Το όνειρο της εξόδου από το ευρώ…

11:36 17/5/2013 - Πηγή: Ysterografa

Η διάθεση στην Ευρώπη είναι θλιβερή, γιατί οι πολίτες της περνούν άσχημα. Η κρίση τους αφαίρεσε την δυνατότητα να ζουν τη ζωή τους χωρίς φόβο για την ύπαρξη και την επιβίωσή τους. Η κατάσταση είναι μάλιστα τόσο δραματική, που, όπως αποδεικνύει η τελευταία έρευνα του Κέντρου Pew, μόνο το 45% των Ευρωπαίων πλέον διατηρούν την εμπιστοσύνη τους στο ευρωπαϊκό δημιούργημα.

Μέσα σε αυτό το κλίμα, το έδαφος είναι γόνιμο για κόμματα που αμφισβητούν το ευρώ.

Η εφημερίδα Handelsblatt, χρησιμοποιώντας τον άνω τίτλο, παρουσιάζει αυτές τις τάσεις, με επίκεντρο την Γερμανία.

Εκεί τη συζήτηση

πυροδοτεί το νεοϊδρυθέν κόμμα «Εναλλακτική για τη Γερμανία», το οποίο προσωποποιεί την δυσαρέσκεια στα παρεπόμενα της κρίσης και διαφημίζει την συντεταγμένη απαγκίστρωση από το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα για κάποιες χώρες και την επιστροφή τους στα εθνικά τους νομίσματα.

Επί του παρόντος, η κριτική που δέχεται είναι αμείλικτη και προέρχεται από όλα τα κόμματα της Γερμανίας, ανεξαρτήτως ιδεολογικής κατεύθυνσης. Ακόμα και η Αριστερά, που δεν διστάζει να εκφράζει αμφιβολίες για την λειτουργία του ευρώ, ανέθεσε στο φιλικά προσκείμενο ίδρυμα Rosa-Luxemburg την συγγραφή μελέτης που αναλύει τα σενάρια από την τυχόν διάλυση της ευρωζώνης. Ο Heiner Flassbeck, πρώην συνεργάτης του Oscar Lafontaine, ηγετικού στελέχους της Αριστεράς, ο οποίος συνέταξε την μελέτη, χαρακτηρίζει σε αυτήν «ανεύθυνη ωραιοποίηση» την απόρριψη κάθε σεναρίου για την διάλυση του ευρώ από τους υπέρμαχούς του και θεωρεί ότι όλες οι εναλλακτικές λύσεις θα πρέπει να εξετασθούν, δεδομένου ότι κάθε ημέρα που περνάει «ελαχιστοποιούνται οι πιθανότητες μιας στροφής» της κατάστασης. Αντιπροτείνεται η κατάστρωση στρατηγικής για την υπέρβαση της ύφεσης, η οποία προϋποθέτει την ραγδαία αλλαγή στάσης από την ίδια τη Γερμανία, με άξονα την σημαντική αύξηση μισθών και τον άμεσο τερματισμό της πολιτικής λιτότητας. Μιας και κάτι τέτοιο αξιολογείται ως απίθανο, ο Flassbeck συστήνει την εξέταση και άλλων λύσεων, αφού, όπως λέει, «στις ιδιαίτερα πληγείσες χώρες τα κόστη της προσαρμογής δεν μπορούν να γίνουν υποφερτά και απειλούν σοβαρά τη Δημοκρατία».

Επομένως, και η παραγγελθείσα από την Αριστερά έκθεση καταλήγει στο ίδιο περίπου συμπέρασμα του νέου ευρωσκεπτικιστικού κόμματος περί αναγκαιότητας κατάστρωσης εναλλακτικού σχεδίου.

Τα μεγαλύτερα εμπόδια μιας εξόδου από την ευρωζώνη συνοψίζονται, σύμφωνα με τη μελέτη, στα εξής: Θα χρειαστούν αυστηροί έλεγχοι στην κίνηση των κεφαλαίων για να αποφευχθεί η μαζική φυγή τους από τις εθνικές τράπεζες, κατά το παράδειγμα της Κύπρου. Επιπλέον, θα προκύψει μεγάλη υποτίμηση του εθνικού νομίσματος κατά την επιστροφή σε αυτό. Το ύψος της σε χώρες όπως η Ελλάδα θα πρέπει να ανέλθει στο 25% έως το 40%. Ο κίνδυνος όμως αυτή να είναι πολύ μεγαλύτερη και το εθνικό νόμισμα να βυθισθεί στην άβυσσο ενυπάρχει. Έτσι, η ευρωπαϊκή πολιτική θα καλείτο, σε μια τέτοια περίπτωση, να λάβει τα κατάλληλα μέτρα.

Πολλοί άλλοι οικονομολόγοι θεωρούν, ωστόσο, τη διάλυση του ευρώ ως αδύνατο εγχείρημα. Η χωρίς έλεγχο έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη θα προκαλούσε, κατά την άποψή τους, το φαινόμενο ντόμινο. Η ίδια η Γερμανία θα αντιμετώπιζε τεράστια προβλήματα από μια πιθανή επιστροφή στο μάρκο, μιας και αυτό θα υπερτιμούνταν άμεσα τουλάχιστον κατά 15% έως 20%. Μεγάλες θα ήταν οι ζημίες της Γερμανίας και σε περίπτωση που χώρες της περιφέρειας αποχωρούσαν από το ευρώ και αδυνατούσαν να αποπληρώσουν τα δάνεια που έχουν λάβει.

Τόσο ο Flassbeck όσο και το κόμμα Εναλλακτική Λύση για τη Γερμανία καλούν σε άμεσες δράσεις. Κι αυτό γιατί το παρελθόν διδάσκει ότι όλες οι νομισματικές κρίσεις οδήγησαν σε μαζικές συγκρούσεις, εξεγέρσεις και χάος και μπόρεσαν μόνο να περιορισθούν, όταν η υποτίμηση του εθνικού νομίσματος χρησιμοποιήθηκε για την ταχεία επιστροφή της ισορροπίας.

Όπως, όμως, παρατηρεί ο Flassbeck, στα πλαίσια της ευρωζώνης δεν υφίσταται μια τέτοια επιλογή, ενώ και τα μέτρα που επιβάλλει η τρόικα οδηγούν στο ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα.