Άγιο Όρος: η αλήθεια πίσω από τις μολότοφ της Μονής Εσφιγμένου

15:52 17/9/2013 - Πηγή: KoutiPandoras

Του Μάριου Αραβαντινού

29 Ιουλίου 2013. Μια παράξενη και πρωτόγνωρη για τους περισσότερους εικόνα κάνει το γύρο του διαδικτύου. Πρόκειται για την εικόνα ενός μοναχού, ο οποίος φαίνεται να στέκεται όρθιος στο παράθυρο ενός κτιρίου και να κρατάει στο χέρι του μια αυτοσχέδια βόμβα μολότοφ. Από την πρώτη κιόλας στιγμή, άνθρωποι της εκκλησίας και μη διαφωνούν για το κατά πόσο η φωτογραφία είναι πραγματική ή προϊόν μοντάζ. Η αλήθεια για τη συγκεκριμένη εικόνα δεν αποκαλύφθηκε ποτέ, όμως οι απόψεις συγκλίνουν στο ότι ο μοναχός πράγματι κρατούσε μολότοφ την οποία μάλιστα πέταξε. Εκείνο

πάντως που έγινε γνωστό στο ευρύ κοινό, με αφορμή αυτό το περιστατικό, ήταν η διαμάχη της εν λόγω Μονής με τη διοίκηση του Αγίου Όρους, για κάποιο ζήτημα του οποίου την ουσία δεν μελέτησαν παρά ελάχιστοι. Ποιο είναι λοιπόν το υπόβαθρο; Γιατί ο μοναχός κρατούσε τη μολότοφ και εν πάση περιπτώσει γιατί εκείνο το ζεστό πρωινό της 29ης Ιουλίου, σημειώθηκε τέτοιου είδους επεισόδιο, στο ησυχαστήριο του Αγίου Όρους;

Το δεδομένο είναι ένα: το Άγιο Όρος ασκεί πολιτική, ασχολείται με ζητήματα οικονομίας και αγοραπωλησίες γης. Αυτά είναι λίγο πολύ γνωστά και πιθανώς συμβάλλουν στις διαφωνίες μεταξύ των Μονών. Εκείνο που δεν είναι ευρέως διαδεδομένο είναι πως οι διαμένοντες στην τοποθεσία την οποία χιλιάδες άνθρωποι απ΄ όλο τον κόσμο επισκέπτονται κάθε χρόνο διαφωνούν εδώ και δεκαετίες για το αν η Μονή Εσφιγμένου βρίσκεται υπό κατάληψη ή όχι. Η ιστορία του «εσωτερικού» πολέμου των Αγιορείτικων Μονών με τη Μονή Εσφιγμένου δεν είναι σημερινή. Κρατάει χρόνια αυτή η κολόνια και συγκεκριμένα περισσότερο από μια 40ετία. Ήταν το 1972 όταν η αδελφότητα της Μονής διέκοψε κάθε σχέση με το Οικουμενικό Πατριαρχείο και τις άλλες Μονές του Αγίου Όρους και εντάχθηκε στην παλαιοημερολογίτικη Εκκλησία του Αυξεντίου και αργότερα του Χρυσόστομου Κιούση, τον οποίο αναγνώρισε ως Αρχιεπίσκοπο. Η διάσπαση δεν θα αποτελούσε λόγο διαφωνίας, αν δεν καταστρατηγούσε το Σύνταγμα της Ελλάδας και δεν απαγορευόταν από το ειδικό καθεστώς του Αγίου Όρους, το οποίο είναι καταγεγραμμένο σε σχετικό καταστατικό. Αυτό προβλέπει μεταξύ άλλων ότι όλες οι Μονές του Αγίου Όρους υπάγονται στην Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία (Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως), δεν επιτρέπεται να ζουν εκεί ετερόδοξοι ή σχισματικοί, ενώ κάθε προσηλυτιστική και προπαγανδιστική ενέργεια ηθική, θρησκευτική, εκκλησιαστική, κοινωνική, εθνικιστική και οιασδήποτε άλλης φύσεως απαγορεύεται, η δε ποινή που προβλέπεται είναι αυτή της απέλασης.

Σε αυτό το καταστατικό βασίζονται οι προσπάθειες της Ιεράς Κοινότητας, δηλαδή των αντιπροσώπων των Μονών, να απομακρύνουν από την Μονή Εσφιγμένου τους ανθρώπους οι οποίοι το 1972 διασπάστηκαν. Στο ίδιο καταστατικό βασίζονται και οι δεκάδες διοικητικές πράξεις καθώς και εκκλησιαστικές και δικαστικές αποφάσεις (27 συνολικά), οι οποίες στο σύνολο τους απαιτούν την παράδοση της Μονής Εσφιγμένου στο Άγιο Όρος και στους μοναχούς που σύμφωνα με το νόμο δικαιούνται να τη διευθύνουν.

Υπεράνω όλων η… περιουσία

Σύμφωνα με έκθεση του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης, Βασίλη Φλωρίδη, η οποία είναι γνωστή στις πολιτειακές και εκκλησιαστικές αρχές της Ελλάδας από το 2008, οι μοναχοί της Μονής, με επικεφαλής τον μη χειροτονημένο, πλην όμως ηγούμενο Μεθόδιο, αρνούνται πεισματικά από το 1999 τον έλεγχο στις αρμόδιες αρχές, των κτιρίων που ανήκουν στη Μονή, με αποτέλεσμα να αγνοείται η τύχη σημαντικών κειμηλίων της κληρονομιάς του Αγίου Όρους, ενώ -και αυτό είναι το πλέον σκανδαλώδες- προβαίνουν στη διαχείριση των ακινήτων της Μονής παρά την έλλειψη των προβλεπόμενων από το καταστατικό του Αγίου Όρους, οργάνων. Στην έκθεση του Εισαγγελέα επισημαίνεται ακόμη ότι όταν το 2002 η διοίκηση του Αγίου Όρους κάλεσε τους μοναχούς της Μονής Εσφιγμένου για ακρόαση, εκείνοι όχι μόνο αρνήθηκαν αλλά απείλησαν ότι θα προκαλέσουν ταραχές. Ως αποτέλεσμα, το Οικουμενικό Πατριαρχείο τους κήρυξε σχισματικούς, ενώ ζήτησε από την Ιερά Κοινότητα την απέλασή τους από τον Άγιο Όρος. Η σχετική απόφαση εκδόθηκε λίγους μήνες αργότερα, ενώ, όλες οι αιτήσεις ακύρωσής της στο Συμβούλιο της Επικρατείας απορρίφθηκαν. (δείτε σχετικό έγγραφο στο τέλος του κειμένου).

Η Μονή Εσφγμένου λειτουργεί επισήμως από το 2005 με νέα αδελφότητα, διοικούμενη από τον Αρχιμανδρίτη Χρυσόστομο. Όμως, η ορισμένη από την Ιερά Κοινότητα διοίκηση της Μονής, βρίσκεται υπό καθεστώς ομηρίας, δεδομένου ότι όπως καταγγέλλεται στο koutipandoras.gr τόσο η Μονή, όσο και το αντιπροσωπείο της στις Καρυές (πρωτεύουσα του Αγίου Όρους) τελούν ακόμη υπό κατάληψη από τους υπό απέλαση -σύμφωνα με τις αποφάσεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου, της Ιεράς Κοινότητας και του ΣτΕ- μοναχούς.

Χάνονται τα εκατομμύρια του ΕΣΠΑ

Πλην όλων των άλλων εσωτερικών κατά βάση ζητημάτων, ένα ακόμη σημαντικότατο πρόβλημα έχει ανακύψει από την κατάσταση που επικρατεί στη Μονή Εσφιγμένου και αυτό αφορά μερικά εκατομμύρια επιχορηγήσεων από το πρόγραμμα ΕΣΠΑ. Προσέξτε. Όπως προκύπτει από εξώδικο του Αρχιμανδρίτη Χρυσόστομου, νόμιμου επικεφαλής της Μονής Εσφιγμένου προς τη διοίκηση του Αγίου Όρους τον περασμένο Απρίλιο, «εδώ και τρία χρόνια τουλάχιστον η αδελφότητά και τα όργανα διοικήσεώς, περιμένοντας τους καταληψίες των κτιρίων να συμμορφωθούν στις ποινικές αποφάσεις εις βάρος τους, είναι αναγκασμένα να περιορίζουν τη στέγασή τους στο ελεύθερο τμήμα του αντιπροσωπείου και σε προκατασκευασμένο πρόχειρο οίκημα εντός του οικοπέδου στις Καρυές. Οι μόνοι χώροι για την κάλυψη των αναγκών μας που προσφέρονται είναι τα κατειλημμένα παρακείμενα δύο κτίσματα. Στους χώρους αυτούς προτίθεμαι να εγκαταστήσω προσωρινά της υπηρεσία της Γραμματείας και κελιά μοναχών. Για την εγκατάστασή μας στους χώρους αυτούς απαιτούνται εργασίες αποκατάστασης. Λόγω έλλειψης πόρων, ως μοναδική ευκαιρία παρουσιάστηκε η ένταξη του έργου στο πρόγραμμα ΕΣΠΑ».

Για την ένταξη του έργου στο επιδοτούμενο πρόγραμμα δαπανήθηκε σύμφωνα με τον Αρχιμανδρίτη ποσό ύψους 80.000 ευρώ, προκειμένου να γίνει μελέτη, ενώ σύμφωνα με την απόφαση ένταξης η δαπάνη για το έργο θα ήταν 1.450.000 ευρώ, ποσό το οποίο θα εκταμιευόταν στο πλαίσιο της κοινοτικής χρηματοδότησης. Σήμερα, είναι πιο εμφανής από ποτέ ο κίνδυνος, να μην εκταμιευθούν τα χρήματα, αφού οι εργασίες οι οποίες έπρεπε να ξεκινήσουν το αργότερο 24 μήνες μετά την ένταξη του έργου στο ΕΣΠΑ δηλαδή το αργότερο στις 19 Μαρτίου 2013, δεν έχουν ξεκινήσει ακόμη, γεγονός που σημαίνει ότι από μέρα σε μέρα το έργο μπορεί να απενταχθεί από το επιδοτούμενο κοινοτικό πρόγραμμα.

Κράτος εν κράτει

Στις 29 του περασμένου Ιουλίου κι έπειτα από νέα σχετική απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Χαλκιδικής (δείτε σχετικό έγγραφο στο τέλος του κειμένου) η οποία απαιτούσε την παράδοση των προς ανακαίνιση κτισμάτων στους δικαιούχους τους, Δικαστικός Επιμελητής, αναλαμβάνει την έξωση των καταληψιών μοναχών από τα επίδικα κτίρια της Μονής Εσφιγμένου στις Καρυές. Ο Δικαστικός Επιμελητής αναφέρει στην έκθεσή του: «μετέβηκα στα προς εκτέλεση επίδικα ακίνητα όπου βρήκα τις πόρτες κλειστές, στα παράθυρα του ορόφου των κτισμάτων βρίσκονταν άνθρωποι, που μου ζητούσαν να απομακρυνθώ. Τους έκανα γνωστή την ταυτότητά μου και το λόγο της επίσκεψής μου, αυτοί δε μου δήλωσαν ότι δεν αναγνωρίζουν την απόφαση του ελληνικού δικαστηρίου και πως αυτή είναι παράνομη», ενώ παρακάτω σημειώνει: «κάλεσα το χειριστή του οχήματος (bob cut) να παραβιάσει τη θύρα. Στην απόπειρα της παραβίασης ένας εκ των ανθρώπων που βρισκόταν στα παράθυρα και φορούσε ράσα, εκτόξευσε εναντίον μου, των παρόντων μαρτύρων και του οχήματος, τρεις μολότοφ καθώς και έναν εκρηκτικό μηχανισμό».

Οι δυνάμεις της αστυνομίας έφθασαν στο σημείο λίγα λεπτά δεν κατάφεραν όμως να κατευνάσουν τα πνεύματα ούτε να καταστείλουν την αντίδραση των καταληψιών μοναχών, παρά μόνο απομάκρυναν τον Δικαστικό Επιμελητή και τους μάρτυρες. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας, ζητήθηκε εκ νέου η συνδρομή της ΕΛ.ΑΣ. προκειμένου να ολοκληρωθεί η διαδικασία έξωσης, ωστόσο όπως σημειώνει ο Δικαστικός Επιμελητής, αυτό στάθηκε αδύνατο αφού δεν υπήρχε διαθέσιμη δύναμη. Η αστυνομία αρνήθηκε την παροχή βοήθειας και την επόμενη ημέρα, με αποτέλεσμα να ματαιωθεί η εκτέλεση της απόφασης του Πρωτοδικείου. Έτσι, παρά τις δικαστικές αποφάσεις, οι μοναχοί της Μονής Εσφιγμένου συνεχίζουν να παραβιάζουν κατάφωρα τη νομοθεσία και, όπως καταγγέλλεται, επαναπαύονται στην αδυναμία της εκάστοτε κυβέρνησης να λάβει δραστικά μέτρα, φοβούμενη μεγαλύτερες αντιδράσεις.

Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας

Η τελευταία απόφαση του Πρωτοδικείου Θεσ/νίκης