Κουλτούρα αριστείας για όλα τα σχολεία της χώρας

05:40 13/1/2021 - Πηγή: Τα Νεα

Με ερωτήσεις κλειστού τύπου όπως και την προηγούμενη χρονιά θα γίνουν το καλοκαίρι οι εξετάσεις για τα Πρότυπα Σχολεία που φέτος έχουν αυξηθεί σε 25 πανελλαδικά, μετά τη μετατροπή 20 Πειραματικών Σχολείων. Ετσι, από τα 62 σχολεία που ανήκουν στον θεσμό, τα 25 είναι Πρότυπα και θα δεχτούν

υποψηφίους με εξετάσεις που αναμένεται να γίνουν τον Ιούνιο, ενώ τα υπόλοιπα είναι Πειραματικά και η εισαγωγή των μαθητών και μαθητριών τους θα γίνει με κλήρωση.

Η φιλοσοφία τους όμως αλλάζει καθώς το «τιμόνι» της επιστημονικής επιτροπής αναλαμβάνει ένας έμπειρος εκπαιδευτικός, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Γιώργος Τόμπρας, φυσικός ο ίδιος και άνθρωπος των «ξεκάθαρων λύσεων». Στόχος του, όπως λέει στα «ΝΕΑ», είναι να «απλωθεί» μια κουλτούρα αριστείας σε όλα τα σχολεία της χώρας, με τα Πρότυπα και Πειραματικά να αποτελούν τους πνευματικούς «φάρους». Στο μέλλον, μάλιστα, θα μπορούν να μετατραπούν σε Πρότυπα ή Πειραματικά και άλλα σχολεία, με κριτήρια που θα καθοριστούν τους επόμενους μήνες. Οι εκπαιδευτικοί τους, μάλιστα, θα αξιολογούνται με το σύστημα που αναμένεται να εισηγηθεί το υπουργείο Παιδείας για όλους τους εκπαιδευτικούς.

Πρότυπα - Πειραματικά Σχολεία. Πώς τα διαχωρίζετε στο μυαλό σας;

Η σύντομη απάντηση είναι ότι, καταρχήν, δεν τα διαχωρίζω από τα γενικά σχολεία. Το αντίθετο. Τα θεωρώ απολύτως αναγκαία και μάλιστα η ύπαρξη και σωστή λειτουργία τους θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως βασικές προϋποθέσεις μιας ζωντανής και εξελισσόμενης προς το καλύτερο δημόσιας εκπαίδευσης. Βεβαίως, υπάρχει διαφορετικός ρόλος για τα Πρότυπα και διαφορετικός για τα Πειραματικά κι ακριβώς για τον λόγο αυτό τα σχολεία αυτά θα πρέπει να αποτελούν σημεία αναφοράς για το δημόσιο εκπαιδευτικό μας σύστημα. Σχολεία αναφοράς, αφενός μεν διότι τα Πρότυπα οφείλουν να αναζητούν μορφές διδακτικών πρακτικών που εκτιμάται ότι μπορούν να προσφέρουν καλύτερα αποτελέσματα (με ό,τι αυτό σημαίνει στην εποχή μας), αφετέρου δε διότι τα Πειραματικά οφείλουν να πειραματίζονται ακολουθώντας επιστημονική μεθοδολογία στην πιλοτική εφαρμογή διδακτικών πρακτικών με σαφή όμως χαρακτηριστικά σε ό,τι αφορά τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα.

Οπότε ποια είναι η φιλοσοφία σας στην «ανοικοδόμηση» του θεσμού και πώς θα μεταδοθεί αυτή στις κοινότητες γύρω από αυτά;

Τα εκπαιδευτικά συμπεράσματα κάθε αναζήτησης όπως αυτή που περιέγραψα και κάθε τέτοιου πειραματισμού, βεβαίως με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που έχουν τα διαφορετικά γνωσιακά αντικείμενα των αναλυτικών προγραμμάτων ανά τάξη και βαθμίδα, οφείλουν στη συνέχεια να μεταφέρονται ως δοκιμασμένες και υποσχόμενες πρακτικές στις αίθουσες των γενικών σχολείων, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στη βελτίωση της λειτουργίας της δημόσιας εκπαίδευσης. Αυτή η διαδικασία μεταφοράς περιγράφει την επιθυμητή σχέση σύνδεσης των Πρότυπων και των Πειραματικών με τα γενικά σχολεία.

Καταλαβαίνω ότι αυτά μπορεί να ακούγονται ως γενικότητες, είναι όμως στο χέρι τόσο της πολιτείας όσο και των εκπαιδευτικών να αρχίσουν να τα βλέπουν ως έναν προτεινόμενο βηματισμό για τη σταδιακή βελτίωση των εκπαιδευτικών μας πραγμάτων και ειδικώς σε ό,τι αυτή η βελτίωση αφορά τη δημόσια εκπαίδευση.

Στα ελληνικά σχολεία ακολουθείται ακόμη η μετωπική διδασκαλία, η πολιτική των διαλέξεων και ο αυστηρός διαχωρισμός των επιστημονικών αντικειμένων. Ωστόσο, οι πηγές πληροφόρησης και τα ερεθίσματα των νέων πληθαίνουν. Προς ποια κατεύθυνση πρέπει να στραφεί σήμερα η διδασκαλία;

Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι ζώντας στον 21ο αιώνα, και μάλιστα με την εμπειρία της πανδημίας, το δημόσιο σχολείο οφείλει να προσφέρει αδιακρίτως και σε όλους τα μέσα για την ανάπτυξη ενός τρόπου σκέψης που μαζί με ικανότητες, δεξιότητες και γνώσεις θα εξασφαλίζουν στους μελλοντικούς πολίτες τη δυνατότητα να κρίνουν και να διακρίνουν τη σημασία της επιστήμης και των επιστημονικών γνώσεων από τις επιστημονικοφανείς ή ψευδοεπιστημονικές εικασίες. Ετσι, επιστρέφοντας στο ερώτημά σας, μπορώ να σας πω ότι στο μυαλό μου ο θεσμός των Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων είναι το τμήμα εκείνο της δημόσιας εκπαίδευσης που αποσκοπεί στην ανόρθωση και εξέλιξή της, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της εποχής μας, και την ανάληψη των ευθυνών της κοινωνίας μας να προσφέρουμε στο μέλλον των παιδιών μας.