«H Γερμανία χρειάζεται την ισχυροποίηση της Ευρώπης»

10:50 23/2/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Η είδηση στην αρχή της εβδομάδας ότι η Γερμανία παραμένει η τρίτη οικονομική δύναμη του πλανήτη πέρασε σχετικά στα ψιλά, η κυρίαρχη εικόνα είναι ότι η γερμανική οικονομία βρίσκεται σε κρίση. Αντικειμενική αιτία είναι οι σοβαρές συνέπειες του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία που έφερε το τέλος του φθηνού ρωσικού αερίου για τη μονοσήμαντα εξαρτημένη από τη Ρωσία γερμανική βιομηχανία. Αλλά για την αντιμετώπιση των σημερινών προκλήσεων στην οικονομία και την ασφάλεια η Γερμανία πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες για την ισχυροποίηση

της Ευρώπης, λέει στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο» ο οικονομολόγος Μαρσέλ Φράτσερ, πρόεδρος του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών (DIW) του Βερολίνου.

Η γερμανική οικονομία βρίσκεται σε στασιμότητα για δύο συνεχόμενα έτη, πολλοί είναι εκείνοι που θεωρούν ότι η Γερμανία είναι ο ασθενής της Ευρώπης. Πότε θα θεραπευτεί;

Η Γερμανία δεν είναι ο ασθενής της Ευρώπης. Εχει σημαντική ευημερία, έχει ρεκόρ απασχόλησης, έχει περισσότερες από ποτέ ώρες εργασίας, η εξέλιξη των μισθών είναι κανονική. Το πρόβλημα δεν είναι το εδώ και τώρα, αλλά περισσότερο η μακροπρόθεσμη πρόκληση ότι πολλές επιχειρήσεις δεν θα μείνουν ανταγωνιστικές. Η Γερμανία δεν πηγαίνει καλά, αλλά δεν πηγαίνει και άσχημα. Χρειαζόμαστε, όμως, δραστικές αλλαγές για την προώθηση νέων τεχνολογιών, προκειμένου να αντέξουν οι επιχειρήσεις στον παγκόσμιο ανταγωνισμό.

Χρειάζονται δραστικές αλλαγές αλλά και λεφτά. Η τρικομματική, κεντροαριστερή κυβέρνηση Σολτς διαλύθηκε γιατί έλειπαν τα λεφτά και γίνεται ήδη συζήτηση για μεταρρύθμιση του «φρένου χρέους» στη Γερμανία. Θα μεταρρυθμιστεί μετά τις εκλογές;

Δεν θα έχουμε βαθιά μεταρρύθμιση του φρένου χρέους. Θα δούμε μία «συμβολική» μεταρρύθμιση. Οι Γερμανοί μισούν τα χρέη, αγαπούν την εξοικονόμηση, όπως φαίνεται και από την ίδια τη λέξη (χρέος στα γερμανικά είναι και η ενοχή, υπαιτιότητα). Περιμένω μάλλον από τη νέα κυβέρνηση της Γερμανίας μία πραγματιστική λύση παράκαμψης του «φρένου χρέους», όπως έγινε με το Ειδικό Ταμείο για την άμυνα και ασφάλεια, ένα δεύτερο Ειδικό Ταμείο για επενδύσεις. Αυτό είναι το καλύτερο που μπορούμε να ελπίζουμε.

Τι μπορεί να περιμένει η Ευρώπη από τις γερμανικές εκλογές;

Η Ευρώπη εκείνο που περιμένει είναι μία σταθερή γερμανική κυβέρνηση, η οποία θα έχει μία σαφή ατζέντα, και θα δραστηριοποιείται, ελπίζω, περισσότερο στην Ευρώπη αναλαμβάνοντας μεγαλύτερες ευθύνες. Αυτό επείγει σήμερα. Πρέπει να ισχυροποιήσουμε την Ευρώπη. Ολες οι γεωπολιτικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε, με τον πόλεμο στην Ουκρανία, τα προβλήματα ΗΠΑ – Κίνας αλλά και ο ενεργειακός μετασχηματισμός, όλα αυτά μπορούμε μόνο ως Ευρώπη να τα αντιμετωπίσουμε. Αυτό πρέπει να το αναγνωρίσει επιτέλους και η Γερμανία. Αυτό ελπίζω και είμαι βέβαιος ότι η νέα κυβέρνηση θα ενεργοποιηθεί περισσότερο στην Ευρώπη. Εχω μία επιφύλαξη, αν θα είναι αρκετό, αλλά χρειαζόμαστε την ενίσχυση της Ευρώπης.

Στον προεκλογικό αγώνα ακούστηκαν ελάχιστα για την Ευρώπη. Πώς αξιολογείτε εσείς τα εκλογικά προγράμματα των κομμάτων;

Τα εκλογικά προγράμματα περιλαμβάνουν ελάχιστες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες. Υπάρχουν διαφοροποιήσεις μεταξύ των κομμάτων. Αλλά η κυρίαρχη αντίληψη στον κόσμο είναι ότι η Ευρώπη είναι πρόβλημα, δίνουμε πολλά χρήματα για την Ευρώπη. Αυτό είναι λάθος, αλλά αυτό είναι το κυρίαρχο αφήγημα. Μερικές φορές χρειάζεται μία κρίση για να γίνουν εφικτές αλλαγές. Σήμερα έχουμε μία κρίση όχι μόνο στη Γερμανία αλλά και στην Ευρώπη με την απειλή της Ρωσίας, με την απειλή από ΗΠΑ και Κίνα. Η ελπίδα και προσδοκία μου είναι να αναγνωρίσουμε επιτέλους ότι πρέπει να συνεργαστούμε περισσότερο στους τομείς της ασφάλειας, των επενδύσεων, στις υποδομές, στην καινοτομία, να ενισχύσουμε την εσωτερική αγορά με την ενιαία αγορά κεφαλαίων. Εχουμε στα χέρια μας τις εκθέσεις των Μάριο Ντράγκι και Ενρίκο Λέτα. Εκείνο που λείπει είναι η πολιτική βούληση.

Η έκθεση Ντράγκι αλλά και η ανάγκη ενίσχυσης της ασφάλειας με την αύξηση των αμυντικών δαπανών επαναφέρει τη συζήτηση για κοινή ανάληψη χρέους στην ΕΕ.

Η Ευρώπη έχει τεράστιες προκλήσεις στους τομείς της άμυνας και των επενδύσεων για να μπορέσει να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της έναντι των ΗΠΑ, Κίνας και Ρωσίας. Αυτό μπορεί μόνο από κοινού να γίνει. Και η Γερμανία πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι είναι μικρή ως χώρα για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της. Χρειαζόμαστε μία ευρωπαϊκή δημοσιονομική πολιτική, όπως έγινε με το πρόγραμμα Next Generation EU. Τα κεφάλαια που χρειαζόμαστε τώρα είναι περισσότερα. Ελπίζω ότι όλοι στην Ευρώπη θα αντιληφθούν ότι χρειαζόμαστε μία δραστική πρωτοβουλία στην κατεύθυνση των επενδύσεων και της άμυνας. Αυτό απαιτεί κοινό δανεισμό, κάτι που δεν ακούμε ευχάριστα στη Γερμανία δυστυχώς. Αλλά αυτή είναι η πραγματικότητα.

Πόσο μεγάλος είναι ο κίνδυνος για την οικονομία της Γερμανίας από την άνοδο του ακροδεξιού AfD;

Το ακροδεξιό, εξτρεμιστικό ΑfD αποκτά σημαντικό ειδικό βάρος με 20% παγγερμανικά, και στην ανατολική Γερμανία με 30%. Το ερώτημα είναι, κατά πόσο τα δημοκρατικά κόμματα θα επηρεαστούν ή όχι. Στο ζήτημα της μετανάστευσης, το AfD κατάφερε να καθορίσει την ατζέντα στη Γερμανία. Κακώς τα δημοκρατικά κόμματα σύρθηκαν στην ατζέντα του AfD. Χρειαζόμαστε μία καθαρή δέσμευση των δημοκρατικών κομμάτων για ανοιχτά σύνορα και ανοιχτή κοινωνία, για τη δημοκρατία, κατά της ξενοφοβίας και το μίσος για τους αλλοδαπούς του AfD. Ελπίζω και περιμένω από τη νέα κυβέρνηση της Γερμανίας μία καθαρή θέση στα θέματα αυτά.