Γερομίν Ζετελμάγερ: «Με ανησυχεί η επιρροή που ασκεί ο Ιλον Μασκ»

07:42 19/1/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Πέρα από την ασφάλεια και την Ουκρανία, οι αποφάσεις Τραμπ για τους δασμούς, τη δημοσιονομική και νομισματική πολιτική, αλλά και για το ρυθμιστικό πλαίσιο των αμερικανικών τραπεζών αποτελούν προκλήσεις για την Ευρώπη, δηλώνει στη συνέντευξή του στα «Νέα Σαββατοκύριακο» ο Γερομίν Ζετελμάγερ, διευθυντής της δεξαμενής σκέψης Bruegel.

Ποιες προκλήσεις αντιμετωπίζει η Ευρώπη στο μέτωπο της οικονομίας λόγω Τραμπ;

Πέρα από την ασφάλεια και την Ουκρανία, που παραμένει εξαιρετικά σημαντική πρόκληση,

τα δύο κύρια ζητήματα θα είναι η έκταση των δασμών, εάν η ΕΕ καταφέρει να δημιουργήσει μια αξιόπιστη διαπραγματευτική θέση για να αποτρέψει τους δασμούς, και η δημοσιονομική και νομισματική πολιτική των ΗΠΑ. Το τελευταίο είναι ίσως ακόμη πιο σημαντικό από τους δασμούς. Μπορεί ο Τραμπ, σύμφωνα με την «Washington Post», να μην επιβάλει γενικούς δασμούς, αλλά στοχευμένους σε συγκεκριμένους τομείς. Αλλά ακόμη και τότε η Ευρώπη θα πληγεί, αλλά λιγότερο.

Η Κομισιόν έχει ετοιμάσει σειρά πιθανών αντιδράσεων έναντι των δασμών, που περιλαμβάνουν και προτάσεις αγοράς περισσότερων αμερικανικών αμυντικών συστημάτων, LNG κ.λπ. Θα φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα;

Οταν ο Γιούνκερ, ως πρόεδρος της Επιτροπής, πρόσφερε κάτι προς αυτήν την κατεύθυνση σε αντάλλαγμα για την αναστολή των δασμών σε χάλυβα και αλουμίνιο, δεν έγιναν πολλά. Ομως, χρειαζόμαστε το LNG και τον αμυντικό εξοπλισμό, οπότε νομίζω ότι μπορεί να είναι καλό.

Σχετικά με τη δημοσιονομική και νομισματική στάση των ΗΠΑ, τι προκλήσεις βλέπετε;

Στο δημοσιονομικό έχουν πει ότι θα επεκτείνουν τις φορολογικές περικοπές και πιθανώς θα αυξήσουν τις δαπάνες σε τομείς όπως στην άμυνα. Υποσχέθηκαν να το αντισταθμίσουν μέσω τεράστιων περικοπών στις κρατικές δαπάνες, όπως έγινε στην Αργεντινή, αλλά οι ΗΠΑ δεν είναι η Αργεντινή.

Υπάρχει μια πιο περίπλοκη δομή δαπανών, ενώ ο πληθωρισμός καθορίζεται σαφώς από εγχώριες δημοσιονομικές ανισορροπίες και ο Τραμπ κέρδισε τις εκλογές λέγοντας ότι πρόκειται να τον μειώσει δραστικά.

Η προσδοκία μου και αυτή των χρηματοπιστωτικών αγορών είναι ότι η δημοσιονομική πολιτική θα είναι επεκτατική. Εάν ισχύσει αυτό, το ερώτημα είναι τι πρόκειται να κάνει η Fed. Είναι πιθανό να αναγκαστεί να αντιμετωπίσει είτε ένα σοκ στο επίπεδο των τιμών είτε μια επέκταση της συνολικής ζήτησης. Αν γίνει αυστηρότερη, το δολάριο θα παραμείνει ισχυρό ή θα γίνει ισχυρότερο.

Το ερώτημα είναι τότε τι θα κάνει η ΕΚΤ. Υπάρχει πιθανώς περιθώριο για την ΕΚΤ να το αντιμετωπίσει, χωρίς αυξημένα επιτόκια, αλλά ενδέχεται να χρειαστεί να τα αυξήσει. Βέβαια, υπεισέρχονται πολλοί παράγοντες, τι θα γίνει με τη δημοσιονομική πολιτική στις ΗΠΑ, τι θα γίνει με τη δημοσιονομική πολιτική εδώ, όπου περιμένουμε συρρίκνωση, αλλά αυτό εξαρτάται επίσης από τη Γαλλία και τη Γερμανία, όπου υπάρχει αβεβαιότητα. Εάν η πολιτική της Fed οδηγήσει σε περαιτέρω ανατίμηση του δολαρίου θα ωφελήσει την Ευρώπη βραχυπρόθεσμα, ως πηγή οικονομικής τόνωσης.

Τι θα γίνει αν ο Τραμπ απορρυθμίσει τον χρηματοπιστωτικό τομέα;

Θα είναι πρόβλημα για την Ευρώπη. Πρώτον, αυξάνει τις πιθανότητες ενός οικονομικού ατυχήματος στις ΗΠΑ που διαχέεται στην Ευρώπη. Δεύτερον, θα οδηγήσει σε πίεση για αντίστοιχη χαλάρωση του ρυθμιστικού πλαισίου των τραπεζών στην Ευρώπη, που σε γενικές γραμμές δεν θα είναι κατάλληλη.

Ποια η άποψή σας για την επιρροή του Ιλον Μασκ;

Ο Μασκ, από τη μια χρησιμοποιεί την επιρροή του, κυρίως μέσω του Χ, για να επηρεάσει τις εκλογές της ΕΕ, κάτι που είναι πολύ κακό, αλλά γίνεται ανοιχτά. Αν συνεχίσει θα πρέπει ίσως να δούμε πώς θα χρησιμοποιήσουμε τον νόμο DSA.

Η άλλη πλευρά είναι ότι έχει εξαιρετικά επιτυχημένες εταιρείες, από την Tesla έως τη SpaceX και εδώ το κύριο ζήτημα είναι αν αγοράζοντας από αυτές δημιουργούμε μια εξάρτηση που θα μπορούσε να την εκμεταλλευτεί πολιτικά, οπότε αυτό μοιάζει λίγο με την εξάρτηση από τον Σι. Μια πολύ ισχυρή προσωπικότητα προσπαθεί όχι μόνο να επηρεάσει την ευρωπαϊκή συζήτηση, αλλά και να ασκήσει πίεση χρησιμοποιώντας την οικονομική του δύναμη. Με ανησυχεί. Το πρόβλημα είναι, αν θα εξαρτηθούμε σε ευαίσθητους τομείς όπως το Διάστημα, από αυτόν τον άνθρωπο που υποστηρίζει την Ακροδεξιά, και σαφώς δεν είναι φίλος της ΕΕ. Από την άλλη πλευρά, έχει εμπορικά συμφέροντα που μειώνουν τον κίνδυνο να χρησιμοποιήσει τους εμπορικούς μας δεσμούς με τις εταιρείες του για πολιτικό όφελος.