Αγνωστος Στρατιώτης

15:25 30/3/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Το μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη είναι ένα κενοτάφιο προς τιμήν των πεσόντων στους πολέμους, το γλυπτό ενός οπλίτη «εκτάδην κειμένου», δημιούργημα του γλύπτη Φωκίωνος Ροκ και του αρχιτέκτονα Εμμανουήλ Λαζαρίδη. Μπορεί σήμερα να φρικιούμε στην έννοια του πολέμου, να βδελυσσόμαστε τον μιλιταρισμό. Ομως ένας πόλεμος ήταν και ιδρυτική και ταυτοτική πράξη της νεότερης Ελλάδας. Η οποία με πολέμους μεγάλωσε. Η συμμετοχή

της με ηρωισμό στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο την έφερε στον δυτικό κόσμο. Ακόμα και η συμμετοχή ελληνικών στρατευμάτων στον πόλεμο της μακρινής Κορέας έχει νόημα, επειδή ήταν το τίμημα της επιλογής στρατοπέδου, δημοκρατικού και ελεύθερου.

Και όπως δείχνει το αναθεωρητικό παράδειγμα της Ρωσίας του Πούτιν στην Ουκρανία ή, πιο πολύ, η στροφή της Αμερικής του Τραμπ σε μια εσωστρέφεια που διαλύει τον δυτικό κόσμο υπονομεύοντας το αμυντικό δόγμα της Ευρωπαϊκής Ενωσης και συνολικότερα της Ευρώπης, ο πόλεμος ως πιθανότητα είναι πλέον απτή απειλή.

Ούτως ή άλλως, το μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη είναι ένας χώρος σεβασμού στους ανθρώπους που έδωσαν τη ζωή τους για την Ελλάδα, για ένα ιδεώδες που συμπεριλαμβάνει εδάφη, ταυτότητα, αξίες και, πρωτίστως, τις ιδέες της δημοκρατίας, της ελευθερίας και της προόδου, που συμπεριλαμβάνονται στο αξιακό πλέγμα της χώρας μας, ήδη από την ίδρυσή της. Λιτό και επιβλητικό το μνημείο στο κέντρο της πόλης, πλάι στο Κοινοβούλιο, δίνει το αξιακό νόημα της χώρας σε όσους το αντικρίζουν καθημερινά, Ελληνες και ξένους (η λιτότητά του και η συμπεριληπτικότητά του, μάλιστα, υποχρεώνουν την αντιπαραβολή του στη φλυαρία νεότερων μνημείων, όπως π.χ. η εγκατάσταση Βαρώτσου στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας που εγκαινιάστηκε τις προάλλες, γέννημα ακριβώς μιας φλύαρης εποχής που επιδιώκει να εγκαθιδρύει σημαινόμενα τα οποία ακριβώς επιδεικνύουν αυτή τη φλυαρία).

Πιθανόν ο Αγνωστος Στρατιώτης να ενοχλεί τον προοδευτισμό ως επιβίωση του κακού συστημικού μιλιταρισμού (ο δικός της είναι καλός, αλλά ας μην επεκτεινόμαστε σε αυτό). Η ουσία είναι ότι, με αφορμή την αναζωπύρωση των Τεμπών ως «κίνημα της Συγκίνησης», κάποιοι προσπάθησαν να διευρύνουν το νόημά του, επιδιώκοντας να γράψουν τα ονόματα των νεκρών στο τρομερό σιδηροδρομικό δυστύχημα, το οποίο έχει γίνει αντικείμενο καπηλείας από το σύνολο της αντιπολίτευσης, η οποία την πολιτική αδυναμία της να αντιπαρατάξει θέσεις και προγράμματα, επιδίωξε και ως ένα βαθμό πέτυχε, όπως το 2010-2015, να αντιπαρατάξει συναισθήματα.

Στο όνομα, λοιπόν, των συναισθημάτων, διαδηλωτές κάθε τρεις και λίγο γράφουν τα ονόματα των νεκρών μπροστά από το μνημείο – και ουσιαστικά εντός του. Είναι μια συστηματική και, κατά τα φαινόμενα, κομματικά τροφοδοτούμενη από δυνάμεις της Αριστεράς που πάντα ψάχνει να προσθέσει μάρτυρες στο ηθικοπολιτικό μαρτυρολόγιό της. Και μια κίνηση εξυπνακισμού, επειδή επιδιώκει να διευρύνει την έννοια της θυσίας. Μια κίνηση που εξυπηρετεί τη σημερινή δοσολογία της πολιτικής της, η οποία χονδρικά θεωρεί τους νεκρούς στα Τέμπη θύματα του εγκληματικού «συστήματος» και της κυβέρνησης που το υπηρετεί.

Η επίκληση του πόνου και η αδυναμία «του συστήματος» να αντιπαρατάξει τις αξίες της φιλελεύθερης δημοκρατίας επέτρεψαν και αυτή την καπηλεία των ονομάτων ανυπεράσπιστων νεκρών.

Κανείς βεβαίως δεν κρύβει τους νεκρούς αυτούς και την οδύνη για την απώλειά τους. Απλώς, όσοι θεωρούν τους εαυτούς τους αποκλειστικούς εκπροσώπους του πένθους, απλώς δημαγωγούν. Δεν είναι η πρώτη φορά, ούτε και η τελευταία.