Κοινός τόπος

14:20 6/3/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Στις μεγάλες διαδηλώσεις που απαίτησαν δικαιοσύνη ενάντια στη συγκάλυψη των πολιτικών και ποινικών ευθυνών για την τραγωδία των Τεμπών, βρέθηκε μαζί ένα πολύ μεγάλο μέρος της κοινωνίας. Οχι με τον εξατομικευμένο, κατακερματισμένο τρόπο άλλων μαζικών συμπεριφορών, αλλά με την αίσθηση ότι ανήκουν σε κάτι κοινό που αντιπαρατίθεται σε αυτούς που εκπροσωπούν την εξουσία, σε όλες τις παραλλαγές της. Οι άνθρωποι αυτοί ένιωσαν ότι «έπρεπε να είναι και αυτοί εκεί». Μόνο που στην κοινωνική ζωή τα «πρέπει» δεν είναι

απλώς «θυμικές» ή «συναισθηματικές» αντιδράσεις, αλλά το ακριβώς αντίθετο: η στιγμή που μέσα από σύνθετες διαδρομές και σταθμίσεις οι άνθρωποι επιλέγουν να δράσουν και με την πράξη τους παίρνουν θέση.

Με αυτόν τον τρόπο όλοι αυτοί οι άνθρωποι στις συγκεντρώσεις και τις διαδηλώσεις «έφτιαξαν λαό». Οχι με τον αφηρημένο τρόπο που ο λαός αποτελεί τυπική αφετηρία του συνταγματικού μας οικοδομήματος, αλλά με τον ιστορικά συγκεκριμένο τρόπο που διεκδικήσεις, απαιτήσεις, αξιώσεις, συναισθήματα και ανάγκες μορφοποιούνται σε ένα συλλογικό «εμείς» που θέλει να γίνει σεβαστό. Οχι απλώς να ακουστεί, αλλά να δει ότι τα πράγματα αλλάζουν πραγματικά.

Η πολιτική είναι πάντα μια υπόθεση μετωνυμιών, που όμως αφορούν πραγματικές υλικές δυναμικές. Οταν οι άνθρωποι ζητούν δικαιοσύνη για τα Τέμπη και όταν αναπαράγουν ως συλλογική κραυγή το «δεν έχω οξυγόνο», μιλούν για τα Τέμπη, τιμούν τα θύματα, συμπαραστέκονται στον αγώνα των συγγενών, όμως μιλούν και για τη δική τους ζωή: τη δική τους συνθήκη επισφάλειας και ανασφάλειας από τη διαρκή ακύρωση του κοινωνικού συμβολαίου, την αίσθηση ότι το κράτος ως εγγυητής κοινωνικής ασφάλειας και ευημερίας διαρκώς αποδιαρθρώνεται, την αγωνία από την εμπορευματοποίηση θεμελιωδών κοινωνικών αγαθών όπως η υγεία και η παιδεία, τον φόβο απέναντι σε έναν όλο και πιο έντονο αυταρχισμό και κυνισμό μιας εξουσίας που δεν αναλαμβάνει την ευθύνη. Αυτό σημαίνει ότι το συλλογικό τους διάβημα είναι όχι μόνο ηχηρό αλλά και πολύ βαθύ.