Μια άλλη οπτική των μέτρων Τραμπ

13:51 15/4/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Με δικαιολογημένο ενδιαφέρον διάβασα ένα σημείωμα του Τάκη Μίχα στο έντυπο euro2day για τους αμερικανικούς δασμούς κατά της Ευρώπης. Εκεί ο φίλος δημοσιογράφος αποκαλύπτει την «υποκριτική», κατ’ αυτόν, συμπεριφορά των Βρυξελλών απέναντι στο λεγόμενο ελεύθερο εμπόριο. Φαίνεται πως η Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) από χρόνια επιβαρύνει τα αμερικανικά προϊόντα με δασμούς και δυσκολίες ώστε να παρεμποδίζει την ελεύθερη κυκλοφορία τους στις αγορές των χωρών-μελών της Ενωσης. Ουσιαστικά,

οι επιβαρύνσεις των αμερικανικών προϊόντων ήταν πολλαπλάσιες των μέχρι πρόσφατα δασμών που πλήρωναν τα προϊόντα της ΕΕ.

Η επιχειρηματολογία του Τάκη Μίχα εντοπίζει σε τρία βασικά σημεία τις πολιτικές της ΕΕ που αποδυναμώνουν κάθε αρχή ελευθερίας των εμπορικών συναλλαγών με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Βέβαια, για πολλούς από εμάς δεν αποτελεί καινούργιο στοιχείο πως η Ευρώπη κάθε άλλο παρά υποστηρικτής της ελεύθερης αγοράς, και πολέμιος των λογής ρυθμίσεων που την παραβιάζουν, είναι. Η Ευρωπαϊκή Ενωση έλκεται αρκετά από τον κρατισμό και επιζητεί δημόσιες παρεμβάσεις για τη ρύθμιση της συμπεριφοράς των ευρωπαίων πολιτών όχι μόνο στην οικονομία αλλά και σε πολλούς άλλους τομείς της καθημερινότητάς τους. Δεν θα λησμονήσω ποτέ μια συνάντηση με στελέχη της Ενωσης στη Μόσχα (κυρίως Γερμανοί και λίγοι Γάλλοι) σε σύσκεψη για τις πολιτικές που θα έπρεπε να ακολουθήσουμε ώστε να καταργηθούν οι ρυθμίσεις που έπνιγαν τη ρωσική οικονομία λόγω του σοβιετικού της παρελθόντος. Εκεί έκπληκτος άκουσα τον γερμανό γραφειοκράτη-ειδικό να απαριθμεί περιγράφοντας τις ρυθμίσεις που θα  έπρεπε να εισαχθούν για να… απορρυθμισθεί (!) η ασφυκτικά ελεγχόμενη αγορά της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Αυτός ήταν κι ο λόγος που εγκατέλειψα τότε το σχετικό πρόγραμμα.

Σύμφωνα με το άρθρο του Τάκη Μίχα, οι τρεις κατηγορίες προστατευτικών μέτρων που επέβαλλε η Ευρώπη εναντίον των ανταγωνιστών της στις ΗΠΑ ήταν:

Οι ανοικτοί δασμοί

Ο περιορισμός στον όγκο των εισαγόμενων προϊόντων

Οι κρυφοί φραγμοί

Οι ευρωπαϊκοί δασμοί ήταν, μέχρι τις τελευταίες εξελίξεις, πολύ υψηλότεροι των αμερικανικών. Για τα αυτοκίνητα λ.χ. ήταν 22% (φορτηγά) και 10% (επιβατικά). Οι Αμερικανοί αντίστοιχα επέβαλλαν μόνο 2,5%. Στα γεωργικά προϊόντα η Ευρώπη επέβαλλε 14%, ενώ οι ΗΠΑ 4%! Οσον αφορά τον όγκο των προϊόντων που εισάγονται, η ΕΕ επέβαλλε ποσοστώσεις, ώστε οι ντόπιοι παραγωγοί να εξασφαλίζουν ένα κομμάτι της αγοράς στα προστατευόμενα είδη (γαλακτοκομικά, ζάχαρη, ρύζι, ψάρι, κρασί, είδη κρέατος κ.ά.). Στους «κρυφούς» δασμούς, τέλος, περιλαμβάνονταν διάφορες περίπλοκες ρυθμίσεις-εμπόδια λόγω αντίθετων σχετικών εσωτερικών κανονισμών της Ευρώπης. Στα γενετικά τροποποιημένα προϊόντα (GMO) π.χ. για να επιτραπεί η χρήση των καλλιεργειών τους υπήρχαν καθυστερήσεις και 4 ετών ακόμη, ενώ οι ευρωπαϊκές οδηγίες προβλέπουν το πολύ 12 μήνες! Σε πολλούς άλλους τομείς τα αμερικανικά προϊόντα αντιμετώπιζαν καθυστερήσεις και γραφειοκρατικά εμπόδια ενώ σε άλλες αγορές – του Ηνωμένου Βασιλείου για παράδειγμα – κυκλοφορούσαν άμεσα, χωρίς κανένα εμπόδιο.

Εφόσον αυτά είναι ακριβή, είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς την αντίδραση των ευρωπαϊκών ηγεσιών στις πρόσφατες αμερικανικές πρωτοβουλίες. Προκάλεσαν προφανώς το πρόβλημα και είναι δυστυχώς συνυπεύθυνοι για τις συνέπειες. Με την πρόσφατη αναβολή στην εφαρμογή των νέων αμερικανικών δασμών, που ανακοίνωσε ο πρόεδρος Τραμπ, η Ευρώπη θα έχει την ευκαιρία να πάρει πίσω κάποιες δικές της αυθαιρεσίες.