Ποιος είδε τον Σόιμπλε και δεν τον φοβήθηκε

15:15 21/7/2013 - Πηγή: Παρασκηνιο

Του Στέφανου Τσουλάκη

«Ο καλύτερος καγκελάριος που ήταν γραφτό να μην κυβερνήσει ποτέ τη Γερμανία», «μια απαίσια αράχνη, ένα ον μόνο με κεφάλι και χέρια που επιβάλλεται στον περίγυρό του απλώς με την τρομακτική του παρουσία» και «το γεράκι της λιτότητας» είναι μόνο μερικοί από τους χαρακτηρισμούς που προσδίδουν στον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, τον υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας, ο οποίος επισκέφθηκε τα μέρη μας για πρώτη φορά.
Γεννημένος το 1942 στο βορειοανατολικό τμήμα της Γερμανίας, στο Φράιμπουργκ,

ο μεσαίος από τα τρία αδέλφια, Βόλφγκανγκ, έμελλε να θέσει το στίγμα του στη διαμόρφωση όχι μόνο της γερμανικής οικονομικής πολιτικής, αλλά και της ΕΕ. Ο Λουθηρανός στο θρήσκευμα πολιτικός σπούδασε Νομική στο πανεπιστήμιο της πόλης του, ενώ διεύρυνε τις σπουδές του στο πανεπιστήμιο του Αμβούργου στα Οικονομικά.
Η αγάπη του για τα Οικονομικά ήταν αυτή που υπερίσχυσε, αλλά οι σπουδές του στη Νομική ήταν που του έδωσαν τη ρητορική δεινότητα για να μπορεί να πείθει ακόμα και τους πολιτικούς του αντιπάλους για την ορθότητα των αποφάσεών του. Παντρεμένος με την επίσης οικονομολόγο Ινγκεμποργκ Σόιμπλε από το 1969 έχει αποκτήσει τέσσερα παιδιά.
Η βαθιά του πίστη στις αρχές και τις αξίες είναι που τον καθόρισαν στην πολιτική του σταδιοδρομία. Από πολύ νέος εντάχθηκε στη νεολαία του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος και μετεξελίχθηκε σε «δεξί χέρι» του Χέλμουτ Κολ. Δεν είχε ποτέ πρόβλημα να είναι το νούμερο δύο στο κόμμα, αρκεί να μπορούσε να επεμβαίνει με την πολιτική του.
Δεν πρέπει να λησμονείται πως ο Σόιμπλε υπήρξε υπουργός Εσωτερικών, επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας των Χριστιανοδημοκρατών και βασικός διαπραγματευτής για την ενοποίηση των δύο Γερμανιών, όπως και πρωτεργάτης της ευρωπαϊκής ενοποίησης, της οποίας ήταν πάντα υπέρμαχος.
«Το γεράκι της λιτότητας», που κατάφερε με τις συνεχείς επικριτικές του δηλώσεις να εκνευρίσει ακόμα και τον μειλίχιο Κάρολο Παπούλια, πάντα είχε την ικανότητα να δημιουργεί εντάσεις.

Η απόπειρα δολοφονίας
Ενα από τα αποτελέσματα της πολιτικής του φιλοσοφίας ήταν και η απόπειρα κατά της ζωής του στις 12 Οκτωβρίου του 1990 από τον Ντίτερ Κάουφμαν, ο οποίος πυροβόλησε τρεις φορές εναντίον του κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκδήλωσης στο Oppenauκοντά, στη γενέτειρά του.
Τραυματίστηκε σοβαρά ο ένας σωματοφύλακάς του και ο Σόιμπλε υπέστη σοβαρές βλάβες στο πρόσωπο και τη σπονδυλική στήλη, που τον καθήλωσαν στην αναπηρική καρέκλα. Ο τραυματισμός στο πρόσωπο ήταν που έκανε τον σκληρό πολιτικό να δείχνει ανέκφραστος και αποστασιοποιημένος, ενώ η αναπηρική καρέκλα έγινε προέκταση του σώματός του. Ο δράστης της απόπειρας κηρύχτηκε από τους δικαστές ως φρενοβλαβής και διατάχθηκε ο εγκλεισμός του σε ψυχιατρική κλινική, όπου και παραμένει.
Ο μακροβιότερος πολιτικός στην ιστορία της γερμανικής πολιτικής αποτελεί σταθερό μέλος της γερμανικής Βουλής (Bundestang), από το 1972. Αν και το χριστιανοδημοκρατικό κόμμα τον «πούλησε» τρεις φορές, ο Σόιμπλε ήταν πάντα εκεί και πάντα κατάφερνε να προκαλεί.

Ο προκλητικός
Ο φιλοευρωπαϊστής υπουργός Οικονομικών ακόμα και τώρα συγκεντρώνει τη μήνι στο εσωτερικό της Γερμανίας, καθώς εκτός από την οικονομική του πολιτική έχει εκφράσει και άλλες πολιτικές απόψεις, οι οποίες προκαλούν…
Η υποστήριξη του Σόιμπλε στον πόλεμο κατά του Ιράκ το 2003, όπως και η υποστήριξή του στο στρατόπεδο Γκουαντάναμο, είναι μόνο μερικές από τις θέσεις του που έχουν στρέψει πάνω του τα φώτα της δημοσιότητας για τους λάθος λόγους. Η απολυτότητά του ως πολιτικού φάνηκε όταν σε συνέντευξή του στο περιοδικό «Spiegel» το 2007, όντας υπουργός Εσωτερικών, είχε προτείνει την αύξηση της εξουσίας της γερμανικής ομοσπονδιακής κυβέρνησης με στόχο την καταπολέμηση της διεθνούς τρομοκρατίας και είχε ζητήσει μια σειρά μέτρων που «φλέρταραν» επικίνδυνα με απολυταρχικά καθεστώτα.
Μεταξύ άλλων, είχε προτείνει την προληπτική σύλληψη υπόπτων για θέματα τρομοκρατίας, χρησιμοποίηση του γερμανικού στρατού για επιχειρήσεις τήρησης της τάξης στο εσωτερικό της Γερμανίας, ενώ ήταν υπέρ και της συστηματικής παρακολούθησης του Ιντερνετ και τις υποκλοπές e-mail από κυβερνητικές υπηρεσίες (αποδεικνύοντας την ορθότητα των λεγόμενων του Σνόουντεν για τις παρακολουθήσεις στις δυτικές χώρες), ενώ υποστήριξε ότι θα έπρεπε οι αρχές ασφαλείας να διαπράττουν στοχευμένες δολοφονίες ατόμων φερόμενων ως τρομοκράτες.

Ο σκληρός
Η σκληρότητα της παρουσίας του και της πολιτικής του λέγεται ότι είναι απότοκος εκείνης της τραγικής απόπειρας κατά της ζωής του, καθώς από τότε ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε έχει παρουσιάσει ένα διαφορετικό πρόσωπο ακόμα πιο τραχύ. «Παρέμεινα ο ίδιος απαίσιος άνθρωπος» λέει με αυτοσαρκασμό, την ίδια στιγμή που οι επικριτές του τον κατηγορούν ότι είναι ένας άνθρωπος σκληρός, απαιτητικός και αδυσώπητος.
«Οντας ανάπηρος, μπορώ να αποφεύγω περιττές κοινωνικές εκδηλώσεις» συνηθίζει να δηλώνει ο Σόιμπλε, ενώ για να τονίσει την απουσία του από την κοσμική ζωή υπογραμμίζει πως «έτσι κερδίζω χρόνο. Αντί για ανούσιες συνεστιάσεις, προτιμώ να διαβάζω ή να πηγαίνω σε θέατρα και συναυλίες. Υπάρχουν, βέβαια, προβλήματα, όπως το ότι πέφτουν πάνω μου ψίχουλα από τους υπόλοιπους που τρώνε όρθιοι από κάποιο μπουφέ. Κι όταν γονατίζουν για να μου μιλήσουν, εύχομαι να μη λένε ότι αυτό γίνεται επειδή είμαι αλαζόνας».

Θα μπορούσε να ήταν ο καλύτερος…
Συχνά ταυτίζουν τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε με τον Φραγκλίνο Ρούσβελτ, πρόεδρο των ΗΠΑ την περίοδο 1933-1945, καθώς και εκείνος υπήρξε καθηλωμένος σε αναπηρικό καρότσι λόγω της πολιομυελίτιδας που τον είχε προσβάλει. Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είναι, επίσης, μια ισχυρή πολιτική φιγούρα της Γερμανίας που έζησε την ενοποίηση της χώρας, ενώ παράλληλα υπήρξε θέμα ένθερμων συζητήσεων για το αν θα μπορούσε να τοποθετηθεί εκείνος στην καγκελαρία. Τα γερμανικά περιοδικά έθεταν το ερώτημα αν θα μπορούσε να είναι «ο πρώτος παράλυτος καγκελάριος της Γερμανίας». Πράγματι, το «γεράκι της λιτότητας» υπήρξε επί σειρά ετών το δεξί χέρι του Χέλμουτ Κολ και ήλπιζε ότι κάποια στιγμή θα έπαιρνε το χρίσμα να διεκδικήσει την καγκελαρία της Γερμανίας. Ομως, κάθε φορά κάτι συνέβαινε και το «όνειρο έμπαινε στον πάγο», ακόμα και όταν ήθελε να διεκδικήσει κάτι παραπάνω, το αγαπημένο του κόμμα φρόντιζε με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο να του βάζει εμπόδια…

Μια ανάσα
Στην αρχή ήταν ο Χέλμουτ Κολ, στενός συνεργάτης του οποίου υπήρξε ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Επρόκειτο για αχώριστο δίδυμο που εργάστηκε για τη συνένωση της Γερμανίας και τη μεταφορά της πρωτεύουσας από τη Βόννη στο Βερολίνο. Το 1990 ο χερ Σόιμπλε βρέθηκε ένα βήμα πριν λάβει το χρίσμα για τη διεκδίκηση της καγκελαρίας, αλλά τελικά δεν τα κατάφερε. Το 2001 προσπάθησε να διεκδικήσει τη δημαρχία του Βερολίνου, αλλά το κόμμα του επέλεξε να μην του δώσει το χρίσμα, πληγώνοντάς τον ακόμα μια φορά…
Ομως, το βαρύτερο πλήγμα στον νομικό και οικονομολόγο ήρθε το 2004 από το πολιτικό του έτερον ήμισυ. Η Ανγκελα Μέρκελ, που στο μεταξύ είχε προαχθεί σε γενική γραμματέα του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος, αρνήθηκε να δώσει την ευκαιρία στον άνθρωπο που την είχε φέρει στη θέση της να διεκδικήσει τη γερμανική Προεδρία. Η επίσημη δικαιολογία τής μετέπειτα καγκελάριου ήταν πως οι αποκαλύψεις των οικονομικών σκανδάλων που είχαν ξεσπάσει λίγο καιρό πριν βάρυναν αποκλειστικά τις πλάτες του μέντορά της…

Η λυκοφιλία με την καγκελάριο
Οι σχέσεις Σόιμπλε-Μέρκελ πάντα διακρίνονται από μια σαφή απόσταση ασφαλείας. Αν και υπήρξε ο μέντοράς της και ήταν αυτός που την έφερε στο πολιτικό προσκήνιο της Γερμανίας, ο «πιστός Χριστιανοδημοκράτης» ήταν αυτός που δέχθηκε τα πιο σκληρά χτυπήματα από την κραταιά πλέον καγκελάριο.
Οταν έφτασε η στιγμή της διαδοχής του Χέλμουτ Κολ, η Μέρκελ κατάφερε να παραμερίσει τους δυο ισχυρούς άντρες του φιλελεύθερου κόμματος και ανεδείχθη η ίδια πρώτη δύναμη στο εσωτερικό του κόμματος. Παράλληλα, κατάφερνε με τον έναν ή τον άλλο τρόπο να φράζει τον δρόμο στον σκληρό φιλοευρωπαϊστή.
Από τότε οι σχέσεις τους χαρακτηρίζονταν από μια ψυχρή ανακωχή. Ο Σόιμπλε επειδή πάντοτε ήταν πραγματιστής γνώριζε πως οποιαδήποτε πολιτική του φιλοδοξία θα προσέκυπτε πάντα στην ισχυρή Ανγκελα. Αν και η νυν Γερμανίδα καγκελάριος του είχε φράξει τον δρόμο ήδη δυο φορές, ο «νέος Μέτερνιχ» ένιωσε ότι ξαναγεννήθηκε τον Οκτώβριο του 2009, όταν και η Μέρκελ του πρότεινε τη θέση του στενού της συνεργάτη και του ανέθεσε το υπουργείο Οικονομικών της Γερμανίας.
Πολλοί στη Γερμανία εκτιμούν πως ο Σόιμπλε προσεγγίζει την οικονομία μέσω της νομικής οδού που οδηγεί σε έναν ορθολογισμό και σε συμμόρφωση προς τη θεσμοθετημένη συλλογικά αποφασισμένη ορθή τάξη των καταστάσεων.

Αδιαλλαξία
Βέβαια, ο υπουργός Οικονομικών και φίλος του Γιάννη Στουρνάρα απέδειξε το πόσο μπορεί να εμμείνει σε μια άποψή του ακόμα και όταν δέχεται σκληρή κριτική. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η αδιάλλακτη στάση στις επιλογές του, όταν ανακαλύφθηκε μια «τρύπα» στον γερμανικό προϋπολογισμό ύψους 55 δισ. ευρώ σε δημόσιο χρέος που πλέον υπερβαίνει τα 2 τρισ. ευρώ.
Με τη… διάσημη αναπηρική του καρέκλα και συνοδευόμενος, όπως πάντα, από ένα πλήθος τεχνοκρατών, ήρθε στην Ελλάδα με προειδοποιήσεις, αλλά και χρήματα ενόψει του Επενδυτικού Ταμείου.
Ενας πολυσχιδής, παρεμβατικός, πιστός… αλλά και σκληρός ευρωπαϊστής, ο οποίος διαθέτει έναν κώδικα τιμής που λείπει από τη σύγχρονη πολιτική που προωθεί την προσωπική φιλοδοξία και τους μικροκομματικούς μηχανισμούς.
Ο χερ Σόιμπλε, «το γεράκι της λιτότητας», έχει ζήσει όλες τις ευρωπαϊκές μετεξελίξεις. Από την ένωση της Γερμανίας μέχρι την ευρωπαϊκή ενοποίηση είχε πάντα ενεργό ρόλο. Πιστός στο κόμμα του και τη γραμμή του κόμματος ως σωστός Προτεστάντης. Ενας ακούραστος μαχητής, που η όποια δυσκολία που βρήκε στη ζωή του σε μια Γερμανία που δείχνει ότι έχει κόψει κάθε δεσμό με το ναζιστικό της παρελθόν, καθώς έδωσε τροφή για σκέψη ότι θα μπορούσε να γίνει ο «πρώτος παράλυτος καγκελάριος της Γερμανίας». Σε μια χώρα που κάποτε οδηγούσε στην ευθανασία εκατοντάδες άτομα με κινητικά προβλήματα ή κάθε μορφής ειδική ανάγκη.
Αν η δημοσιονομική πειθαρχία είχε πρόσωπο, αυτό θα ήταν σίγουρα του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Ενας ευρωπαϊστής που έχει βάλει προσωπικό στοίχημα την επιτυχία της ΕΕ. Μόνο μην του πείτε για τις αποζημιώσεις προς την Ελλάδα…

ΑΝΓΚΕΛΑ ΜΕΡΚΕΛ: Η φυσικός που προσπαθεί να επιβάλει τους νόμους της στην Ευρώπη
Η Ανγκελα Δωροθέα Μέρκελ, παιδί του καλοκαιριού του 1958, γεννήθηκε στο Αμβούργο, όπου ο «μέντοράς» της Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στράφηκε στα οικονομικά, αποδεικνύοντας ότι οι δυο πολιτικοί που έχουν επηρεάσει περισσότερο από όλους τη σύγχρονη ευρωπαϊκή πολιτική ήταν πάντα δεμένοι «καρμικά».
Κόρη Λουθηρανού πάστορα, η νυν καγκελάριος μεγάλωσε στην Ανατολική Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας και εντάχθηκε στη νεολαία του σοσιαλιστικού κόμματος της Ελεύθερης Γερμανικής Νεολαίας (FDJ).
Η «σιδηρά κυρία» της Ευρώπης από το ξεκίνημα της πολιτικής της καριέρας είχε αποδείξει ότι είναι για μεγάλα πράγματα και ότι είχε έρθει για να δώσει το στίγμα της. Από πολύ νωρίς υπήρξε μέλος του περιφερειακού προεδρείου του κόμματός της, ενώ προήχθη σε γραμματέα της αγκίτ προπ, θέση που διατήρησε μέχρι το 1984, ενώ ολοκλήρωνε τις σπουδές της στη Φυσική στο πανεπιστήμιο της Λειψίας.
Μερικές εβδομάδες μετά την πτώση του τείχους το 1989, εντάχθηκε στους κόλπους της Δημοκρατικής Επαγρύπνησης (Demokratischer Aufbruch, DA), που ήταν το πρώτο δημοκρατικό κόμμα της Λαϊκής Γερμανίας που είχε ιδρυθεί από τους πάστορες Ράινερ Επελμαν, Φρίντριχ Σορλέμερ και τον δικηγόρο Βόλφγκανγκ Σνουρ.
Μετά τις πρώτες εκλογές της ενωμένης Γερμανίας, το κόμμα στο οποίο η Μέρκελ ήταν εκπρόσωπος Τύπου συγκέντρωσε μόλις το 0,9% των ψήφων, συνενώθηκε με το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα (CDU) και από εκεί άνοιξε ο δρόμος της προς την εξουσία.

Η ανέλιξη
Με σταθερή πορεία, σκληρή πολιτική γραμμή, αλλά και με τη βοήθεια του «μέντορά» της Σόιμπλε, κατάφερε μέσα από δαιδαλώδεις διαδρομές να αναδειχθεί σε πρωτεύον στέλεχος του φιλελεύθερου κόμματος και κατάφερε να βάλει την ταμπέλα του «μόνιμου δεύτερου» στον νυν υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας.
Το «κορίτσι του Χέλμουτ Κολ» το 1991 κατάφερε να γίνει η πρώτη νεαρή γυναίκα υπουργός, ενώ το 2005, αφού προσπέρασε και τον Γκέρχαρντ Σρέντερ και την κρίση που προκάλεσε στο Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα, ανήλθε στην αρχηγία του CDU.
Το 2009, και αφού είχε ήδη φράξει μια φορά τον δρόμο για την Προεδρία της Γερμανίας στον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, αποφάσισε να του δώσει ξανά ισχυρή πολιτική ζωή, τοποθετώντας τον στη θέση του υπουργού Οικονομικών.
Υπέρμαχος της ευρωπαϊκής προοπτικής και της ισχυρής γερμανικής επιρροής στη διαμόρφωση της γραμμής της ΕΕ στις επερχόμενες εκλογές εμφανίζεται ακόμα πιο δυνατή, την ίδια στιγμή που η οικονομική κρίση δείχνει να «ξεφουσκώνει»…