«Σεβόμαστε το #MeToo, αλλά…»

06:52 21/1/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Μία άνευ προηγουμένου δημόσια και εσωτερική κρίση έχει προκύψει στη Γαλλία μετά τη ματαίωση της προβολής της ταινίας του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι «Το τελευταίο τανγκό στο Παρίσι» στη Γαλλική Ταινιοθήκη (Cinémathèque française) όπου επρόκειτο να προβληθεί την Κυριακή 15 Δεκεμβρίου. Το γεγονός έλαβε τεράστιες διαστάσεις, με αποτέλεσμα την Πέμπτη 16 Ιανουαρίου η διοίκηση της Γαλλικής Ταινιοθήκης, όπου ως γνωστόν πρόεδρος είναι ο έλληνας σκηνοθέτης Κώστας Γαβράς, να κληθεί ενώπιον κοινοβουλευτικής εξεταστικής επιτροπής σε μια συζήτηση-έρευνα

με αντικείμενο τη βία στον κινηματογράφο.

Τι είχε συμβεί; Ολα ξεκίνησαν τον περασμένο Δεκέμβριο και ενώ ο Γαβράς βρισκόταν στην Ελλάδα για την προώθηση της τελευταίας ταινίας του «Η τελευταία ανάσα». Στις 12 Δεκεμβρίου και ενώ επέστρεφε από την Αθήνα στο Παρίσι, ο γνωστός σκηνοθέτης ειδοποιήθηκε από τον Φρεντερίκ Μπονό, γενικό διευθυντή της Γαλλικής Ταινιοθήκης, ότι προσωπικότητες του κινηματογράφου και φεμινιστικές-ακτιβιστικές ενώσεις απαιτούσαν να μη γίνει η προγραμματισμένη για τις 15 Δεκεμβρίου προβολή χωρίς μια συζήτηση πριν ή μετά την προβολή, σχετική με την πιο επίμαχη σκηνή της (και ίσως, τελικά, μια από τις πιο επίμαχες σκηνές στην ιστορία του κινηματογράφου): τη σκηνή πρωκτικού σεξ μετά βουτύρου ανάμεσα στους ήρωες των δύο πρωταγωνιστών, του Μάρλον Μπράντο και της Μαρία Σνάιντερ. Ως γνωστόν, η εν λόγω σκηνή, που μάλιστα είναι το θέμα μιας πρόσφατης ταινίας, της «Την έλεγαν Μαρία» της Τζέσικα Παλούντ (θα τη δούμε σε λίγο καιρό στις αίθουσες), γυρίστηκε χωρίς τη συγκατάθεση της Μαρία Σνάιντερ, η οποία αργότερα (και μέχρι τον θάνατό της) θα ισχυριζόταν ότι με το να μην την προειδοποιήσει για τη σκηνή ο Μπερτολούτσι την «παγίδευσε» και τη «βίασε». Αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο οι φεμινιστικές ενώσεις απαιτούσαν ένα στρογγυλό τραπέζι ή μια συζήτηση πριν ή μετά την προβολή.

«Η φωτιά άναψε»

Σύμφωνα με την εφημερίδα «Le Monde», στις 13 Δεκεμβρίου, δυο μέρες πριν από την προγραμματισμένη προβολή, ο Ολιβιέ Χονράρ, προσωρινός πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Κινηματογράφου και Εικόνων Κινουμένων Σχεδίων (CNC), βασικός χρηματοδότης του θεσμού και γενικός επόπτης της γαλλικής κινηματογραφίας, τηλεφώνησε στον Μπονό και τόνισε ότι η ταινία του Μπερτολούτσι «αξίζει μια συγκεκριμένη παρουσίαση». Μια ώρα αργότερα, υπήρχε σημείωση στον ιστότοπο της Cinémathèque για τη συζήτηση που είχε αρχίσει να σχεδιάζεται και η ανακοίνωση της ώρας συζήτησης με το κοινό αναρτήθηκε την ίδια μέρα στον λογαριασμό της Cinémathèque στο Instagram. Ανατέθηκε σε ένα μόνο άτομο, τον 65 χρόνο Ζαν Φρανσουά Ροζέ, διευθυντή προγραμματισμού στη Cinémathèque για τριάντα δύο χρόνια (και κριτικό κινηματογράφου στη «Le Monde»), αλλά η επιλογή του δεν έπεισε πολλούς και έτσι το Σάββατο, 14 Δεκεμβρίου, ο Κώστας Γαβράς τηλεφώνησε στον Φρεντερίκ Μπονό για να του ζητήσει να αφαιρέσει την ταινία από το πρόγραμμα. «Ηταν να μην ανάψει η φωτιά και η φωτιά άναψε» είπε τηλεφωνικώς στο «Νσυν» το περασμένο Σάββατο ο Κ. Γαβράς. «Και όταν στη Γαλλία ανάβει η φωτιά, δεν σβήνει εύκολα. Το συμβούλιο και εγώ προσωπικά είμαστε εναντίον αυτής της έκρυθμης κατάστασης. Το κίνημα του #MeToo είναι σεβαστό από όλους στη Γαλλία και οφείλουμε να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να σταματήσουμε τα αίσχη που έκαναν όχι όλοι, αλλά μερικοί σκηνοθέτες και ηθοποιοί. Αυτό μου φαίνεται ότι είναι τελείως απαραίτητο. Αλλά την ίδια ώρα, ο ρόλος μας είναι να βοηθήσουμε και να προστατεύσουμε το γόητρο και τη φήμη της Γαλλικής Ταινιοθήκης, η οποία το 2024 είχε περισσότερες από 400.000 εισόδους».