν: Επιτήδειοι Έλληνες εκβίαζαν με τα κοινοτικά κονδύλια appeared first on Paraskhnio.gr.