Η προεδρική εκλογή «παγώνει» τη συναίνεση

13:14 17/1/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Πίσω από το αφήγημα της συναίνεσης εμφανίζονται τα πρώτα ίχνη μιας σύγκρουσης που θα οδηγήσει τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του 2027. Κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση κινούνται από τώρα με το βλέμμα στην εθνική αναμέτρηση και αυτό διαπερνά τις αποφάσεις και τη ρητορική τους στο πρώτο πολιτικό ορόσημο του 2025 – την Προεδρία της Δημοκρατίας.

Η επόμενη ημέρα της ανακοίνωσης από τον Κυριάκο Μητσοτάκη ότι η κυβερνητική πλειοψηφία προτείνει τον Κώστα Τασούλα για το Προεδρικό Μέγαρο, αλλά και της ανακοίνωσης από τον Νίκο Ανδρουλάκη της υποψηφιότητας του Τάσου Γιαννίτση, διαμορφώνει μια νέα συνθήκη: το κάδρο της συναίνεσης πέφτει από το καρφί και το χάσμα μεταξύ ΝΔ – ΠΑΣΟΚ βαθαίνει απότομα.

Διελκυστίνδα μεταξύ των κομμάτων

Οι γαλάζιοι υιοθετούν το μότο της «συναινετικής θητείας» (ότι δηλαδή αυτό είναι το πρόταγμα, πιο σημαντικό από μια συναινετική εκλογή), ενώ από το πράσινο στρατόπεδο εξαπολύονται κατηγορίες ότι η συναίνεση μετατρέπεται «σε μονοκομματική επιλογή». Οσο το Μαξίμου προσπαθεί να σπρώξει τη Χαριλάου Τρικούπη προς τα αριστερά, τόσο το ΠΑΣΟΚ επιχειρεί να καλλιεργεί εικόνα σύμπλευσης της ΝΔ με την ακρο/υπερδεξιά. Και όσο οι μεν – το Μαξίμου – συγυρίζουν το νεοδημοκρατικό σπίτι επιβεβαιώνοντας ότι επιδιώκεται περαιτέρω ενίσχυση της γαλάζιας θαλπωρής, τόσο οι δε – το ΠΑΣΟΚ – προσπαθούν να οριοθετήσουν το δικό τους, αναγνωρίζοντας ότι έχουν αντίπαλο και στα αριστερά τους. Ενδεικτικό ότι, παρότι διατείνονται ότι η αριθμητική δεν έχει σημασία, ο ΣΥΡΙΖΑ αποδίδει ήδη πολιτική σημασία στην πιθανότητα η δική του υποψήφια, η Λούκα Κατσέλη, να έρθει δεύτερη. Ταυτόχρονα είναι βέβαιο ότι η ασφαλής πρωθυπουργική επιλογή για την εσωκομματική νηνεμία και για την παραδοσιακή βάση της ΝΔ δεν θα συνοδευτεί από μεγάλη πλειοψηφία.

Διαχωριστικές γραμμές

Το ΠΑΣΟΚ διακρίνει ανοιχτή ευκαιρία για να δείξει τον χώρο που θέλει να εκπροσωπήσει, γι’ αυτό επιμένει ότι ο Τασούλας θα εκλεγεί με ακροδεξιές ψήφους. «Δεν είναι ευπρόσδεκτες οι ψήφοι των “Σπαρτιατών”. Είμαστε η παράταξη που το έχει αποδείξει με πράξεις από άλλα κόμματα δήθεν προοδευτικά», απάντησε ο Παύλος Μαρινάκης, κατηγορώντας την αντιπολίτευση ότι «στο πλαίσιο της αμηχανίας της» προσπαθεί να χτίσει «ακροδεξιό αφήγημα» γύρω από την επιλογή Τασούλα. «Οσο κι αν κάποιοι δεν μπορούν να το καταλάβουν, ενωτικά πρόσωπα εκτός από την Κεντροαριστερά υπάρχουν και στην Κεντροδεξιά. Να αξιολογήσουν με βάση τα χαρακτηριστικά του προσώπου και όχι με βάση ταμπέλες που ανήκουν στο παρελθόν», πρόσθεσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. Τις προηγούμενες μέρες και στο φόντο του κατηγορηματικού «δεν θα συγκυβερνήσουμε με τη ΝΔ» του Ανδρουλάκη, χάραξε δημόσια και ο υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης διαχωριστικές γραμμές με τα σχήματα στο δεξιότερο της ΝΔ φάσμα. Οι ενέργειες της κυβέρνησης δείχνουν ότι το Μαξίμου θα επιμείνει στον στόχο της επαναφοράς σε τροχιά διεκδίκησης αυτοδυναμίας, κρατώντας στη θέση του βασικού αντιπάλου το ΠΑΣΟΚ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για αργότερα ως προς τη μάχη του Κέντρου.

Θετική ψήφος και από Σαμαρά

Προσώρας επιδιώχθηκε και είναι ορατό το αποτέλεσμα της επιλογής του Μητσοτάκη στη γαλάζια ομάδα και ιδίως στο συντηρητικότερο κομμάτι ψηφοφόρων που θυμώνει με τις κεντρογενείς κινήσεις. Χθες άνοιξε τα χαρτιά του και ο Αντώνης Σαμαράς προαναγγέλλοντας τη θετική ψήφο του στον Τασούλα – προέρχονται άλλωστε από την ίδια πολιτική μήτρα. Ομως έχουν σημασία οι αιχμές και το σκεπτικό του πρώην πρωθυπουργού, ο οποίος ζητούσε δημόσια «σε αυτή την πολιτική συγκυρία» να επιλεγεί υποψήφιος Πρόεδρος από τον κεντροδεξιό χώρο. «Είχα μάλιστα προτείνει τον Κώστα Καραμανλή. Με αυτό το πολιτικό σκεπτικό θα ψηφίσω τον Κώστα Τασούλα», είπε χθες, επισημαίνοντας αιχμηρά αφενός ότι «δεν τίθεται θέμα σύγκρισης» μεταξύ των δύο, αφετέρου ότι διαφωνεί «με την πρόσφατη στάση» του Τασούλα στη Βουλή «σε κορυφαία ζητήματα» – συμπεριλαμβανομένου, όπως φαίνεται, του νόμου για τα ομόφυλα ζευγάρια.

Η επιλογή του Γιαννίτση

Στο πασοκικό στρατόπεδο, η επιλογή του Γιαννίτση έγινε για να συμβολίσει τόσο την απεύθυνση του Ανδρουλάκη στον κεντρώο χώρο όσο και την εκσυγχρονιστική κληρονομιά του κόμματος, την οποία δεν αποποιείται και συζητήθηκε πολύ αυτές τις μέρες μετά τον θάνατο του Κώστα Σημίτη. Το πρόσωπο και η διαδρομή τού πρώην υπουργού συνδυάζουν και τους δύο στόχους. «Συμβολίζουμε την Ελλάδα της προόδου, την Ελλάδα της προνοητικότητας, την Ελλάδα της ευθύνης, την Ελλάδα της συνέπειας», ανέφερε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κατά τη χθεσινή τους συνάντηση, λέγοντας πως η αποδοχή της πρότασης τιμά την παράταξη. «Το χρωστάω, κατ’ αρχάς, στον Κώστα Σημίτη που έφυγε πρόσφατα και αυτό ήταν πολύ οδυνηρό για πολύ κόσμο. Το χρωστάω στον Ανδρέα Παπανδρέου με τον οποίο συνεργάστηκα. Το χρωστάω στον Γιώργο Γεννηματά και πολλούς άλλους. Και το χρωστάω στον εαυτό μου (…) Το ΠΑΣΟΚ με τίμησε και μου έδωσε την ευκαιρία να κάνω ό,τι μπορούσα και εγώ για να τιμήσω και το ΠΑΣΟΚ, αλλά κυρίως τον χώρο των ανθρώπων που θέλουν και προσβλέπουν σε μια Ελλάδα και σε κάτι καλύτερο», ανέφερε ο πρώην υπουργός. Νωρίτερα, είχε τονίσει πως τα μηνύματα που θέλει να δώσει το ΠΑΣΟΚ «ξεπερνούν το πρόσωπό του».

Το όνομα του Γιαννίτση ήταν το μοναδικό στο μυαλό του Ανδρουλάκη, ήδη πριν από τα Χριστούγεννα, στην περίπτωση που ο Μητσοτάκης προχωρούσε με παραταξιακό Πρόεδρο. Παρότι οι δύο άνδρες είχαν να μιλήσουν καιρό, η πρώτη επαφή έγινε μέσω τρίτου στις αρχές της εβδομάδας. Ο Γιαννίτσης αποδέχτηκε την πρόταση την Τρίτη το πρωί, μετά το διάγγελμα Μητσοτάκη, σε προσωπική συνομιλία με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ. Η χθεσινή συζήτηση στην Κοινοβουλευτική Ομάδα δεν διήρκεσε πολύ, καθώς δεδομένα οι βουλευτές τάχθηκαν υπέρ. Σε αυτό το κλίμα, με τα μάτια στραμμένα στο μεταξύ τους ακροατήριο, ο Ανδρουλάκης περιγράφει την πρόταση Τασούλα ως μια όψη της «επικίνδυνης» και «αυτοκρατορικής» συμπεριφοράς του Μητσοτάκη. Από την πλευρά τους κυβερνητικά στελέχη έκαναν λόγο για «πολιτικό αυτογκόλ», υπενθυμίζοντας πως η μεταρρύθμιση Γιαννίτση στο Ασφαλιστικό το 2001 μπλοκαρίστηκε από την ίδια την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. «Ο κ. Γιαννίτσης χρειαζόταν τη στήριξη του ΠΑΣΟΚ το 2001 και όχι το 2025», σχολίαζαν.

«Οχι» στην Κατσέλη

Παράλληλα, γνωρίζοντας πως οι πιέσεις συνεχίζονται και εξ αριστερών, με την πασοκογενή πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ, στο ΠΑΣΟΚ απαντούν για το «όχι» στη Λούκα Κατσέλη επισημαίνοντας πως τον νόμο του κόμματος που προστάτευε την πρώτη κατοικία (νόμος Κατσέλη) όχι μόνο δεν τον ψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά αργότερα τον κατήργησε. «Να μην παίζουμε με την πρόσφατη Ιστορία», σχολίασε ο Ανδρουλάκης – σε ένα πλαίσιο που περιγράφει και τη μάχη που διεξάγεται στον προοδευτικό χώρο.