Το ΣτΕ «πάγωσε» την απομάκρυνση αρχαιοτήτων από το σταθμό του Μετρό Θεσσαλονίκης

18:27 23/7/2013 - Πηγή: Παρασκηνιο

Εντολή για να «παγώσουν» προσωρινά οι εργασίες απόσπασης και απομάκρυνσης των αρχαιοτήτων από το χώρο του μετρό Θεσσαλονίκης (σταθμός Βενιζέλος), έδωσε η προεδρεύουσα του θερινού Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας, αντιπροέδρου Μαίρης Σαρπ.

Η διαταγή αυτή ήρθε λίγο καιρό μετά την προσφυγή που είχε κάνει στο ανώτατο δικαστήριο ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης, όπου ζητούσε να να διακοπούν οι εργασίες απομάκρυνσης των αρχαιοτήτων από το σταθμό «Βενιζέλος» του Μητροπολιτικού

Σιδηροδρομικού Θεσσαλονίκης (μετρό), προκειμένου να μην προκύψει ανεπανόρθωτη βλάβη γι’ αυτές.

Συγκεκριμένα, ο κ. Μπουτάρης ζήτησε με το αίτημα του να ανασταλεί και να ακυρωθεί η εκτέλεση της απόφασης που έλαβε, στις 24 Ιανουαρίου 2013, ο αναπληρωτής υπουργός Πολιτισμού, αλλά και να εκδοθεί παράλληλα προσωρινή διαταγή, έτσι ώστε η επίμαχη απόφαση να μην εφαρμοστεί.

Η απόφαση του υφυπουργού Πολιτισμού προβλέπει, βάσει γνωμοδότησης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ), την απόσπαση των σημαντικότερων αρχαιολογικών ευρημάτων, αλλά και την αποδόμηση άλλων που έχουν αποκαλυφθεί στον υπό κατασκευή σταθμό του μετρό στο εμπορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης. Μάλιστα, το ΚΑΣ υποδεικνύει ως τόπο μεταφοράς των αρχαιοτήτων το στρατόπεδο Παύλου Μελά, εκτός των γεωγραφικών ορίων του δήμου Θεσσαλονίκης ή οποιοδήποτε άλλο σημείο, χωρίς όμως αυτό να προσδιορίζεται.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στη συμβολή των οδών Εγνατίας και Βενιζέλου αποκαλύφθηκαν αρχαιότητες του 4ου αιώνα και των πρωτοβυζαντινών χρόνων (6ος-7ος αιώνας). Συγκεκριμένα, σε βάθος 6 μέτρων και σε έκταση περίπου 1.600 τ.μ., αποκαλύφθηκε μια πόλη με μεγάλους κεντρικούς δρόμους, δημόσιους χώρους και ιστάμενα κτίρια. Σε μήκος 77 μέτρων ήρθε στο φως ο κύριος οδικός άξονας της Θεσσαλονίκης (decumanus maximus), στρωμένος με μάρμαρα στην αρχική του κατασκευή και με ορθογώνιες λίθινες πλάκες.

Στην προσφυγή του, ο κ. Μπουτάρης επισημαίνει ότι η υπουργική απόφαση παραβιάζει τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, αφού επιλέχθηκε η πλέον δυσμενής για την προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος λύση, η οποία καταλήγει στην οριστική εξαφάνιση του συγκεκριμένου ιστορικού μνημείου ως ενιαίου συνόλου.
Παράλληλα, η εν λόγω υπουργική απόφαση είναι αντίθετη στην αρχαιολογική νομοθεσία και ειδικά στον νόμο 3028/2002 για την προστασία των αρχαιοτήτων και της πολιτιστικής κληρονομιάς. Όμως, η ίδια απόφαση είναι επιπρόσθετα και μη νόμιμη, αφού «πάσχει από έλλειψη επαρκούς, ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας» και βασίζεται σε ανεπαρκή και αόριστα στοιχεία.
Επιπροσθέτως ο κ. Μπουτάρης επισημαίνει ότι πριν την έκδοση της επίμαχης υπουργικής απόφασης δεν υπήρχε, μολονότι αυτό ήταν αναγκαίο, εισήγηση της αρμόδιας υπηρεσίας αναστήλωσης του υπουργείου Πολιτισμού, ενώ τα μέλη του ΚΑΣ γνωμοδότησαν χωρίς καν να έχουν επισκεφθεί τους χώρους του μετρό.

Βάση λοιπόν των παραπάνω η κ. Σαρπ με διαταγή της σταμάτησε προσωρινά τα έργα του μετρό στη Θεσσαλονίκη, μέχρι να εκδοθεί απόφαση επί της αίτησης αναστολής που έχει καταθέσει για το θέμα αυτό ο κ. Μπουτάρης.