Πόκερ Κίνας – ΗΠΑ για τους δρόμους της ενέργειας

16:18 22/4/2013 - Πηγή: Παρασκηνιο

Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΑΛΙΜΗΣΗ

Στη συνεχιζόμενη κρίση της Κορέας ο ρόλος της Κίνας μπορεί να αποδειχθεί καθοριστικός, χωρίς ωστόσο να είναι απαραιτήτως προς όφελος των Δυτικών. Η επίσκεψη, πάντως, του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών στο Πεκίνο απέδειξε το πόσο πολύ υπολογίζει η Ουάσινγκτον τον ρόλο της Κίνας.
Ειδικά με τη νέα κυβέρνηση στην Κίνα και τη διαφαινόμενη μετριοπάθεια του νέου ηγέτη, οι Αμερικανοί ποντάρουν σε μια πιο δυναμική παρέμβαση των Κινέζων προς τους Βορειοκορεάτες, καθότι από τότε που ξέσπασε η κρίση η Κίνα

δεν έχει δείξει τη διάθεση να έρθει σε ρήξη μαζί τους.
Οι λόγοι που υπαγορεύουν αυτή την πολιτική είναι προφανείς. Η Κίνα «βλέπει» στη Βόρειο Κορέα ένα ανάχωμα, ώστε να μη φτάσει η αμερικανική οικονομική επιρροή στα σύνορά της. Κυρίως, όμως, το Πεκίνο περιμένει εναγωνίως να δώσει το καθεστώς το «ok» για τον πολυσυζητημένο αγωγό φυσικού αερίου, ο οποίος θα λύσει σε μεγάλο βαθμό το ενεργειακό πρόβλημα της Βορείου Κορέας, αλλά και θα θέσει τη χώρα υπό πλήρη κινεζικό έλεγχο. Λέγεται ότι η Πιονγκ Γιανγκ έδωσε την άδεια σε κινεζικές εταιρείες να εκμεταλλευτούν τα ορυκτά της χώρας, τα οποία βρίσκονται σε αφθονία, σε συνεργασία μάλιστα με τη Ρωσία, η οποία πρώτη εμπνεύστηκε τον αγωγό.
Η Κίνα επενδύει ταυτόχρονα σε μικροαγορές στη Βόρειο Κορέα και από εκεί αποκομίζει ένα μικρό, αλλά σταθερό εισόδημα για την, προβληματική τους τελευταίους μήνες, οικονομία της. Κινεζικές εταιρείες εκμεταλλευόμενες τα «στραβά μάτια» της βορειοκορεατικής νομενκλατούρας απλώνονται στην Πιονγκ Γιανγκ, φέρνοντας προϊόντα πρώτης ανάγκης που μέχρι πρόσφατα ήταν «απαγορευμένα». Ετσι, και το καθεστώς συντηρείται και οι Κινέζοι διατηρούν το κάστρο απόρθητο και ασφαλές ενάντια στην ελεύθερη οικονομία που καραδοκεί να «καταλάβει» τον Βορρά.

Γεωστρατηγικοί λόγοι
Στο αμυντικό – γεωστρατηγικό κομμάτι τα χέρια των Κινέζων είναι δεμένα. Ηδη, από το 1961 οι δυο χώρες υπέγραψαν συμφωνία, όπου σε περίπτωση πολέμου η μια οφείλει να συνδράμει την άλλη! Αυτό το σύμφωνο ισχύει μέχρι σήμερα παρά τις αλλαγές που έχουν επέλθει από τότε στην περιφερειακή ασφάλεια.
Την ίδια στιγμή, όπως υποστηρίζει ο Σεν Σιγλέ, μέλος του Ινστιτούτου Διεθνών Σπουδών του πανεπιστημίου του Πεκίνου, διατηρώντας και επενδύοντας στις καλές σχέσεις με τη Βόρειο Κορέα, η Κίνα μπορεί να απασχολήσει μεγάλο μέρος του στρατού της στις γεωπολιτικές διαφορές με την Ταϊβάν, την Ιαπωνία και στις επερχόμενες διενέξεις με τις ΗΠΑ για τους ενεργειακούς δρόμους της «Κίτρινης θάλασσας».
Σε αυτή την πραγματικότητα, οι Κινέζοι δεν επιθυμούν να ταπεινωθούν διπλωματικά ακολουθώντας τις επιταγές του Λευκού Οίκου. Το μόνο κοινό που μοιράζονται οι δυο υπερδυνάμεις, προς το παρόν, είναι η δυσφορία για το πυρηνικό πρόγραμμα της Πιονγκ Γιανγκ που για τους Κινέζους, όμως, δεν είναι ούτε κρύο ούτε ζέστη.

Οι ακραίοι ισλαμιστές «οπλίζουν» τον Ασαντ

Το καθεστώς Ασαντ έκανε έκκληση στα Ηνωμένα Εθνη για βοήθεια. Ο λόγος, φυσικά, είναι η αναδυόμενη ομάδα των τζιχαντιστών που δρα ανεξάρτητα από την αντιπολίτευση και το άλλο κομμάτι των ανταρτών –Σύριων και μη– που θέλει να διώξει τον Ασαντ.
Το αντάρτικο στη Συρία έχει υποστεί έναν ραγδαίο μετασχηματισμό που χαρακτηρίζεται από έντονη πολιτική και πλέον θρησκευτική – δογματική διαίρεση. Στόχος του νέου γκρουπ, που εμφανίζεται με το όνομα Αλ Νουσρά, είναι η εγκαθίδρυση ισλαμικού καθεστώτος. Οι σχέσεις με την Αλ Κάιντα είναι προφανείς.
Βέβαια, η Δαμασκός προσπαθεί μέσω της έκκλησης-καταγγελίας να στρέψει την προσοχή της διεθνούς κοινότητας μακριά από την πραγματική αιτία του εμφυλίου, ίσως και να καλυφθεί από τις κατηγορίες για χρήση χημικών όπλων.
Για τους Δυτικούς θα είναι δυσάρεστο να αναδειχθεί μια ακραία ισλαμική παράταξη που αργότερα ίσως στρέψει τα όπλα στους ευεργέτες της, που την εξόπλιζαν. Αφού, όμως, μπορεί και κάνει τη «βρόμικη δουλειά», αυτό που συμφέρει τη Δύση είναι να κάνει τα στραβά μάτια.
Εκείνη που βγαίνει χαμένη είναι η αντιπολίτευση, καθώς μπαίνει σε δίλημμα. Αν επιλέξει να νομιμοποιήσει τη δράση της Αλ Νουσρά, αργότερα πρέπει να προσφέρει μερίδιο στην πίτα. Αν πάλι δεν το κάνει, θα δώσει το έναυσμα για εμφύλιο μέσα στον εμφύλιο.

Τον «έφαγε» η ανεξαρτησία

Η παραίτηση του Παλαιστίνιου πρωθυπουργού Σαλάτ Φαγιάτ μάλλον φανερώνει τη δυσαρέσκεια που έχουν εκφράσει πολλοί Παλαιστίνιοι για τον τρόπο με τον οποίο η Αρχή διαχειρίζεται το μείζον θέμα, αυτό της ανεξαρτησίας. Ο ίδιος δεν ξεκαθάρισε ποτέ τους λόγους που τον έκαναν να φύγει, αν και πηγές μαρτυρούν ότι είχε απογοητευτεί με τον τρόπο που η Χαμάς και η Φατάχ διαχειρίζονται τον διάλογο με την άλλη πλευρά. Αυτό που μπορεί να εικάσει κάποιος είναι ότι ο πρώην πρωθυπουργός, που είχε πολλές περγαμηνές ως πρώην στέλεχος της παγκόσμιας τράπεζας, είχε αποκτήσει μια πιο δυτική νοοτροπία στα πολιτικά θέματα, η οποία δεν «χώραγε» στη Μέση Ανατολή.
Σίγουρα η φυγή του είναι σημαντική απώλεια, αφού ο ίδιος προοριζόταν να διαμορφώσει τους θεσμούς του παλαιστινιακού κράτους και ίσως να γινόταν ο πρώτος ελεύθερος ηγέτης της Παλαιστίνης. Ηταν ο πρώτος Παλαιστίνιος αξιωματούχος που στον δημόσιο διάλογο έκανε συνέχεια λόγο για δυτική στροφή, ένας πολιτικός όρος αναγκαίος για την εθνική ολοκλήρωση. Δυστυχώς, όμως, απέτυχε.
Η εξέλιξη είναι βούτυρο στο ψωμί των Ισραηλινών που θα χρησιμοποιήσουν την πολιτική αστάθεια για να κερδίσουν χρόνο, γιατί όχι και να ανατρέψουν το καλό κλίμα που χτιζόταν μεταξύ Παλαιστινιακής Αρχής και Ομπάμα. Ομως και οι Αμερικανοί συντηρητικοί θα «χτυπούν» το γεγονός στους Παλαιστινίους, θυμίζοντάς τους την πολιτική τους ανωριμότητα, καθυστερώντας έτσι την έναρξη σοβαρών διαπραγματεύσεων. Μόνο η Χαμάς ωφελείται, καθώς θα ανακτήσει τον έλεγχο στη Δυτική Οχθη, κάνοντας τη μεγαλύτερη χάρη στις αντι-παλαιστινιακές δυνάμεις.