Ακροδεξιά επέλαση (και) στην Αυστρία

06:21 1/10/2024 - Πηγή: Τα Νεα

Στην περίπτωση της Αυστρίας, οι προβλέψεις των δημοσκόπων επιβεβαιώθηκαν και οι ψηφοφόροι έγραψαν ιστορία. Το ιδρυμένο από στελέχη των Ναζί ακροδεξιό Κόμμα Ελευθερίας του Χέρμπερτ Κικλ αναδείχθηκε, για πρώτη φορά μεταπολεμικά, το ισχυρότερο στις χθεσινές βουλευτικές εκλογές, σύμφωνα τουλάχιστον με τα exit polls και τα ανεπίσημα αποτελέσματα, με ποσοστό της τάξεως του 29% και 57 έδρες στη νέα

183μελή Βουλή. Καταγράφοντας, έτσι, μια εντυπωσιακή άνοδο σε σύγκριση με την αναμέτρηση του 2019, καθώς κατάφερε να διπλασιάσει σχεδόν το 16,2% και τις 31 έδρες που είχε συγκεντρώσει τότε.

Μεγάλος χαμένος της χθεσινής αναμέτρησης είναι, αναμφίβολα, το χριστιανοδημοκρατικό Λαϊκό Κόμμα του απερχόμενου καγκελάριου Καρλ Νεχάμερ (ο οποίος είναι πιθανό να παραιτηθεί), που είδε το ποσοστό του να μειώνεται, με αποτέλεσμα από το 37,5% να φτάνει λίγο πάνω από το 26% και τις έδρες του από 71 σε 51. Στην ίδια κατηγορία ανήκουν και οι σύμμαχοί του στη μέχρι σήμερα κυβέρνηση, οι Πράσινοι, που από το 13,9% και τις 26 έδρες υποχωρούν κάτω από 9% και στις 17 έδρες. Αντιθέτως, τόσο οι Σοσιαλδημοκράτες όσο και το (νεο)φιλελεύθερο κόμμα NEOS διατήρησαν τις δυνάμεις τους, καταγράφοντας οριακές απώλειες, συγκεντρώνοντας αντιστοίχως 20,9% με 41 έδρες και κοντά στο 9% με 17 έδρες – δεν κατάφεραν, όμως, να επωφεληθούν από την «αιμορραγία» των δύο κυβερνητικών εταίρων.

Σε αυτό το φόντο, είναι φυσικό το ενδιαφέρον να στρέφεται πλέον στον σχηματισμό της επόμενης κυβέρνησης και στο ερώτημα κατά πόσο η Αυστρία θα γίνει η τρίτη χώρα εντός της ΕΕ στην οποία το πρώτο «βιολί» θα είναι η Ακροδεξιά. Υπενθυμίζεται ότι στην Ιταλία πρωθυπουργός είναι η Τζόρτζια Μελόνι, ηγέτις του κόμματος Αδέλφια της Ιταλίας, ενώ στην Ολλανδία ο επικεφαλής του όμορου Κόμματος Ελευθερίας, Γκερτ Βίλντερς, αναγκάστηκε να αυτοεξαιρεθεί προκειμένου να καταστεί δυνατή η συγκρότηση ενός κυβερνητικού συνασπισμού – στον οποίο, πάντως, η δική του παράταξη έχει αποφασιστικό λόγο, ως πρώτη δύναμη μετά τις τελευταίες εκλογές.

Μοντέλο Ολλανδίας στην κυβέρνηση;

Επί της ουσίας, αν και το FPÖ κατήγαγε μια σημαντική και καθαρή νίκη, η δυνατότητά του να σχηματίσει κυβέρνηση κάθε άλλο παρά δεδομένη πρέπει να θεωρείται. Κι αυτό διότι όλα τα υπόλοιπα κόμματα που εκπροσωπούνται στη Βουλή έχουν διαμηνύσει πως δεν προτίθενται να συνεργαστούν μαζί του – με εξαίρεση το ÖVP, το οποίο όμως φέρεται ότι θέτει ως προϋπόθεση να μην ηγείται του νέου σχήματος ο 55χρονος Κικλ (κάτι που παραπέμπει στο ολλανδικό μοντέλο). Θεωρητικά, λοιπόν, παραμένει ανοιχτό και το σενάριο του «μεγάλου συνασπισμού», πιθανώς με τη συνδρομή και κάποιου από τα δύο μικρότερα κόμματα.

Το βέβαιο, σε κάθε περίπτωση, είναι ότι το χθεσινό εκλογικό αποτέλεσμα στην Αυστρία προσθέτει έναν ακόμη κρίκο στην ήδη μακρά αλυσίδα της ακροδεξιάς στροφής στην Ευρώπη. Οποια δε και αν είναι η σύνθεση της επόμενης κυβέρνησης, πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι οι θέσεις του Κόμματος Ελευθερίας – σκληρά μέτρα κατά των προσφύγων και μεταναστών, μπλόκο στη διαδικασία ολοκλήρωσης της ΕΕ και στην αλληλεγγύη προς τα ασθενέστερα κράτη-μέλη, καθώς και πιο φιλική στάση έναντι της Ρωσίας (ο Κικλ έχει εκφράσει τον θαυμασμό του για τον Βίκτορ Ορμπαν…) – θα είναι πιο ενισχυμένες τα επόμενα χρόνια.

Σε αυτό δε φέρει μεγάλο μερίδιο ευθύνης και η απερχόμενη κυβέρνηση Νεχάμερ, ο οποίος στην πράξη φρόντισε να στρώσει τον δρόμο στον Κικλ.