Οι τρεις σκιώδεις πόλοι του πολιτικού σκηνικού

14:12 16/2/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Συχνά υπάρχουν παράγοντες ή πόλοι που παρότι δεν βρίσκονται στο προσκήνιο του πολιτικού τοπίου το καθορίζουν και επενεργούν σε αυτό. Αντικειμενικά σήμερα θα λέγαμε το ελληνικό πολιτικό σκηνικό είναι σε νεκρό χρόνο. Οι προσδιορισμένες εθνικές εκλογές φαίνεται να απέχουν δύο γεμάτα χρόνια μέχρι το 2027. Ως τότε δεν υπάρχει κάτι άλλο εκτός από ορισμένες εσωκομματικές διαδικασίες κάποιων χώρων όπως για παράδειγμα τα συνέδρια του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ.

Ενα ακόμα στοιχείο που θα καθορίσει το πολιτικό σκηνικό είναι η έναρξη του διαλόγου για τη νέα συνταγματική αναθεώρηση.

Κινητικότητα

1. Παρ’ όλα αυτά τρεις άτυποι πολιτικοί και κοινωνικοί πόλοι σήμερα φαίνεται να επενεργούν στα πολιτικά δρώμενα. Πόλος πρώτος: είναι προφανώς η κινητικότητα και η παρουσία του Αλέξη Τσίπρα. Αποκτά τον δικό της ειδικό βαρύνοντα ρόλο λόγω της στασιμότητας του ευρύτερου κεντροαριστερού χώρου αλλά και της εξελισσόμενης κρίσης που υπήρξε στον ΣΥΡΙΖΑ με αφορμή τον Στέφανο Κασσελάκη και όχι μόνον. Ο Αλέξης Τσίπρας φαίνεται σταθερά να παρεμβαίνει στο πολιτικό σκηνικό. Η πιο πρόσφατη παρέμβασή του ήταν η ομιλία του στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας με αφορμή τη Συμφωνία των Πρεσπών και την απονομή βραβείων σε φοιτητές, όμως έχει προηγηθεί η ομιλία του στην εκδήλωση του Ινστιτούτου Τσίπρα για το κράτος δικαίου όπου και εκεί είχαμε ένα νέο ποιοτικό στοιχείο. Ο πρώην πρωθυπουργός μίλησε ευθέως κατά του Κυριάκου Μητσοτάκη, ενώ έθεσε και το δίλημμα στις κεντροαριστερές δυνάμεις για ένα προοδευτικό μέτωπο ώστε επιτέλους από μέρους του προβλήματος να γίνουν μέρος της λύσης. Είναι μία ευθεία πολιτική παρέμβαση η οποία πολλαπλασιάζει τα ερωτήματα για το αν επιχειρεί να επιστρέψει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στο προσκήνιο. Βεβαίως το ρεπορτάζ λέει πως το να επιστρέψει ως αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ είναι κάτι εξόχως δύσκολο. Το να διαμορφώσει όμως την εικόνα ενός σταθερά παρεμβατικού πολιτικού που ανά πάσα στιγμή θα έχει τη δυνατότητα να πάρει τα ηνία μιας ευρύτερη συνομοσπονδίας προοδευτικών δυνάμεων είναι κάτι το οποίο προφανώς είναι πάνω στο τραπέζι.

Λαϊκές διαμαρτυρίες

2. Δεύτερος άτυπος κοινωνικός και πολιτικός πόλος είναι αυτός που συγκροτήθηκε μετά την περίφημη Κυριακή των Τεμπών. Οι μαζικές δηλαδή λαϊκές διαμαρτυρίες σε 109 πόλεις, η ταχύτητα της αδιαμεσολάβητης κινητοποίησης αλλά και η αδυναμία των υπαρχόντων πολιτικών σχηματισμών να καπελώσουν ή να εργαλειοποιήσεων τις διαδηλώσεις αυτές, διαμορφώνουν εκείνη τη δυναμική ενός χώρου που θα μπορούσε να επιδράσει επίσης καθοριστικά στο πολιτικό σκηνικό. Δεν είναι απλώς οι συγγενείς των θυμάτων. Δεν είναι απλώς η αλληλεγγύη του κόσμου ή η καχυποψία για τον τρόπο που εξελίσσεται η έρευνα για το δυστύχημα στα Τέμπη. Είναι και ορισμένα πολιτικά αιτήματα που φαίνεται πως διακριτά κατεγράφησαν στις διαδηλώσεις αυτές, όπως για παράδειγμα το ζήτημα της δικαιοσύνης. Και βεβαίως τα νέα χαρακτηριστικά που έχει το κίνημα των Τεμπών που σε καμία περίπτωση δεν ομοιάζουν με εκείνα του αντιμνημονίου της περιόδου 2010-2015. Τα Τέμπη φαίνεται πως επανέρχονται στην πολιτική επικαιρότητα και αποτελούν πυροκροτητή και υλικό για την ανασύνθεση του πολιτικού σκηνικού. Βεβαίως όλα αυτά θα μετρηθούν μέσα στον χρόνο που απομένει για τις εθνικές εκλογές, ακόμα και ένα σενάριο που θέλει τα Τέμπη να οδηγούν σε νέο πρόπλασμα πολιτικού χώρου.

Νέο συντηρητικό πνεύμα

3. Ο τρίτος άτυπος πόλος που καθορίζει το πολιτικό σύστημα και που όλες οι δημοκρατικές πολιτικές δυνάμεις σκανάρουν και θέτουν στα ραντάρ τους είναι οι διεργασίες και η δυναμική που επιδεικνύει ο χώρος δεξιά της Δεξιάς. Εδώ το σταθερό 17 με 20% που καταγράφεται σε όλες τις μετρήσεις μετά τις ευρωεκλογές είναι κάτι το οποίο κανείς δεν μπορεί να υποτιμήσει σε συνδυασμό με το ρεύμα του Τραμπ και τις αλλαγές που έχουμε στην Ευρωπαϊκή Ενωση και στις ηγεσίες πολλών κρατών όπου φαίνεται πως ένα νέο συντηρητικό πνεύμα διαπερνά όλους τους χώρους. Ταυτόχρονα με μία πολεμική κατά της γουόκ ατζέντας και με μία λογική αναδίπλωσης του έθνους κράτους – και βέβαια μία πολεμική απέναντι σε αυτό που λέγεται προσφυγικά ρεύματα. Τι θα κάνουν οι χώροι δεξιά της Δεξιάς; Θα συναντηθούν σε έναν ή ο εσωτερικός ανταγωνισμός τους θα διατηρηθεί για δύο ακόμα χρόνια μέχρι και τις εθνικές εκλογές και κάποιος εξ αυτών θα πάρει κεφάλι; Μήπως πάλι η ΝΔ τελικά θα καταφέρει μέσω μιας τριγωνικής στρατηγικής να επαναπροσελκύσει ένα δεξιό κομμάτι αυτών με το δίλημμα το ότι η χώρα θα πρέπει να κυβερνηθεί; Και αυτός ο πόλος πάντως έχει τη δική του δυναμική απέναντι στα πολιτικά πεπραγμένα και προφανώς μελετάται και καταγράφεται από όλα τα κόμματα. Τσίπρας, κίνημα Τεμπών και δεξιά της Δεξιάς εκ των πραγμάτων θα απασχολήσουν το επόμενο διάστημα δεδομένης και της δυσκολίας που δείχνει η Κεντροαριστερά, της δυσπιστίας απέναντι στην κυβέρνηση και στους θεσμούς και βέβαια της δυσαρέσκειας που υπάρχει στα κατώτερα λαϊκά στρώματα.