Γιατί η Αριστερά στην Ευρώπη άφησε το πεδίο ανοιχτό στους Βίλντερς;
Η θεαματική νίκη του ηγέτη του αντι-Ισλαμικού κόμματος «Partij voor de Vrijheid» («Κόμμα για την Ελευθερία», PVV) την Τετάρτη 22 Νοεμβρίου ταρακούνησε όχι μόνο τα ολλανδικά, αλλά και τα ευρωπαϊκά νερά.
Καταφέρνοντας να εκτοξεύσει τις έδρες του στο κοινοβούλιο στις 37, από 17 που διέθετε, κατάφερε αυτό το οποίο δεν έχουν δει τα περισσότερα κόμματα της Αριστεράς σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, εδώ και αρκετές δεκαετίες.
Ενόψει των ευρωεκλογών του 2024, οι ψηφοφόροι δείχνουν να βρίσκουν πιο ελκυστικές τις λύσεις που προσφέρουν τα προγράμματα ακροδεξιών κομμάτων, παρά αριστερών.
Το
Γιατί όμως εκατομμύρια Ευρωπαίοι στρέφονται σήμερα στην ακροδεξιά και όχι στην Αριστερά.
Ερευνώντας τις πολιτικές ελίτ, τα αριστερά κόμματα και τη διεθνή πολιτική, ο πολιτικός επιστήμονας και υπότροφος στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης Βλάντιμιρ Μπόρτουν δίνει κάποιες ενδιαφέρουσες εξηγήσεις γιατί ο κόσμος γύρισε την πλάτη στα αριστερά σχήματα.
Ο ίδιος παραδέχεται ότι τα αριστερά κόμματα αξιοποίησαν τη λαϊκή δυσαρέσκεια με τα κυρίαρχα κόμματα και το κατεστημένο της ΕΕ, το οποίο επέβαλλε λιτότητα στα κράτη μέλη. Έτσι, στις ευρωεκλογές του 2014, η ομάδα της Αριστεράς εκτόξευσε τους ευρωβουλευτές της κατά 50%.
«Αλλά αυτές οι εκλογικές ανακαλύψεις δεν έβαλαν τέλος στη λιτότητα, ακόμη και στην Ελλάδα, τη μοναδική χώρα όπου η ριζοσπαστική αριστερά κατάφερε να έρθει πρώτη στις εκλογές» αναφέρει ο ίδιος σε ανάλυσή του στο The Conversation.
Ο πολιτικός επιστήμονες θυμίζει ότι «τον Ιούλιο του 2015, μετά από μόλις έξι μήνες στην εξουσία, η ελληνική κυβέρνηση υπό τον ΣΥΡΙΖΑ συμφώνησε σε περαιτέρω λιτότητα και ιδιωτικοποιήσεις με αντάλλαγμα μια νέα διάσωση από τους διεθνείς πιστωτές» έτσι «η ριζοσπαστική αριστερά απέτυχε να αμφισβητήσει σημαντικά τον «ενσωματωμένο νεοφιλελευθερισμό» της ΕΕ».
Αντίθετα, στα χρόνια που ακολούθησαν, και με τις νέες κρίσεις που κατακλύζουν την Ευρώπη (κορονοϊός, κόστος ζωής, πόλεμος), η ριζοσπαστική δεξιά ήταν ο κύριος ωφελούμενος της διάθεσης κατά του κατεστημένου.
Ένα βασικό δομικό πρόβλημα των ΑριστερώνΟ σημαντικότερος ίσως λόγος για τον Μπόρτουν που η Αριστερά δεν κατάφερε να αμφισβητήσει σοβαρά το νεοφιλελεύθερο status quo είναι ότι εμφάνιζε διακρατικά περιορισμένη συνοχή και ο συντονισμό.
«Τουλάχιστον στα χαρτιά, η ριζοσπαστική αριστερά είναι η πιο διεθνιστική κομματική οικογένεια στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η ίδια του η ύπαρξη πηγάζει από την κατανόηση ότι ο καπιταλισμός είναι ένα διεθνές σύστημα που δεν μπορεί να νικηθεί μόνο σε εθνική βάση» λέει ο Μπόρτουν.
Οι άνθρωποι διαμαρτύρονται τραγουδώντας για την άνοδο της ακροδεξιάς στην Ολλανδία με την επικράτηση του καθώς Geert Wilders (REUTERS).
Δύσκολο να υπάρξει ευρωπαϊκό «demos»Παρατηρεί όμως το παράδοξο η ριζοσπαστική αριστερά να μην υπήρξε ποτέ καλή στη διακρατική κομματική συνεργασία σε επίπεδο ΕΕ.
Δεδομένου του διακρατικού χαρακτήρα της κρίσης της Ευρωζώνης και της διαχείρισής της με επίκεντρο τη λιτότητα, η ριζοσπαστική αριστερά είχε την ευκαιρία να βελτιώσει την υποτονική διακρατική της συνεργασία.
Παίρνοντας ως παραδείγματα τις Ελλάδα, Πορτογαλία και Ισπανία ο πολιτικός επιστήμονας στην Οξφόρδη μπορεί να εξηγήσει γιατί χάθηκε αυτή η ευκαιρία.
«Η υπεροχή της εσωτερικής έναντι της ευρωπαϊκής πολιτικής εμποδίζει τη διακρατική κομματική συνεργασία γενικά, αλλά ιδιαίτερα στη ριζοσπαστική αριστερά. Καθώς τα κόμματα αγωνίζονται να είναι εκλογικά επίκαιρα στην εσωτερική σκηνή, δίνουν λιγότερη προσοχή στην ευρωπαϊκή πολιτική» αναφέρει.
Έτσι, στη συνέχεια τα κόμματα αυτά «έχουν μικρότερη επιρροή στη χάραξη πολιτικής της ΕΕ, γεγονός που ενισχύει την ιεράρχηση της εσωτερικής πολιτικής»
Ένας μάλιστα συνεντευξιαζόμενος του Μπόρτουν είπε χαρακτηριστικά πως «όταν έρχεται η στιγμή της αλήθειας, ο καθένας είναι με το δικό του εκλογικό σώμα».
«Η ευρέως διαπιστωμένη έλλειψη ενός ευρωπαϊκού «-demos», ή κοινής πολιτικής ταυτότητας, παρεμποδίζει επίσης δυσανάλογα τη ριζοσπαστική αριστερά σε επίπεδο ΕΕ» λέει ο μεταδιδακτορικός ερευνητής.
Μπορεί τα ριζοσπαστικά αριστερά κόμματα να βασίστηκαν περισσότερο στη μαζική κινητοποίηση, αλλά του είδους η κινητοποίηση ήταν πολύ περιορισμένη σε διακρατικό επίπεδο. : «Δεν νομίζω ότι υπάρχει αλληλεγγύη των Ευρωπαίων εργαζομένων και νομίζω ότι γίνεται όλο και πιο δύσκολο να οικοδομηθεί» απάντησε ένα άλλος άλλος συνεντευξιαζόμενος.
Την ίδια στιγμή, τα ριζοσπαστικά αριστερά κόμματα έχουν κάνει σχετικά λίγα για να διευκολύνουν μια τέτοια αλληλεγγύη. «Περιορίζουν τη διακρατική τους συνεργασία στις κομματικές ελίτ και στα θεσμικά όργανα της ΕΕ, το ίδιο το κατεστημένο που συχνά ισχυρίζονται ότι αμφισβητούν».
Έτσι, εάν σε τοπικό επίπεδο τα αριστερά κόμματα έχουν καταλάβει ότι μόνο με την αξιοποίηση των μαζικών κινημάτων μπορούν να δώσουν αξιόπιστες εναλλακτικές λύσεις στα κυρίαρχα κόμματα, κάτι τέτοιο απέτυχαν να το κάνουν πανευρωπαϊκά.
Ιδεολογικές διαφωνίεςΣε αυτό το σημείο, ο πολιτικός επιστήμονας εντοπίζει και τις ρήξεις στα πολυάριθμα αριστερά στρατόπεδα, καθώς άλλοι υποστηρίζουν τη μεταρρύθμιση της ΕΕ, και άλλη την αποχώρηση της χώρας τους.
«Αυτές οι ρήξεις βάθυναν μόνο κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης της δεκαετίας του 2010. Οι εντάσεις ήταν ιδιαίτερα υψηλές στον απόηχο της στροφής του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση, η οποία εδραίωσε περαιτέρω τη θέση των σκληρών ευρωσκεπτικιστών ότι οι αριστερές πολιτικές είναι ασυμβίβαστες με τη θεσμική αρχιτεκτονική της ΕΕ» επισημαίνει ο Μπόρτουν.
Αυτή η διάσπαση διευρύνθηκε επίσης καθώς αναδύθηκε μια νέα θέση μεταξύ κομμάτων όπως το πορτογαλικό αριστερό μπλοκ και το La France Insoumise.
«Δεν ζητούν ούτε μεταρρυθμίσεις ούτε έξοδο από την ΕΕ αλλά «ανυπακοή» απέναντι στις νεοφιλελεύθερες πτυχές της νομοθεσίας της ΕΕ που θα εμπόδιζε την εφαρμογή αριστερών πολιτικών. Αυτή η απόκλιση φάνηκε στις ευρωεκλογές του 2019, όταν η ριζοσπαστική αριστερά κατέβασε ανταγωνιστικές λίστες υποψηφίων σε πολλά κράτη μέλη, λέει ο ειδικός εκτιμώντας ότι αυτό είναι πιθανό να συμβεί ξανά το 2024.
Σε γεωπολιτικό επίπεδο ο πολιτικός επιστήμονας της Οξφόρδης σημειώνει ότι η έλλειψη συνοχής της Αριστεράς επιδεινώθηκε και με τον πόλεμο στην Ουκρανία.
«Ορισμένα μέρη θέλουν να παράσχουν άνευ όρων υποστήριξη στην Ουκρανία, ενώ άλλα υπερασπίζονται «κριτικά» τη θέση της Ρωσίας. Άλλοι δεν υποστηρίζουν καμία πλευρά σε αυτό που θεωρούν ως μια θεμελιωδώς «ιντεριμπεριαλιστική σύγκρουση»».
Μπορεί οι δομικοί παράγοντες να μην έχουν να ξεπεραστεί, σύμφωνα με τον Μπόρτουν, αλλά τουλάχιστον οι ιδεολογικές διαφορές ίσως να μην είναι τόσο θεμελιώδεις, ώστε να δικαιολογούν τον σημερινό κατακερματισμό.
Στην ιδανική περίπτωση, οι διαφορές θα μπορούσαν να αναδειχθούν στο πλαίσιο ενός κοινού διακρατικού σχεδίου που θα συνένωνε τα κόμματα γύρω από ένα κοινό όραμα για την Ευρώπη. Ελλείψει αυτού, είναι πιθανό οι ψηφοφόροι που είναι απογοητευμένοι από το status quo να παρασυρθούν από τον δεξιό λαϊκισμό, καταλήγει ο Βλάντιμιρ Μπόρτουν.
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Ειδήσεις
- Αεροπλάνο προκάλεσε «έμφραγμα» στον Κηφισό - Έκπληκτοι οι οδηγοί
- Πέθανε ο διάσημος σεφ Μάικλ Κιαρέλο μετά από αλλεργική αντίδραση
- Μετρητά: Τέλος εποχής για… πορτοφολάδες και ληστές τραπεζών
- Εύη Βατίδου για Αλέξη Κούγια: «Και εγώ τον έχω ανάγκη...»
- Η συγκίνηση του Κώστα Καραμανλή - Ποιοι βουλευτες έσπευσαν να τον "αγκαλιάσουν"
- Π. Τσακλόγλου: Άστοχη η δήλωσή μου – Ζητώ συγγνώμη, δεν είχα πρόθεση να προσβάλω τους δικηγόρους
- Σοκ στο Νότιγχαμ: Γυναίκα πέθανε από εγκεφαλικό αφού πρώτα ήπιε υπερβολική ποσότητα νερού
- Παίκτης του ΠΑΟΚ «αποθεώνεται» από Ολυμπιακό – Τον… έκοψε δύο φορές ο Παναθηναϊκός
- Θεσσαλονίκη: Ποιος είναι ο λιμενικός που έσωσε τον 23χρονο που έκανε kitesurf
- Τι μπορούμε να μάθουμε σήμερα από την αρχαιότερη επιστήμη του κόσμου - την Ayurveda
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Τα Νεα
- Γιατί η Αριστερά στην Ευρώπη άφησε το πεδίο ανοιχτό στους Βίλντερς;
- Δύο διεγερτικά χάπια αλλάζουν την έκβαση των πολέμων – Ναρκωτικά σε στρατιώτες
- Η στιγμή που η Χαμάς παραδίδει τους ομήρους στον Ερυθρό Σταυρό
- Η Τεχνητή Νοημοσύνη στην υπηρεσία της προπαγάνδας σπέρνει το μίσος στα social media
- Φονικό στον Μυλοπόταμο: Ισόβια στον 45χρονο – «Καταραμένε – φονιά» ξέσπασε η σύζυγος του 22χρονου θύματος
- Ποια κράτη θα αφήσουν τα ρομπότ δολοφόνους να παίρνουν πρωτοβουλίες
- Δεν βλέπει κατηγορία σε βάρος του για τα Τέμπη ο Καραμανλής – Κατήγγειλε πολιτική εκμετάλλευση
- Προαστιακός ξεκίνησε για το Αεροδρόμιο αλλά βρέθηκε στα Λιόσια – Νέα ιστορία ελληνικής παράνοιας
- Τελευταία Νέα Τα Νεα
- Γιατί η Αριστερά στην Ευρώπη άφησε το πεδίο ανοιχτό στους Βίλντερς;
- Η στιγμή που η Χαμάς παραδίδει τους ομήρους στον Ερυθρό Σταυρό
- Φονικό στον Μυλοπόταμο: Ισόβια στον 45χρονο – «Καταραμένε – φονιά» ξέσπασε η σύζυγος του 22χρονου θύματος
- Δεν βλέπει κατηγορία σε βάρος του για τα Τέμπη ο Καραμανλής – Κατήγγειλε πολιτική εκμετάλλευση
- Δύο διεγερτικά χάπια αλλάζουν την έκβαση των πολέμων – Ναρκωτικά σε στρατιώτες
- Ποια κράτη θα αφήσουν τα ρομπότ δολοφόνους να παίρνουν πρωτοβουλίες
- Η Τεχνητή Νοημοσύνη στην υπηρεσία της προπαγάνδας σπέρνει το μίσος στα social media
- Προαστιακός ξεκίνησε για το Αεροδρόμιο αλλά βρέθηκε στα Λιόσια – Νέα ιστορία ελληνικής παράνοιας
- «Τι στο καλό συμβαίνει;» – Σωματίδιο εξαιρετικά υψηλής ενέργειας πέφτει στη Γη από το… πουθενά
- Προσέφυγε στο CAS ο Ολυμπιακός για το ντέρμπι με τον Παναθηναϊκό
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Ειδήσεις
- «Είναι μόνο η αρχή», λέει ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν για την απελευθέρωση 24 ομήρων της Χαμάς
- Κατατέθηκε η προσφυγή του Ολυμπιακού στο CAS για το «ντέρμπι της κροτίδας»
- Το μεσαιωνικό βότανο που προλαμβάνει το κρυολόγημα, καταπολεμά την ακμή και μειώνει τις ρυτίδες
- Τζο Μπάιντεν για απελευθέρωση ομήρων: Είναι μόνο η αρχή – Ρεαλιστικές οι πιθανότητες για κατάπαυση του πυρός
- Βουλγαρία: Συνέδριο για τη νέα στρατηγική ενέργειας με ΑΠΕ και χαμηλές εκπομπές ρύπων
- Ο Κασσελάκης απαντά σε Τσακλόγλου: Ας δώσουν οι υπουργοί και οι υφυπουργοί το καλό παράδειγμα του μεροκάματου
- Όλγα Κεφαλογιάννη: Είναι πολύ δύσκολο για μια γυναίκα να μοιραστεί την κακοποίησή της ακόμη και με την καλύτερη της φίλη (βιντεο)
- Βολές Χαρίτση κατά Κασσελάκη: Μόνιμη κατάσταση η τοξικότητα, ήρθε για να διεκδικήσει αξιώματα
- Έρχονται χιόνια αύριο μέσα στις πόλεις, στα 250 μέτρα – Πού θα το «στρώσει»
- Ο Σταμάτης Γαρδέλης «δεν θέλει πολλές επαφές με κόσμο, στην κατάσταση που βρίσκεται»
