Περί αφοσίωσης

17:47 27/1/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Δύο άνθρωποι έφυγαν με διαφορά μιας μέρας ο ένας από τον άλλον. Και η εκδημία τους προκάλεσε μεγάλη συγκίνηση στον, έστω και λίγο παραμορφωτικό, καθρέφτη της κοινωνίας μας που είναι τα σόσιαλ μίντια. Δύο άνθρωποι εντελώς διαφορετικοί, σαν από άλλον πλανήτη. Ο ένας αρχιεπίσκοπος, ο άλλος ποδοσφαιριστής. Ο ένας άνθρωπος της Εκκλησίας, ο άλλος των γηπέδων. Τι κοινό θα μπορούσαν να έχουν πέρα από τη γειτνίαση της ημερομηνίας του θανάτου τους;

Οσο «σκαλίζω» όμως τις ζωές τους ή μάλλον τη στάση τους απέναντι στη ζωή, πάντα με γνώμονα

το «έκαστος εφ’ ω ετάχθη», βρίσκω κάποια κοινά. Που προσδιορίζονται από αυτό το «ετάχθη». Με την έννοια του ταξίματος, της υπόσχεσης που δίνει κάποιος στον εαυτό του και που τον συνδέει εφ’ όρου ζωής με το αντικείμενό του ώστε έτσι να το μετατρέπει από μία δουλειά, ένα επάγγελμα, σε μία αποστολή. Με αποστολέα και παραλήπτη το ίδιο πρόσωπο. Κανείς δηλαδή δεν τους επέβαλε αυτή την αποστολή. Οι ίδιοι, ανάλογα με τις προσλαμβάνουσές τους, επέλεξαν τη συγκεκριμένη διαδρομή. Και κάπου εκεί συνειδητοποιείς ότι δεν έχει σημασία μόνο τι κάνεις αλλά και πώς το κάνεις. Υπάρχουν παπάδες και παπάδες, υπάρχει και ο Αναστάσιος. Υπήρξαν ποδοσφαιριστές και ποδοσφαιριστές, υπήρξε και ο Δομάζος – και το λέω εγώ, μια φανατική Ολυμπιακός.

Παιδιά της Κατοχής ήταν και οι δύο, παρά τα δεκατρία χρόνια που τους χώριζαν. Ο Αναστάσιος έζησε την εφηβεία μέσα σε εκείνη τη ζοφερή εποχή, ο Δομάζος γεννήθηκε το 1942. Παιδιά μιας τραυματισμένης χώρας που προσπάθησαν να ανοίξουν τον βηματισμό τους μέσα στα ερείπια της μεταπολεμικής και μετεμφυλιακής Ελλάδας. Οταν ο ένας αποφοιτούσε από τη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο άλλος άρχιζε να κλωτσάει μια μπάλα φτιαγμένη από κουρελόπανα στις αλάνες του Περιστερίου. Διαφορετικοί άνθρωποι, διαφορετικοί κόσμοι, διαφορετική νοοτροπία, διαφορετικός προσανατολισμός, όλα διαφορετικά. Το ίδιο όμως όραμα – δεν έχει σημασία αν για τον έναν μπορεί να ήταν συνειδητό και για τον άλλον ασυνείδητο. Να υπερβούν τον εαυτό τους και το προκαθορισμένο. Να ξεπεράσουν τα όρια. Να μην αρκεστούν στο «ως εδώ καλά», να το πάνε παραπέρα. Και να ασχοληθούν με ό,τι επέλεξαν, αφιερώνοντας σε αυτό τον εαυτό τους.

Δεν είναι μόνο ο Αναστάσιος και ο Δομάζος. Είναι όλα εκείνα τα «παιδιά» που έρχονται με τα μπαλωμένα ρούχα τους από μια παλιά Ελλάδα, όπου τίποτα δεν ήταν δεδομένο, τίποτα αυτονόητο. Που για να κερδίσεις το ελάχιστο έπρεπε να αγωνιστείς στο μέγιστο (με αμοιβή μια πορτοκαλαδίτσα έπαιζε ο Δομάζος στα πρώτα του παιχνίδια). Οσα από αυτά τα παιδιά – και ήταν πολλά, ανεξάρτητα από το πόσο γνωστά είναι τα ονόματά τους στο ευρύ κοινό – αφοσιώθηκαν σε αυτό που έκαναν, το καθένα από το μετερίζι του, έφτιαξαν την Ελλάδα που, παρά τις παθογένειές της, απολαμβάνουμε εμείς σήμερα.

Η αφοσίωση είναι αυτό που δίνει σε κάτι τη διάσταση της θρησκείας. Και η αφοσίωση προκαλεί το θαύμα. Διότι «θαύμα» είναι ένα παιδί που κλωτσούσε κουρελόπανα να γίνει ο «στρατηγός» του ελληνικού ποδοσφαίρου. Και ένας φοιτητής της Θεολογίας ο «άγιος» Αναστάσιος, στον όποιο σκύβει το κεφάλι όλη η Ελλάδα.

Ο Αναστάσιος, ο Δομάζος και ο Σπινόζα

Ξέρω ότι κάποιοι μπορεί να θεωρήσουν ιεροσυλία την αναφορά στο ίδιο κείμενο για έναν ιεράρχη και έναν μπαλαδόρο. Η αναφορά όμως είναι στον άνθρωπο και σε εκείνο τον εσωτερικό μηχανισμό που τον κάνει να αναδεικνύεται μέσα από το πλήθος, να κερδίζει τον σεβασμό των άλλων, ακόμη και των αντιπάλων ή των αλλοθρήσκων ή των απίστων. Και αυτό δεν είναι θαύμα ή «θείο χάρισμα», είναι επιλογή. Οπως ακριβώς αυτό που είχε πει ο Μπαρούχ Σπινόζα: «Γίνε εσύ ο Θεός γι’ αυτούς που δεν υπάρχει». Γι’ αυτούς που ο Θεός δεν τους βλέπει ή που δεν βλέπουν τον Θεό. Με εντελώς διαφορετικό τρόπο, εντελώς διαφορετικές αφετηρίες και εντελώς διαφορετικό τρόπο, αυτό έκαναν ο Αναστάσιος και ο Δομάζος.