Η Γερμανία ανοίγει το πουγκί για την άμυνα της Ευρώπης

08:02 9/3/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Η εβδομάδα που ξεκίνησε με την εξαγγελία ότι η Γερμανία δεν βάζει πλέον οροφή στις δαπάνες για την άμυνα και την ασφάλεια της χώρας τελειώνει με την απόφαση της ΕΕ για ένα γιγαντιαίο πακέτο εξοπλισμού της Ευρώπης.

Για το πρώτο χαλαρώνει το γερμανικό «φρένο χρέους» εξαιρώντας διαπαντός τις αμυντικές δαπάνες, για το δεύτερο δέχεται τη χαλάρωση του ευρωπαϊκού «φρένου χρέους» που βάζει το Σύμφωνο Σταθερότητας.

Υπερασπίζονταν σθεναρά και τα δύο, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

Τώρα η Γερμανία ανοίγει το πουγκί για τις αμυντικές δαπάνες, εθνικές και ευρωπαϊκές, απέναντι στη ρωσική απειλή και τη ραγδαία αποστασιοποίηση των ΗΠΑ του Τραμπ από την Ευρώπη.

Τόσες επιτυχίες που είχε ο Ολαφ Σολτς σε μία εβδομάδα δεν είχε στα τρία χρόνια της καγκελαρίας του.

Την Τρίτη ο πιθανότερος διάδοχός του Φρίντριχ Μερτς και οι ηγεσίες των μελλοντικών κυβερνητικών εταίρων CDU/CSU και SPD ανακοίνωσαν το τέλος του «φρένου χρέους» για τις αμυντικές δαπάνες και ταυτόχρονα ένα πακέτο μισού τρισεκατομμυρίου για επενδύσεις στις υποδομές την επόμενη δεκαετία.

Δύο 24ωρα αργότερα, η ΕΕ αποφάσιζε ένα γιγαντιαίο πακέτο 800 δισεκατομμυρίων ευρώ για την άμυνα της Ευρώπης, τα 650 εξ αυτών με αισθητή χαλάρωση του Συμφώνου Σταθερότητας για τις αμυντικές δαπάνες των χωρών-μελών.

Ακόμη μεγαλύτερη διάσταση έχει η παρέμβαση του Σολτς για μεταρρύθμιση του φρένου χρέους της Ευρώπης: οι αμυντικές δαπάνες των 27 κρατών της ΕΕ δεν θα πρέπει πλέον να εξαιρούνται προσωρινά, αλλά μόνιμα, από τους κανόνες σταθερότητας – «εντελώς στη γραμμή με αυτό που συζητάμε αυτή τη στιγμή στη Γερμανία», είπε ο Σολτς.

Αυτό αποτυπώνει και τον νέο καταμερισμό ευθυνών στην Ευρώπη: Γαλλία και Μεγάλη Βρετανία επεξεργάζονται ειρηνευτικό σχέδιο για την Ουκρανία με αποστολή στρατευμάτων στη χώρα, ενώ η Γερμανία πληρώνει μεγάλο μέρος του λογαριασμού για τον ευρωπαϊκό επανεξοπλισμό, έγραψε η «Ζιντόιτσε Τσάιτουνγκ».

Πυρηνική ασπίδα. Παραπέμποντας σε συνομιλία με τον μελλοντικό καγκελάριο της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ανανέωσε την πρότασή του να τεθεί η Γερμανία και οι ευρωπαίοι εταίροι υπό την προστασία των γαλλικών πυρηνικών όπλων. Η πρόταση δεν είναι καινούργια, αλλά ο Μακρόν την επαναφέρει, επειδή αμφιβάλλει εάν οι ΗΠΑ υπό τον πρόεδρο Τραμπ θα εξακολουθήσουν να τηρούν τις υποχρεώσεις τους στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.

Επιφυλακτικός είναι ο σημερινός καγκελάριος Ολαφ Σολτς, ο οποίος δήλωσε στις Βρυξέλλες την Πέμπτη ότι συνεχίζει να εμπιστεύεται την πυρηνική προστασία που παρέχουν οι ΗΠΑ. Την ίδια άποψη διατυπώνουν και επιφανή στελέχη του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος. «Η Γερμανία συμμετέχει στην αμερικανική πυρηνική ομπρέλα, γεγονός που δεν αμφισβητείται από κανέναν. Φυσικά συζητάμε με τους Γάλλους και τους Βρετανούς, αλλά προτεραιότητα έχει η ανάπτυξη των συμβατικών στρατιωτικών δυνάμεων», είπε ο Γιόχαν Βάντεπουλ, πιθανότατα ο επόμενος υπουργός Καγκελαρίας του Μερτς.

Η επιφυλακτικότητα των Γερμανών απέναντι στις γαλλικές προτάσεις εδράζεται στην πεποίθηση ότι η Γερμανία ως μέλος του ΝΑΤΟ χωρίς τα δικά της πυρηνικά όπλα δεν έχει άλλη ρεαλιστική, εναλλακτική λύση από την πυρηνική ομπρέλα των ΗΠΑ.

Τα πυρηνικά οπλοστάσια της Γαλλίας και της Μεγάλης Βρετανίας δεν έχουν ούτε το μέγεθος ούτε τον σχεδιασμό για να προσφέρουν πυρηνική προστασία σε μεγάλα μέρη της Ευρώπης.

Η Γερμανία, αντίθετα, είναι ενσωματωμένη στην πυρηνική αποτροπή του ΝΑΤΟ, και τα πυρηνικά όπλα των ΗΠΑ που βρίσκονται στη Γερμανία εξυπηρετούν αυτόν τον σκοπό.

Η «ρήτρα συμμετοχής» της Γερμανίας στην απόφαση για τη χρήση αυτών των πυρηνικών όπλων ενισχύει την επιλογή του Βερολίνου να βασιστεί στις ΗΠΑ σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.

Σε αυτήν τη λογική, η προηγούμενη κυβέρνηση του Ολαφ Σολτς επέλεξε την αγορά των αμερικανικών F-35, όταν ανακοίνωσε το «Ειδικό Ταμείο» των 100 δισεκατομμυρίων για την Μπούντεσβερ ως απάντηση στον πόλεμο της Ουκρανίας.

Ωστόσο, κανείς δεν εγγυάται ότι ο Τραμπ δεν θα απειλήσει σύντομα να αποχωρήσει από το ΝΑΤΟ για να γονατίσει την Ευρώπη.

Σήμερα πάντως, όσο και αν ο Τραμπ ανατρέπει με ιλιγγιώδη ταχύτητα τις μέχρι τώρα σταθερές στη διεθνή σκηνή, κανένας στη Γερμανία δεν περιμένει γρήγορη και πλήρη αντικατάσταση της αμερικανικής ομπρέλας πυρηνικής προστασίας.

Ο ρεαλισμός επιβάλλει την αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων σε μία εντελώς αστάθμητη στάση του Ντόναλντ Τραμπ. Το πρόβλημα με τη γαλλική προσφορά είναι ότι, πέρα από τα τεχνικά της προβλήματα, είναι και πολιτικά επισφαλής: διότι θα πάψει να ισχύει εάν εκλεγεί η Μαρίν Λεπέν πρόεδρος της Γαλλίας.