Γράμματα χωρίς παραλήπτη

22:46 11/2/2025 - Πηγή: Τα Νεα

«Πού θα καταλήξουμε αν αποκαλούμε Ναζί όποιον θαυμάζει τον Χίτλερ;!»

Το Αουάσιμα είναι ένα από τα χιλιάδες νησιά της Εσωτερικής Θάλασσας της Ιαπωνίας, απέχει περίπου 15 λεπτά με το πλοίο από την ηπειρωτική ακτή. Μέχρι τη δεκαετία του 1990, είχε ένα ακμάζον λιμάνι και οι περισσότεροι κάτοικοι του νησιού ήταν ναυτικοί, συχνά λοιπόν μπάρκαραν και απουσίαζαν για μήνες. Το ταχυδρομείο του, που διέθετε υπηρεσία τηλεγραφημάτων, ήταν κάποτε ο μοναδικός τρόπος να επικοινωνούν οι οικογένειες με τους αγαπημένους τους στη θάλασσα. Το 1991, όμως, όταν το ταχυδρομείο έκλεισε και οι υπηρεσίες μεταφέρθηκαν,

το κτίριο εγκαταλείφθηκε, όπως και πολλά άλλα σε απομακρυσμένες περιοχές της Ιαπωνίας με φθίνοντα πληθυσμό.

Η ατάκα, έτσι όπως τη συγκράτησε η μνήμη, είναι από τη θεατρική παράσταση «Νάχτλαντ», ένα έργο του Μάριους φον Μάγενμπουργκ, στο θέατρο «Αποθήκη».

Επειτα, το 2013, κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ τέχνης Setouchi Triennale εκείνης της χρονιάς, η καλλιτέχνις Σάγια Κουμπότα χρησιμοποίησε το κτίριο για μια προσωρινή έκθεση, επιτρέποντας στον κόσμο να στέλνει γράμματα στο ταχυδρομείο ή να γράφει και να διαβάζει επιστολές εκεί. Το έργο προσέλκυσε μέσα σε έναν μήνα περισσότερους από 31.000 επισκέπτες και 400 γράμματα. Με την ολοκλήρωση του φεστιβάλ, το κτίριο επρόκειτο κανονικά να κατεδαφιστεί. Αλλά ο Κατσουχίσα Νακάτα, ο συνταξιούχος διευθυντής ταχυδρομείου και ιδιοκτήτης του κτιρίου, ήθελε να συνεχιστεί το πρότζεκτ. Διαπραγματεύτηκε λοιπόν με την καλλιτέχνιδα ώστε να το κρατήσει ζωντανό και ανακαίνισε τον χώρο.

Το «Νάχτλαντ» είναι μία «κατασκευασμένη» γερμανική λέξη, η οποία δηλώνει τον τόπο όπου βασιλεύει το αιώνιο σκοτάδι.

Ο Νακάτα, γέννημα θρέμμα του νησιού Αουάσιμα, έγινε ταχυδρομικός υπάλληλος στην ηλικία των 18 ετών, επειδή η αχρωματοψία του δεν του επέτρεπε να γίνει ναυτικός. Εργάστηκε στο ταχυδρομείο για 45 χρόνια, εκ των οποίων τα 17 χρόνια ως διευθυντής του. Ενας 90χρονος γεμάτος ενέργεια σήμερα, ο Νακάτα εξακολουθεί να διευθύνει το «Ταχυδρομείο όσων έχουν Χαθεί», το οποίο ανοίγει κάθε Σάββατο. Τα γράμματα παραδίδονται εδώ κανονικά από την ταχυδρομική υπηρεσία και ο Νακάτα διαβάζει κάθε ένα από αυτά, αντιμετωπίζοντάς τα σαν επίσημη αλληλογραφία.

Ομως αυτή η ατάκα, ειπωμένη με άφατη ειρωνεία, από μία όχι-και-τόσο-κρυφή θαυμάστρια του Χίτλερ, είναι που έμεινε πρωτίστως στον νου.

Για να ανακεφαλαιώσουμε, υπάρχουν δύο ταχυδρομεία σε αυτό το απομακρυσμένο ιαπωνικό νησί των περίπου 150 κατοίκων. Μόνο το ένα παραδίδει όμως αλληλογραφία στους ζωντανούς. Το άλλο έχει να λειτουργήσει επίσημα τρεις δεκαετίες. Αντ’ αυτού, το «Ταχυδρομείο όσων έχουν Χαθεί» είναι μια θυρίδα για 60.000 και πλέον κομμάτια αλληλογραφίας: επιστολές, κάρτες γενεθλίων και πρωτοχρονιάτικες ευχές που αποστέλλονται από όλη την Ιαπωνία σε κείνους που δεν έχουν διεύθυνση αποστολής. Χαμένοι φίλοι και κατοικίδια ζώα, παρελθοντικοί και μελλοντικοί εαυτοί και, συνηθέστερα, πεθαμένοι. Αυτό το ταχυδρομείο λαμβάνει καθημερινά 10 με 20 επιστολές. Οι περισσότερες είναι ανώνυμες, χωρίς διεύθυνση επιστροφής. Οι περισσότερες, απευθύνονται σε νεκρούς.

Μαζί και η αίσθηση πως αυτό ακριβώς ζούμε σήμερα, έτσι δεν είναι;  

Θα μπορούσε να πει κανείς πως το «Ταχυδρομείο όσων έχουν Χαθεί» είναι ένας προορισμός για εκφράσεις θλίψης, ελπίδας και λαχτάρας που δεν έχουν πού αλλού να πάνε. Μηνύματα που προσφέρουν στιγμιαία ανακούφιση και, στην περίπτωση των νεκρών, χρησιμεύουν ως σύνδεσμος ανάμεσα στον κόσμο μας και τον δικό τους, κι ας υπάρχει το κομμάτι χαρτί μόνο στον δικό μας. «Είναι ένας τόπος όπου φτάνουν όλα τα είδη συναισθημάτων από τη ζωή των ανθρώπων – οι πιο λυπηρές στιγμές και οι πιο ευτυχισμένες στιγμές. Είμαστε εδώ για να δεχτούμε και να αναγνωρίσουμε αυτά τα συναισθήματα», δήλωσε ο 90χρονος Κατσουχίσα Νακάτα στη Washington Post, την αμερικανική εφημερίδα που ανέδειξε το θέμα.

 

Μία ολόκληρη εποχή μοιάζει να τελείωσε τη μέρα που ανέλαβε ξανά πρόεδρος των ΗΠΑ ο Ντόναλντ Τραμπ.

Επισκέπτες από όλη την Ιαπωνία ταξιδεύουν εδώ προκειμένου να γράψουν και να διαβάσουν γράμματα – τα οποία βρίσκονται τοποθετημένα σε γραμματοθυρίδες, ώστε να έχει πρόσβαση κάθε επισκέπτης. Για αυτούς, το «Ταχυδρομείο όσων έχουν Χαθεί» είναι ένας χώρος όπου μπορούν να μοιραστούν συναισθήματα που είναι τόσο προσωπικά όσο και παγκόσμια. Πολλοί Ιάπωνες, άλλωστε, πιστεύουν ότι οι νεκροί δεν πάνε ποτέ πολύ μακριά. Και στην πραγματικότητα, παρατηρείται σταθερή αύξηση των χώρων, στην Ιαπωνία, που δέχονται γράμματα προς εκείνους που έχουν φύγει. Οι ειδικοί μιλούν μάλιστα για ένα εξελισσόμενο φαινόμενο, καθώς μια από τις ταχύτερα γηράσκουσες χώρες στον κόσμο πρέπει όλο και περισσότερο να αντιμετωπίσει τη θλίψη. Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Στα δικά μας τώρα, τα προσωπικά και τα παγκόσμια.

 

Παλιέ κόσμε, δεν σε νοιαστήκαμε όσο έπρεπε. Ενα αντίο, τουλάχιστον, σου το χρωστάμε.