Οι μεγάλες επέτειοι του 2025

06:54 31/12/2024 - Πηγή: Τα Νεα

Από την τρομοκρατική επίθεση στο γαλλικό σατιρικό περιοδικό «Σαρλί Εμπντό» στις 7 Ιανουαρίου 2014 έως τα 100χρονα του «Υπέροχου Γκάτσμπι» και από την έναρξη ως τη λήξη του Πολέμου στο Βιετνάμ, το 2025 υπόσχεται την αναψηλάφηση και την υπόμνηση ορισμένων από τα σημαντικότερα γεγονότα που σημάδεψαν τον περασμένο αιώνα.

Επίθεση στο «Charlie Hebdo»

Δέκα χρόνια συμπληρώνονται από την τρομοκρατική επίθεση στα κεντρικά γραφεία του σατιρικού περιοδικού «Charlie Hebdo» στο Παρίσι. Στις 7 Ιανουαρίου 2015, δύο ένοπλοι κουκουλοφόροι τζιχαντιστές, τα αδέρφια Σαΐντ και Σερίφ Κουασί, άνοιξαν πυρ στο

κτίριο της οδού Νικολά Απέρ 10, σκοτώνοντας συνολικά 12 δημοσιογράφους, σκιτσογράφους και τεχνικούς του περιοδικού.

Η επίθεση σχεδιάστηκε ως αντίποινα στη δημοσίευση γελοιογραφιών που σατίριζαν θρησκευτικές μορφές, μεταξύ τους και τον Μωάμεθ. Η τραγωδία αυτή αποτέλεσε σημείο αναφοράς για τις συζητήσεις γύρω από τον εξτρεμισμό, την ασφάλεια και την ανάγκη υπεράσπισης της ελευθερίας της έκφρασης, πυροδοτώντας μεγάλες διαδηλώσεις αλληλεγγύης.

Στη Γαλλία αλλά και όλο τον κόσμο, τις ημέρες μετά το τρομοκρατικό χτύπημα, εκατομμύρια άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους με κεντρικό σύνθημα «Je suis Charlie» (είμαι Σαρλί).

Η απελευθέρωση του Αουσβιτς

Τα 80 χρόνια από τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου συμπίπτουν με τα 80χρονα από την απελευθέρωση του Αουσβιτς. Ως πρώτο των κύριων στρατοπέδων απελευθερώθηκε το Αουσβιτς Ι Μόνοβιτς το μεσημέρι της 27ης Ιανουαρίου 1945, από την 60ή Στρατιά του Κόκκινου Στρατού, επικεφαλής της οποίας ήταν ο στρατηγός Πάβελ Κουρότσκιν.

Η 27η Ιανουαρίου έχει καθιερωθεί ως Διεθνής Ημέρας Μνήμης για τα Θύματα του Ολοκαυτώματος από τη Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, τα τελευταία 20 χρόνια.

Μισός αιώνας Microsoft

Ο Απρίλιος σηματοδοτεί τα 50 χρόνια της λειτουργίας της Microsoft. Hταν 4 Απριλίου 1975 όταν ο προγραμματιστής Πολ Αλεν μαζί με τον φίλο του από το σχολείο Μπιλ Γκέιτς ίδρυσαν στην πόλη Αλμπουκέρκη του Νέου Μεξικού την εταιρία που έμελλε αργότερα να διαμορφώσει το μέλλον της παγκόσμιας τεχνολογίας.

Με το όνειρο να φέρουν «έναν προσωπικό υπολογιστή σε κάθε σπίτι και κάθε γραφείο», οι δυο τους εισήγαγαν το λογισμικό Windows και το πρόγραμμα Office ως πρώτους κρίκους σε μια αλυσίδα καινοτομιών που σήμερα φτάνει μέχρι το cloud computing και τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης.

Τα 100χρονα του «Υπέροχου Γκάτσμπι»

Μια ερωτική ιστορία στην πρώτη νιότη του Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ με τη νεαρή κοσμική Τζινέβρα Κινγκ, καθώς και τα οργιώδη πάρτι στα οποία πήγαινε στη βόρεια ακτή του Λονγκ Αϊλαντ το 1922, του έδωσαν την έμπνευση στη διάρκεια της διαμονής του στη νότια Γαλλία για να γράψει τον «Υπέροχο Γκάτσμπι», που κυκλοφόρησε στις 10 Απριλίου 1925 από τη Scribner’s Sons.

Ο Φιτζέραλντ δημιουργεί τους πρωταγωνιστές του, τον αφηγητή Νικ Κάραγουεϊ, τον αινιγματικό νέοπλουτο Τζέι Γκάτσμπι, την Ντέιζι Μπιουκάναν και τον αμερικανικό μεγαλοαστικό περίγυρό της προβάλλοντας την «εποχή της τζαζ» και των «Roaring Twenties» όπου γονιμοποιήθηκαν κοινωνικές, καλλιτεχνικές και πολιτιστικές συνεργασίες.

Αρχή και λήξη του Πολέμου στο Βιετνάμ

Ως μεταπολεμικό απότοκο των αποικιοκρατικών διευθετήσεων μεταξύ ασιατών κομμουνιστών και αμερικανών ηγετών, το 1955 αρχίζει η πρώτη φάση του πολέμου μεταξύ Βόρειου (κομμουνιστικού) και Νότιου (αμερικανικής προστασίας) Βιετνάμ.

Η διένεξη εντείνεται βίαια με την ενεργή ανάμειξη των ΗΠΑ το 1965 που καταλήγει το 1965 με την πτώση της Σαϊγκόν, την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων και την παράδοση του Νότιου Βιετνάμ στις 30 Απριλίου 1975.

Το ελληνικό Σύνταγμα του 1975

Μετά την κατάρρευση της δικτατορίας, η Βουλή που προέκυψε από τις εκλογές του Νοεμβρίου του 1974 άλλαξε τη μορφή του πολιτεύματος καταργώντας τη βασιλευόμενη δημοκρατία, που προέβλεπε το Σύνταγμα του 1952 και προχώρησε αμέσως στη σύνταξη νέου Συντάγματος.

Στις 7 Ιουνίου 1975 δημοσιεύτηκε στο φύλλο της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως το άρθρο 110 του νέου Συντάγματος που καθιερώνει το πολίτευμα της Προεδρευομένης Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας. Το άρθρο 110 αναθέτει στη Βουλή την αποκλειστική αρμοδιότητα εκκίνησης, διεξαγωγής και ολοκλήρωσης της αναθεωρητικής διαδικασίας μη προβλέποντας κανένα ρόλο για την κυβέρνηση.

75 χρόνια από τη Διακήρυξη Σουμάν

Δεν είναι τυχαίο ότι η 9η Μαΐου γιορτάζεται ως Ημέρα της Ευρώπης τα τελευταία 40 χρόνια. Η επιλογή της ημερομηνίας συνδέεται με τη Διακήρυξη Σουμάν, που ανακοινώθηκε την ίδια ημερομηνία πριν από 75 χρόνια. Πρόκειται για το σχέδιο που παρουσίασε ο γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ρομπέρ Σουμάν βάσει του οποίου θα συστηνόταν μια Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ανθρακα και Χάλυβα, η οποία θα διαχειριζόταν από κοινού την παραγωγή άνθρακα και χάλυβα με ιδρυτικά μέλη τις Γαλλία, Δυτική Γερμανία, Ιταλία, Ολλανδία, Βέλγιο και Λουξεμβούργο. Ο πρώτος αυτός υπερεθνικός ευρωπαϊκός θεσμός μετεξελίχθηκε στη σημερινή Ευρωπαϊκή Ενωση.

Λήξη Β’ Παγκοσμίου Πολέμου

Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος φτάνει στο τέλος του στις 8 Μαΐου ύστερα από πέντε χρόνια, οκτώ μήνες και οκτώ ημέρες και αφού την προηγουμένη είχε υπογραφεί η άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας στη Ρεμς της Γαλλίας. Ο στρατηγός Αλφρεντ Γιοντλ, αρχηγός των δυνάμεων της Βέρμαχτ και εκπρόσωπος του διαδόχου του Χίτλερ ναυάρχου Καρλ Ντένιτς, υπέγραψε το σχετικό σύμφωνο ενώπιον αντιπροσώπων και των τεσσάρων Συμμάχων (Βρετανία, ΗΠΑ, ΕΣΣΔ, Γαλλία).

«Τα σαγόνια του καρχαρία»

Στις 20 Ιουνίου συμπληρώνονται 50 χρόνια από την προβολή της ταινίας «Τα σαγόνια του καρχαρία» του Στίβεν Σπίλμπεργκ, που θεωρείται πλέον το πρώτο μπλοκμπάστερ του σινεμά.

Ο αιώνας των Θεοδωράκη και Χατζιδάκι

Το 2025 συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη γέννηση των δύο κορυφαίων συνθετών της ελληνικής μουσικής. Ο Μίκης Θεοδωράκης γεννήθηκε στη Χίο στις 29 Ιουλίου 1925 και ο Μάνος Χατζιδάκις στις 23 Οκτωβρίου στην Ξάνθη. Το υπουργείο Πολιτισμού έχει ανακηρύξει το 2025 Ετος Μίκη Θεοδωράκη

Α’ Οικουμενική Σύνοδος στη Νίκαια, 1.700 χρόνια πριν

Πριν από 1.700 χρόνια, στις 20 Μαΐου, ξεκινούσε τις εργασίες της η Α’ Οικουμενική Σύνοδος στη Νίκαια της Βιθυνίας.

Συγκλήθηκε από τον Μέγα Κωνσταντίνο, ώστε να επιλυθούν μείζονα εκκλησιαστικά ζητήματα. Στο πλαίσιο της Συνόδου καταδικάστηκε ο αρειανισμός, συντάχθηκαν τα πρώτα άρθρα του Συμβόλου της Πίστεως και ορίστηκε η ημερομηνία εορτασμού του Πάσχα, την πρώτη Κυριακή μετά την πρώτη πανσέληνο της εαρινής ισημερίας.

Να σημειωθεί ότι το 2025 συμπίπτει χρονικά ο εορτασμός του Πάσχα για τους πιστούς της Ορθόδοξης και της Καθολικής Εκκλησίας.

Μισός αιώνας από τη Διάσκεψη του Ελσίνκι

1η Αυγούστου: μισός αιώνας συμπληρώνεται φέτος από την υπογραφή της τελικής πράξης της Διάσκεψης για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, που πραγματοποιήθηκε στο Ελσίνκι. Πριν από 30 χρόνια μετονομάστηκε σε Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη και αποτελεί τον μεγαλύτερο διακρατικό οργανισμό για τη διαφύλαξη της ασφάλειας παγκοσμίως.

Στη Διάσκεψη έλαβαν μέρος αντιπροσωπείες από 33 κράτη της Ευρώπης (πλην της Αλβανίας), τις ΗΠΑ και τον Καναδά, ενώ σήμερα συμμετέχουν στον Οργανισμό – που έχει στην ευθύνη του τον έλεγχο διάδοσης όπλων, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ελευθερία του Τύπου και τη δίκαιη και ελεύθερη διεξαγωγή εκλογών – 57 κράτη- μέλη.

Η οσκαρική «Φωλιά του κούκου»

Στις 19 Νοεμβρίου συμπληρώνονται 50 χρόνια από τη «Φωλιά του κούκου» του Μίλος Φόρμαν. Η ταινία απέσπασε 5 Οσκαρ, στις πέντε βασικές κατηγορίες, ισοφαρίζοντας έτσι το ρεκόρ που κατείχε από το 1934 η ταινία του Φρανκ Κάπρα «Συνέβη μια νύχτα» (θα επαναλαμβανόταν με τη «Σιωπή των αμνών» του Τζόναθαν Ντέμι). Στην κατηγορία «Καλύτερη ταινία», κατάφερε να υπερισχύσει των ταινιών «Τα σαγόνια του καρχαρία» και «Νάσβιλ».