Στήνουν κρίση σε Αιγαίο και Θράκη

22:23 10/2/2013 - Πηγή: Παρασκηνιο

Του ΓΙΑΝΝΗ ΒΑΣΙΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

Η Ντόχα δεν είναι η κλασική πολιτεία των ξάστερων αραβικών παραμυθιών. Φέρνει περισσότερο στο μυαλό τις μεγαλουπόλεις της Δύσης, με τη διαφορά ότι σε καιρό κρίσης οι ηγεμόνες του Εμιράτου του Κατάρ περπατούν με… βαριές κελεμπίες από τα μετρητά, πράγμα που κάνει ελκυστικούς τους Εμίρηδες. Καμιά φορά, όμως, όταν στους δρόμους του «μαύρου χρυσού» συναντώνται οι πρωθυπουργοί της Ελλάδας και της Τουρκίας, το Κατάρ μπορεί να γίνει και «θέατρο» προοιμίου μιας κρίσης…
Ο Ταγίπ Ερντογάν πήγε, σύμφωνα

με πληροφορίες, να θέσει στον Αντώνη Σαμαρά θέμα «συνεκμετάλλευσης» των κοιτασμάτων του Αιγαίου. Και το έκανε σε μια παράξενη εποχή, στη διάρκεια της οποίας κάποιοι «απεργάζονται» θερμό ελληνοτουρκικό επεισόδιο στα «καυτά» νερά του Αιγαίου.
Αυτό το ενδεχόμενο το γνωρίζουν, σύμφωνα με πληροφορίες, από τα τέλη του 2012 οι ελληνικές αρχές, τοποθετώντας μάλιστα τον χρόνο εξέλιξης του δράματος στην –κρίσιμη– άνοιξη του 2013. Τότε οι εμπειρογνώμονες θα ορίσουν το μέγεθος του θησαυρού στα σπλάχνα του ελληνικού αρχιπελάγους και θα αρχίσει το… ράλι του κλεισίματος της «δουλειάς» των εξορύξεων.
Την ίδια εποχή θα ανοίξουν και οι δεσμευτικές προσφορές για την αποκρατικοποίηση του… Ελντοράντο (ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ), όπου κάποιοι, ήδη, υπογείως επιχειρούν να περιορίσουν την επιρροή της Ρωσίας, παρότι οι εταιρείες της έχουν κάνει τις καλύτερες προσφορές. Στο παρασκήνιο, το «βαθύ κράτος» της Άγκυρας απειλεί με θερμό επεισόδιο «αν ανακηρύξουμε την ελληνική ΑΟΖ».

Το παρελθόν
Το «Π» είναι σε θέση να γνωρίζει ότι στην προηγούμενη παρόμοια μεγάλη κρίση, στα Ίμια το 1996, όπου η Ελλάδα θρήνησε ηρωικούς νεκρούς, τόσο η κυβέρνηση Σημίτη όσο και το Πεντάγωνο τη γνώριζαν μήνες πριν, αλλά ο τότε πρωθυπουργός και η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ έχασαν τον πόλεμο, όντας αναπαυμένοι στην αμερικανική «αγκαλιά». Σήμερα, οι απαισιόδοξοι προβλέπουν θερμό επεισόδιο με την Τουρκία.
Οι συνωμοσιολόγοι λένε πως κάποιοι «έξωθεν υπερατλαντικοί παράγοντες στήνουν… νέα Ίμια». Ακόμη όμως και οι πιο ψύχραιμοι ανησυχούν ανθολογώντας τις αντιδράσεις της τουρκικής ηγεσίας, το τελευταίο χρονικό διάστημα. Μπορεί η ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών να επαγρυπνεί και να εμφανίζει γρήγορα αντανακλαστικά σε επίπεδο δημόσιας αντίδρασης, όμως, η κινητικότητα στο παρασκήνιο δείχνει πως «κάτι ψήνεται» στα αφρισμένα νερά του Αιγαίου, ή στην παγωμένη συνοριακή γραμμή της Θράκης.
Ας μη γελιόμαστε, οι Τούρκοι ψάχνουν πάντα αφορμές. Τα «μαθήματα οικονομικής ανάπτυξης», που μας… παρέδωσε πρόσφατα ο Ταγίπ Ερντογάν («πουλήστε ένα νησί να βγείτε από την κρίση»), ή οι προκλητικές δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων, ότι «στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο υπάρχουν 152 νησιά και νησίδες των οποίων η ιδιοκτησία είναι αμφιλεγόμενη και είναι υπό ελληνική κυριαρχία», δεν είναι τυχαίες, ούτε η «προσωπική άποψη» ενός υψηλόβαθμου Τούρκου αξιωματούχου.
Όμως, και το επαναλαμβανόμενο «πυροτέχνημα» της δήθεν εκπαίδευσης «Κούρδων ανταρτών στο Λαύριο» είναι άλλη μια «μολότοφ» στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Κοινή παραδοχή αρκετών διπλωματών είναι ότι η Άγκυρα έχει, εδώ και καιρό, εγκαταλείψει το όνειρο της ένταξης στην ΕΕ, προσανατολιζόμενη πια στον στόχο της ηγεσίας του Ισλάμ. Αυτό άλλωστε σηματοδοτεί και η ακραία όξυνση που επιδιώκει τον τελευταίο καιρό στις σχέσεις της με το Ισραήλ, αφού έτσι το τουρκικό «βαθύ κράτος» πιστεύει πως θα εξευμενίσει τους –παραδοσιακά αρνητικούς στον παντουρκισμό του ισλαμικού κόσμου– Άραβες.
Διπλωματικοί αναλυτές σημειώνουν ότι το «πάτημα» για να παγιωθεί αυτή η στροφή το έδωσε στην Τουρκία η Κυπριακή Προεδρία στην ΕΕ στο προηγούμενο εξάμηνο. «Αν συνέχιζε τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις, η Άγκυρα θα αναθεωρούσε τη στρατηγική της στο Κυπριακό».
Στρατηγικός στόχος της Τουρκίας φαίνεται να είναι η διασφάλιση κυρίαρχου ρόλου στο ενεργειακό παιχνίδι από την Κασπία έως τη Μεσόγειο, που συνδυάζεται με την προσπάθεια ανακοπής της ρωσικής επιρροής. Στο πλαίσιο αυτό και με την Ελλάδα να βρίσκεται σε κρίση –τη βαθύτερη μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο– δεν είναι λίγοι εκείνοι που προβλέπουν ότι σύντομα θα προκύψει πρόβλημα στη Θράκη και «θερμό επεισόδιο» στο Αιγαίο. Κάποιοι στρατιωτικοί κύκλοι, μάλιστα, διέρρεαν πριν από λίγο καιρό την πληροφορία ότι επίκειται «ο επαναπατρισμός 50.000 Τουρκοφρόνων στη Θράκη βάσει σχεδίου, ώστε να αλλοιωθεί πληθυσμιακά η περιοχή, με πρόφαση την ανεύρεση φτηνού εργατικού δυναμικού για τη δημιουργία ΕΟΖ» πράγμα πάντως που διαψεύδει με απόλυτο και κατηγορηματικό τρόπο το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών.

Κάνουν τα πάντα για να είναι παρόντες στις εξελίξεις

Από τα τέλη κιόλας του 2012, έμπειροι διπλωμάτες εκτιμούσαν, «διαβάζοντας» τα… σημάδια, πως το 2013 δεν θα… ξεκινήσει καλά για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Διπλωματικές πηγές εκτιμούν ότι οι «σύμμαχοι γείτονες» θέλουν να δηλώσουν άμεσα την παρουσία τους στην ελληνική ΑΟΖ, διεκδικώντας κομμάτια της ενεργειακής πίτας της Αν. Μεσογείου που δεν ανήκουν στην Τουρκία. Κάποιοι καλά γνωρίζοντες σημειώνουν ότι «η Τουρκία ακύρωσε τη ναυπήγηση σκάφους σεισμικών ερευνών (για ανεύρεση υδρογονανθράκων), γιατί επρόκειτο να παραδοθεί στα… τέλη του 2014, και όπως δήλωσαν οι Τούρκοι ‘‘το χρειαζόμαστε άμεσα στις αρχές του 2013”»!
Το αποτέλεσμα είναι ο τουρκικός κρατικός οργανισμός πετρελαίων, η Turkish Petroleum Corp (TPAO), να ζητήσει αποκλειστικές καταληκτικές διαπραγματεύσεις (final negotiations) από τη νορβηγική, εισηγμένη στο Όσλο, ναυτιλιακή offshore σεισμικών ερευνών, Polarcus, με αντικείμενο τη μακρού χρόνου μίσθωση του πλοίου «Polarcus Samur», ναυπήγησης 2001, στο οποίο θα «σηκώσουν» και την τουρκική σημαία. Ο διευθύνων σύμβουλος της Polarcus, Rolf Ronningen αποκάλυψε στα τέλη του 2012 πως «η TPAO σχεδιάζει να πραγματοποιήσει εκτεταμένες τρισδιάστατες σεισμικές έρευνες σε –όπως οι Τούρκοι τις χαρακτηρίζουν– περιοχές της τουρκικής υφαλοκρηπίδας».