Γιατί… τρέμει η Αττική; Το άγνωστο ρήγμα κάτω από τα πόδια μας

22:13 15/1/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Δεκάδες σεισμοί καταγράφονται στην Αττική τις τελευταίες εβδομάδες. Και προκαλούν ανησυχία.

Στις 11 Δεκεμβρίου 2024 οι περισσότεροι κάτοικοι της Αθήνας βρίσκονταν εν κινήσει, όταν ένας σεισμός, έντονα αισθητός, ταρακούνησε τη γη.

Η ανακοίνωση του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου που εκδόθηκε λίγο αργότερα προκάλεσε απορία και ανησυχία σε αρκετούς: η δόνηση

ήταν μικρού μεγέθους, μόλις 2,8 Ρίχτερ, όμως το επίκεντρό της είχε εντοπιστεί στην Αττική – σε μια περιοχή που ο Εγκέλαδος σπανίως επισκέπτεται – και συγκεκριμένα μεταξύ Χαλανδρίου και Χολαργού.

Από τότε μέχρι σήμερα, επί έναν ολόκληρο μήνα, η σεισμική ακολουθία στην Αττική, την πιο πυκνοδομημένη περιοχή της χώρας, συνεχίζεται με δεκάδες δονήσεις.

Σεισμοί: Αγνωστη κατάσταση

Οι επιστήμονες που μιλούν στα «ΝΕΑ» επισημαίνουν ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια άγνωστη κατάσταση, καθώς η ύπαρξη του ρήγματος που προκαλεί τους συγκεκριμένους σεισμούς, δεν ήταν γνωστή μέχρι τις 11 Δεκεμβρίου, όμως τονίζουν πως όσο τα μεγέθη των σεισμικών δονήσεων παραμένουν χαμηλά, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας.

«Η σεισμική ακολουθία που ξεκίνησε στις 11 Δεκεμβρίου 2024 έχει δώσει μέχρι στιγμής 36 σεισμούς μεγέθους από 0,5 έως 2,8 Ρίχτερ.

Η πιο πρόσφατη σημειώθηκε προχθές, Δευτέρα, στις 05.46 το πρωί, με μέγεθος 2,3 Ρίχτερ.

Ολοι οι σεισμοί είναι επιφανειακοί με εστιακό βάθος 6-8 χιλιομέτρων», λέει ο σεισμολόγος και διευθυντής Ερευνών στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο δρ Αθανάσιος Γκανάς. «Τα επίκεντρα όλων αυτών των μικροσεισμών συγκεντρώνονται σε μία ζώνη που ξεκινά από το Κάτω Χαλάνδρι και φτάνει στου Παπάγου, με μήκος περίπου 4 χιλιομέτρων.

Σεισμοί: Ενα καινούργιο ρήγμα

Το ρήγμα που έχει ενεργοποιηθεί κλίνει προς το Νότο και συγκεκριμένα προς τους Αμπελοκήπους και το Γουδί. Δεν γνωρίζαμε την ύπαρξή του, είναι η πρώτη φορά που το βλέπουμε να ενεργοποιείται».

Αραιή σεισμική δραστηριότητα

Ο Αθ.Γκανάς επισημαίνει πως η Αττική είναι μια περιοχή με αραιή σεισμική δραστηριότητα και με μικρά σεισμικά μεγέθη. Είναι χαρακτηριστικό, όπως λέει, ότι την τελευταία 10ετία – και μέχρι τις 11 Δεκεμβρίου 2024 – στο Λεκανοπέδιο είχαν εκδηλωθεί μόλις δύο «αξιοσημείωτες» σεισμικές δονήσεις.

«Στις 12 Σεπτεμβρίου 2021 είχαμε σεισμό 3,6 Ρίχτερ στη Μεταμόρφωση ενώ το 2015 είχαμε σεισμό 3,2 Ρίχτερ στο Γαλάτσι. Επειδή η δόνηση του 2015 σημειώθηκε βόρεια από τα Τουρκοβούνια, κοντά στην περιοχή που έχει ενεργοποιηθεί αυτές τις μέρες, θα μπορούσε κάποιος να υποθέσει ότι προήλθε από ίδιο ρήγμα με αυτό που μας απασχολεί σήμερα, όμως δεν έχουμε τα στοιχεία για να υποστηρίξουμε κάτι τέτοιο» αναφέρει.

Συστάδες σεισμών

«Αν κοιτάξει κανείς τον χάρτη σεισμικότητας της Ελλάδας θα δει πολλές περιοχές στις οποίες εντοπίζονται τέτοιες συστάδες σεισμών. Από αυτή την άποψη δεν είναι κάτι ασυνήθιστο. Από τη στιγμή, όμως, που γίνεται στην Αθήνα, σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, δικαίως ο κόσμος έχει μια ανησυχία. Μέχρι στιγμής η εξέλιξη του φαινομένου δείχνει ότι δεν έχουμε πλησιάσει την «κόκκινη γραμμή επικινδυνότητας», λέει ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος, σεισμολόγος, μέλος του ΔΣ του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου.

Το ρήγμα

«Παρ’ όλ’ αυτά, θέλω να επισημάνω κάτι: Δεν είναι ορθή η άποψη ότι αυτό που έχει ενεργοποιηθεί είναι ένα μικρό ρήγμα και άρα δεν μπορεί να δώσει μεγάλους σεισμούς, Μικρό, δηλαδή μήκους λίγων χιλιομέτρων, είναι το τμήμα που έχει ενεργοποιηθεί – κανείς, όμως, δεν γνωρίζει αν αυτό αποτελεί κομμάτι ενός μεγαλύτερου ρήγματος.

Αρα, επειδή είμαστε πραγματικά σε θέση ελλιπούς γνώσης, χρειάζεται μικρή επιφύλαξη και κατά συνέπεια πολύ καλή αξιολόγηση και επαναξιολόγηση του συνόλου των δεδομένων μετά από κάθε νέα δόνηση στην περιοχή».

Αλλωστε, ο Εγκέλαδος μας εκπλήσσει. Και ενίοτε, όπως έχει αποδειχθεί, με καταστροφικά αποτελέσματα. Παρότι η Αττική είναι μια περιοχή χαμηλής σεισμικότητας, δεν εξαιρείται από αυτόν τον κανόνα.

Ο σεισμός της Πάρνηθας, που τον Σεπτέμβριο του 1999 αφαίρεσε τη ζωή 142 ανθρώπων, αποτελεί μια τραγική υπενθύμιση αυτής της αλήθειας ενώ στην ίδια κατηγορία εντάσσεται και ο φονικός σεισμός που έπληξε τον Ωρωπό στις 20 Ιουλίου 1938 με μέγεθος 6 ρίχτερ αφήνοντας πίσω του 18 νεκρούς, περισσότερους από 100 τραυματίες, 8.000 άστεγους και τεράστιες υλικές ζημιές.