Μέση Ανατολή: «Η εκεχειρία δεν ισοδυναμεί με ειρήνη»

20:24 16/1/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Δεκάδες γυναίκες ντυμένες στα λευκά, ανάμεσά τους μητέρες και αδελφές ομήρων που εξακολουθούν να κρατούνται στη Γάζα, συμμετείχαν χθες το απόγευμα σε σιωπηλή διαδήλωση μπροστά στην κατοικία του Μπενιαμίν Νετανιάχου στην Ιερουσαλήμ· ο φακός έπιασε τη Σιμόνα Στάινμπρεχερ, μητέρα της ομήρου Ντόρον Στάινμπρεχερ, να προσεύχεται με τα μάτια κλειστά και τα χέρια ενωμένα. Είχε μόλις προαναγγελθεί συνέντευξη Τύπου του καταριανού πρωθυπουργού, οικοδεσπότη των μαραθώνιων διαπραγματεύσεων μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς στην

Ντόχα – ο οποίος αργότερα ανακοίνωσε τη συμφωνία.

«Περιμένουμε την κατάπαυση πυρός και την εκεχειρία. Είθε ο Θεός να την ολοκληρώσει για εμάς, να μας ευλογήσει με ειρήνη και να μας επιτρέψει να επιστρέψουμε στα σπίτια μας» δήλωνε την ίδια ώρα στο Reuters η 54χρονη Αμάλ Σάλεχ, μια από τους εκατοντάδες χιλιάδες εκτοπισμένους κατοίκους της Γάζας. Στη συνέχεια όμως ισραηλινός αξιωματούχος υποστήριξε πως η Χαμάς είχε εγείρει, τελευταία στιγμή, νέες αξιώσεις. Ολα έδειχναν να κρέμονται από μία κλωστή. Αλλά αυτή τη φορά η κλωστή άντεξε. Επειτα από 467 ημέρες πολέμου, ανείπωτου πόνου και καταστροφής, Ισραήλ και Χαμάς κατέληξαν χθες το βράδυ σε μια συμφωνία εκεχειρίας, που θα τεθεί σε ισχύ από την Κυριακή, 19 Ιανουαρίου, παραμονή της ορκωμοσίας Τραμπ – από το Τελ Αβίβ μέχρι το Χαν Γιούνες, οι πανηγυρισμοί ήταν κοινοί. Και αυτό παρά το ότι ο Νετανιάχου επέμενε αργά το βράδυ πως δεν υπάρχει οριστική συμφωνία, καθώς εκκρεμούν κάποιες λεπτομέρειες.

Ο Ντόναλντ Τραμπ

Ο πρώτος που ουσιαστικά το επιβεβαίωσε επίσημα ήταν ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Ντόναλντ Τραμπ: «Εχουμε μια συμφωνία για τους ομήρους στη Μέση Ανατολή. Θα απελευθερωθούν σύντομα. Σας ευχαριστώ!» έγραψε στο Truth Social. Μένει βέβαια να ψηφίσει, σήμερα, επί της συμφωνίας η κυβέρνηση του Μπενιαμίν Νετανιάχου και είναι γνωστό πως οι δύο ακροδεξιοί του εταίροι αντιδρούν. Οι δημοσκοπήσεις, ωστόσο, διαβεβαιώνουν πως κανένας από τους δύο δεν έχει συμφέρον να προκαλέσει πρόωρες εκλογές. Και σε κάθε περίπτωση, εκτιμάται πως ο Νετανιάχου έχει επαρκή στήριξη στην Κνεσέτ ώστε να περάσει τη συμφωνία – αν και είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα υπάρξουν προσφυγές στο Ανώτατο Δικαστήριο.

Από την πλευρά του, ο Τζο Μπάιντεν εξέφρασε την ικανοποίησή του και επιχείρησε να πιστωθεί προσωπικά και πολιτικά τη συμφωνία, λέγοντας ότι «διαμορφώθηκε από τη δική μου κυβέρνηση και θα εφαρμοστεί από εκείνη του Τραμπ». Σε δήλωσή του υπεραμύνθηκε της στήριξης του Ισραήλ απέναντι στις εξωτερικές απειλές όλο αυτό το διάστημα, τονίζοντας παράλληλα πως το επιτελείο του βρισκόταν σε στενή επαφή με εκείνο του Τραμπ τις τελευταίες εβδομάδες.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η συμφωνία εκεχειρίας περιλαμβάνει τρία στάδια. Τις πρώτες έξι εβδομάδες θα απελευθερωθούν σταδιακά 33 όμηροι που κρατούνται στη Γάζα – παιδιά, γυναίκες, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών στρατιωτών, άνδρες άνω των 50 ετών, τραυματίες και ασθενείς – με αντάλλαγμα την απελευθέρωση περίπου 1.000 παλαιστίνιων κρατουμένων.

Ο Διάδρομος Φιλαδέλφειας

Παράλληλα, το Ισραήλ θα αρχίσει να αποσύρει σταδιακά τα στρατεύματά του και θα εγκαταλείψει τμήματα του Διαδρόμου Φιλαδέλφειας, κατά μήκος των συνόρων μεταξύ της Γάζας και της Αιγύπτου – διαδικασία που προβλέπεται να ολοκληρωθεί εντός 50 ημερών. Οι εκτοπισμένοι άμαχοι θα μπορέσουν να επιστρέψουν στη Βόρεια Γάζα και το πέρασμα της Ράφας, μεταξύ Αιγύπτου και Γάζας, θα αρχίσει να ανοίγει σταδιακά. Οι Ισραηλινοί θα επιτρέψουν επίσης την είσοδο περισσότερης ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα. Το Associated Press μιλούσε για περίπου 600 φορτηγά την ημέρα – τη στιγμή που, στις αρχές Ιανουαρίου, μόνο περίπου 50 φορτηγά με βοήθεια περνούσαν καθημερινά στον θύλακα.

Με βάση πάντα τις πληροφορίες, τη 16η ημέρα της πρώτης φάσης, και εφόσον όλα έχουν πάει σύμφωνα με το σχέδιο, θα ξεκινήσουν οι συνομιλίες για μια δεύτερη φάση που θα προβλέπει την απελευθέρωση των υπόλοιπων ομήρων που παραμένουν εν ζωή, με αντάλλαγμα την πλήρη αποχώρηση του ισραηλινού στρατού από τη Γάζα. Κατά το τρίτο και τελευταίο στάδιο, θα επιστραφούν στο Ισραήλ οι σοροί των ομήρων που έχουν αποβιώσει και θα ξεκινήσει η ανοικοδόμηση της Γάζας, υπό την επιτήρηση της Αιγύπτου, του Κατάρ και του ΟΗΕ. Ακόμα βέβαια και αν όλα πάνε κατ’ ευχήν, το Ισραήλ, τα αραβικά κράτη και οι Παλαιστίνιοι θα πρέπει να συμφωνήσουν σε ένα όραμα για τη μεταπολεμική Γάζα, ένα τεράστιο έργο που περιλαμβάνει εγγυήσεις ασφαλείας για το Ισραήλ και επενδύσεις δισεκατομμυρίων δολαρίων για την ανοικοδόμηση της περιοχής. Και παραμένει πάντα μετέωρο το ερώτημα ποιος θα διοικήσει τη Γάζα μετά τον πόλεμο, αφού το Ισραήλ αποκλείει από την απάντηση, πέραν της Χαμάς, και την Παλαιστινιακή Αρχή.

Ο στόχος βρίσκεται μακριά

«Μια εκεχειρία αποτελεί τη βασική προϋπόθεση για ειρήνη, αλλά δεν ισοδυναμεί με ειρήνη» δήλωσε από το Οσλο, όπου πραγματοποιήθηκε χθες διάσκεψη με θέμα τη λύση των δύο κρατών, ενός ισραηλινού και ενός παλαιστινιακού, ο νορβηγός υπουργός Εξωτερικών, Εσπεν Μπαρθ Εϊντε. Ο στόχος αυτός, ωστόσο, μοιάζει να βρίσκεται πιο μακριά από ποτέ, αφού ούτε ο Ντόναλντ Τραμπ ούτε ο Μπενιαμίν Νετανιάχου συμφωνούν στη δημιουργία ενός παλαιστινιακού κράτους. Από την πλευρά της, η ΕΕ χαιρέτισε τη συμφωνία και δήλωσε έτοιμη να συμβάλει στην εφαρμογή της με κάθε δυνατό τρόπο. Ανάλογη δήλωση έκανε ο ΓΓ του ΟΗΕ.